Ο κροίσος και οι κροτίδες

Ο 55χρονος αμφιλεγόμενος ολιγάρχης του Καζακστάν Ντανιγιάρ Αμπουλγκαζίν, του οποίου η προσωπική περιουσία ανέρχεται σε 500.000.000 δολάρια και θεωρείτο συνεργάτης του επί μακρόν πρώην προέδρου Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ (προσωπικός φίλος του Βλαντίμιρ Πούτιν), φέρεται ότι ήταν ένας από τους δέκα πιο σημαντικούς επιβάτες και πιθανόν ο χρηματοδότης της 10ήμερης κρουαζιέρας με την πολυτελή θαλαμηγό «Περσεφόνη 2», η οποία έχει συσχετισθεί με την καταστροφική δασική πυρκαγιά στη θέση Μπίστι της Υδρας πριν από μία εβδομάδα. Η πυρκαγιά που κατέκαψε περίπου 300 στρέμματα πευκοδάσους αποδίδεται πλέον στη χρήση κροτίδων στην ακτή της Υδρας από ορισμένους από τους 10 επιβάτες της θαλαμηγού.

Ανάμεσα σε αυτούς, ο 21χρονος γιος του αλλά κι η σύζυγός του Αϊνταν Σουλεϊμάνοβα, η οποία ηγείται μιας από τις μεγαλύτερες φιλανθρωπικές οργανώσεις του Καζακστάν. Επίσης στο ίδιο σκάφος ήταν κι η Ουμούτ Σαγιαχμέτοβα, διευθύνουσα σύμβουλος του μεγαλύτερου χρηματοπιστωτικού ιδρύματος του Καζακστάν, Halyk Bank, αλλά κι ο σύζυγός της Μπεϊμπέτ Σαγιαχμέτοβ, πρώην κορυφαίος διευθυντής της εθνικής εταιρείας πετρελαίου KMG International NV, όπως και η κόρη τους που ελέγχεται μαζί με τον γιο του Αμπουλγκαζίν αν ήσαν αυτοί που… έπαιζαν με τις κροτίδες στην παραλία της Υδρας. Οι οποίοι ωστόσο αφέθηκαν να φύγουν με ιδιωτικό αεροσκάφος από τη χώρα μας, ύστερα από μία σύντομη… χαλαρή προφορική εξέτασή τους όπου υποστήριξαν ότι «την ώρα της πυρκαγιάς βρίσκονταν στο εσωτερικό σαλόνι της θαλαμηγού βλέποντας αγώνα του Euro στη Γερμανία». Χωρίς μάλιστα να ενημερωθεί δικαστικός λειτουργός για την απόφαση των πυροσβεστών να επιτρέψουν την αναχώρηση των προσκεκλημένων του 55χρονου κροίσου από το Καζακστάν. Σε μία επιλογή που ήδη έχει οδηγήσει σε έρευνα της Υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΛ.ΑΣ. για να ερευνηθεί αν οι κρατικοί λειτουργοί που κλήθηκαν να χειρισθούν αυτή την υπόθεση υπέπεσαν σε «παράβαση καθήκοντος» ή σε «κατάχρηση εξουσίας».

Ο 55χρονος, που κατηγορείται ήδη – όπως κι άλλοι επτά συνταξιδιώτες του – για ηθική αυτουργία στον εμπρησμό του δάσους στην Υδρα, θεωρείται το κύριο πρόσωπο στη διαχείριση των ενεργειακών πόρων της συγκεκριμένης χώρας, η οποία είναι η ένατη μεγαλύτερη στον κόσμο και το μεγαλύτερο περίκλειστο κράτος σε όλη την υφήλιο με έκταση 2.724.900 τ. χλμ. αλλά μεν πληθυσμό μόνο 20.000.000 κατοίκους. Δηλαδή η χώρα μας είναι 20 φορές πιο πυκνοκατοικημένη από το Καζακστάν.

