Πριν καλά καλά προλάβει να ακουστεί «η φωνή των αμνών», χάρη στις νομοθετικές παρεμβάσεις του Γιώργου Φλωρίδη και ανάλογες που προηγήθηκαν, οι εκπρόσωποι του νομικού κόσμου άρχισαν να διαγκωνίζονται τηλεοπτικά ποιος θα την πρωτοσκεπάσει με τις κραυγές του. Εχω μείνει άναυδος με τις ακραίες τοποθετήσεις που ακούω, την καταστροφολογία, και το μένος που κάποτε αποπνέουν οι αντιδράσεις τους. Ωσάν ο ποινικός κώδικας να ήταν ευαγγέλιο και αυτοί να ήταν οι αυθεντικοί συντάκτες και αιώνιοι ερμηνευτές και υπερασπιστές του.
Περνούσες με κόκκινο, σκότωνες άνθρωπο και κυκλοφορούσες ελεύθερος και ωραίος με ελάχιστους μήνες ποινής που δεν εξέτιες, για να σκοτώσεις ξανά. Καταδικαζόσουν σε οκτώ χρόνια φυλάκιση για βιασμό ανήλικης και σε άφηναν ελεύθερο με αναστολή, για να σκοτώσεις άλλη ανήλικη. Κακοποιούσες τη γυναίκα σου, ήσουν αποδεδειγμένα επικίνδυνος, αλλά ο νόμος σού παρείχε τη δυνατότητα να τη δολοφονήσεις, αρκεί να εύρισκες την ευκαιρία.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης αποτελεί, μαζί με τον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, μια από τις πιο επιτυχημένες «μεταγραφές» του Κυριάκου Μητσοτάκη. Η φιλοσοφία που έχει υιοθετήσει και προωθεί έμπρακτα και αποφασιστικά συνοψίζεται στην εξής νομική αντίληψη: «αρκετά προστατεύσαμε τους θύτες, καιρός τώρα να προτάξουμε τα δικαιώματα των θυμάτων». Ανήκει στους ελάχιστους γνήσιους και χρήσιμους μεταρρυθμιστές που διαθέτει όχι μόνον η κυβέρνηση αλλά συνολικά η κεντρική πολιτική σκηνή. Διαθέτει το ειδικότερο προτέρημα ότι είναι μαχητής και δεν διστάζει να αντιπαρατεθεί ανοιχτά με αυτούς που κραυγάζουν ότι, με τη νέα ρύθμιση για τις προφυλακίσεις, όλοι οι παραβάτες θα οδηγούνται στις φυλακές (ακόμη και για ένα σκαμπίλι!) και ότι θα διαλυθεί η ελληνική οικογένεια (έτσι ακριβώς!), στο όνομα μιας ιδιότυπης αντίληψης για το κράτος δικαίου. Μέχρι και υπαινιγμούς για «χούντα» ακούσαμε.
Η χαριστική ποινική μεταχείριση σοβαρών αδικημάτων έχει προϊστορία αλλά έγινε κανόνας επί της αριστερής διακυβέρνησης. Ξεκίνησε με τις αποφυλακίσεις του νόμου Παρασκευόπουλου και κορυφώθηκε με την ύποπτη μεταρρύθμιση του Ποινικού Κώδικα, που ψηφίστηκε εσπευσμένα και με παράταση των εργασιών της Βουλής την παραμονή των εκλογών του 2019. Σύμφωνα με τις καταγγελίες του τέως υπουργού Δικαιοσύνης του ΣΥΡΙΖΑ Σταύρου Κοντονή, οι μειώσεις ποινών εξυπηρετούσαν συγκεκριμένα συμφέροντα.
Δεν μου αρέσει η δίκη προθέσεων αλλά δεν φαίνεται ότι όλοι οι διαφωνούντες εκφράζουν γνήσια ανησυχία. Είναι τουλάχιστον ανακόλουθο, και κυρίως υποκριτικό, ορισμένοι εκπρόσωποι του νομικού κόσμου να εκδηλώνουν ιερή αγανάκτηση για την αυστηροποίηση των ποινών σε αδικήματα που απειλούν ή αφαιρούν την ανθρώπινη ζωή και ειδικά των γυναικών, και να μην έχουν επιδείξει τη δέουσα αντίδραση για τη σκανδαλώδη ποινική μεταρρύθμιση του 2019.
Ευτυχώς, ο υπουργός Δικαιοσύνης δεν ανήκει σε αυτούς που «ιδρώνει του αφτί τους». Είναι πολιτικός που κοιτάει την ουσία και φαίνεται να αντλεί δύναμη από δύο στοιχεία: την πεποίθηση ότι ο αγώνας υπέρ των θυμάτων εγκληματικών πράξεων είναι και σωστός και δίκαιος και την ικανοποίηση ότι με τις νομοθετικές παρεμβάσεις του άρχισε ήδη να σπάει η «σιωπή των αμνών».
Ο Μιχαήλ Πασχάλης είναι ομότιμος καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης