Το (διαχρονικά) ονομαστό κρασί και τσίπουρο είναι ο εκ των… πρωταγωνιστών της «18ης Γιορτής Κρασιού Δίστομου» το Σάββατο 10 Αυγούστου, που συνδιοργανώνουν ο Πολιτισμικός Σύλλογος Δίστομου, οινοποιεία και οινοπαραγωγοί, αλλά και δεκάδες άλλοι κάτοικοι της ιστορικής κωμόπολης με μικρότερη, οικογενειακή παραγωγή.
Είναι ενδεικτικό ότι στο Δίστομο λειτουργούν τουλάχιστον 7 Οινοποιεία, ενώ γίνονται και εξαγωγές!
Για να γνωρίσουμε τι είναι για την τοπική οικονομία η μεγάλη εμπορική κινητικότητα των προϊόντων αμπέλου του Δίστομου – γίνεται και εξαγωγή! – παραθέτουμε εδώ ένα απόσπασμα από παλιότερη ανακοίνωση (2020) του Πολιτισμικού Συλλόγου της κωμόπολης για την ιστορία της αμπελοκαλλιέργειας και του κρασιού στο Δίστομο:
«Για το Δίστομο η αμπελοκαλλιέργεια και η παράγωγη κρασιού και τσίπουρου είναι παράδοση αιώνων, ενώ συνδέεται άμεσα με το εισόδημα πολλών οικογενειών του τόπου μας, έχοντας πρόσβαση σε πολλές αγορές χάρη στην ποιότητά τους.
»Η καλλιέργεια των αμπελιών και η οινοποιία στο Δίστομο είναι γνωστή από χιλιάδες χρόνια – κάτι που το μαρτυρούν οι παραδόσεις και τα ήθη και έθιμα, οι αναφορές σε ιστορικά κείμενα αλλά και αρχαιολογικά ευρήματα.
»Πριν μερικά χρόνια, σε μια από τις κατάφυτες περιοχές με αμπέλια, βρέθηκε προχριστιανική βιοτεχνική εγκατάσταση για οινοποίηση.
»Επίσης όταν την αρχαία Αμβρυσσό – σημερινό Δίστομο- επισκέφθηκε ο Παυσανίας (Φωκικά κεφ. 36), αναφέρει ότι το μεγαλύτερο μέρος της πεδιάδας που την περιέβαλε ήταν γεμάτη από αμπέλια!
»Και βεβαίως το επιβεβαιώνει το πανάρχαιο έθιμο των τραγόμορφων Κουδουναραίων των απόκρεω – που σχετίζονται με την βακχική λατρεία και τις σχετικές εορτές του Διονύσου, θεού της αμπέλου- που διατηρείται επί αιώνες στο Δίστομο, τη μόνη περιοχή σε όλη την νότιο Ελλάδα!
»(…) Ευχόμαστε σε όλους τους αμπελουργούς και οινοποιούς του Διστόμου, σε όλους τους χορηγούς μας, “καλή σοδειά” και “μοσχάτα”!
Καλή διασκέδαση το Σάββατο 10 Αυγούστου, με το παραδοσιακό συγκρότημα των “Κυρατζήδων”»!