Ο συγκεκριμένος ολιγάρχης του Καζακστάν ήταν φοιτητής της Ανώτατης Σχολής Φέλιξ Ντερζίνσκι της KGB στη Σοβιετική Ενωση, στη Μόσχα, αποφοιτώντας το 1991. Ομως ασχολήθηκε με τα οικονομικά και γρήγορα έγινε σημαντικό στέλεχος επιχειρήσεων. Στην κρατική εταιρεία Kazakh Oil, στην οποία εργάσθηκε επί σειρά ετών, γνώρισε το 2002 τον Τιμούρ Κουλιμπάγεφ που κατείχε αρκετές θέσεις σε σημαντικές κρατικές επιχειρήσεις που διαχειρίζονται τους φυσικούς πόρους του Καζακστάν κι ήταν πρώην επικεφαλής του κρατικού επενδυτικού ταμείου του Καζακστάν όπως και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας Gazprom από το 2011 έως το 2022. Ο Κουλιμπάγεφ είναι παντρεμένος με την κόρη τού επί μακρόν προέδρου, μέχρι το 2019, του Καζακστάν Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ που κατηγορήθηκε για σοβαρές υποθέσεις διαφθοράς τον Δεκέμβριο του 2020 – σύμφωνα με μια σχετική έκθεση εντοπίστηκαν τουλάχιστον 785 εκατομμύρια δολάρια σε αγορές ακινήτων στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ που έγιναν από τα μέλη της οικογένειας του Ναζαρμπάγεφ σε έξι χώρες σε διάστημα 20 ετών.

Ο οργανωτής της κρουαζιέρας στον Σαρωνικό, ο γαμπρός του Ντίας Σουλεϊμάνοφ αλλά κι ο Κουλιμπάγεφ δημιούργησαν μια τριάδα που ουσιαστικά, επί σειρά ετών, είχε κυρίαρχο ρόλο σε πετρελαϊκούς κολοσσούς κι όχι μόνο του Καζακστάν, με την υποστήριξη και του τότε προέδρου της χώρας. Ο Ντανιγιάρ Αμπουλγκαζίν ήταν εκτός των άλλων και διαχειριστής του κλάδου πετρελαίου και φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένου του KazMunayGas – του κρατικού πετρελαϊκού γίγαντα του Καζακστάν. Ομως στη συνέχεια τα ίδια πρόσωπα, δηλαδή οι «φίλοι του Προέδρου», ενεργούσαν προς το συμφέρον της εταιρείας Vitol και την προώθησαν ώστε να αποκτήσει το μονοπώλιο στην εμπορία των πετρελαϊκών πόρων του Καζακστάν. Μάλιστα η Vitol μέσω των τρικ των εν λόγω συνεταίρων (υπήρξαν αναφορές ότι δόθηκαν και σχετικές μίζες μεγάλου ύψους) απέκτησε τον έλεγχο των δύο σημαντικότερων κοιτασμάτων πετρελαίου παρέχοντας τελικώς… δάνειο στην KazMunayGas. Κατά τη διάρκεια των ετών 2009 – 2016 ο κύκλος εργασιών της Vitol έφτασε τα 93,3 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι μεθοδεύσεις όμως αυτές αποκαλύφθηκαν μετα τη διαρροή ηλεκτρονικής αλληλογραφίας των συνεταίρων.

Μετά την επιστροφή τους με το ιδιωτικό αεροσκάφος στο Αλσάτι ο κροίσος του Καζακστάν κι οι προσκεκλημένοι του δέχθηκαν πιέσεις από τα τοπικά ΜΜΕ να κάνουν δηλώσεις για την καταστροφική φωτιά στην Υδρα, χωρίς ωστόσο απόκριση. Ομως παραμένει άγνωστο αν κινηθούν διαδικασίες δικαστικής συνδρομής ώστε να ληφθούν δείγματα DNA ή κι αποτυπώματά τους για να συγκριθούν με ευρήματα στον τόπο της φωτιάς ή για να δικαστούν στη χώρα μας.