Αποτελεί η κλιματική αλλαγή απειλή για τις συλλογές έργων τέχνης; Η απάντηση είναι θετική και οι συλλέκτες θα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τους τις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται ώστε να διατηρήσουν τα έργα που έχουν στην κατοχή τους σε καλή κατάσταση. Γεγονός που σημαίνει ότι θα πρέπει να αναπροσαρμόσουν και τον προϋπολογισμό τους, καθώς οι νέες συνθήκες που διαμορφώνονται θα έχουν σοβαρές συνέπειες στα ποσά που έχουν προγραμματίσει να διαθέσουν για τη φροντίδα και τη συντήρηση της συλλογής τους.
Σε ένα σαλόνι ή ένα γραφείο είναι προφανές ότι δεν επικρατούν οι ελεγχόμενες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας που κατά κύριο λόγο ισχύουν σε έναν μουσειακό χώρο. Ωστόσο οι σοβαρές αλλαγές που πλέον πλήττουν κάθε γωνιά του πλανήτη δεν επιτρέπουν ούτε στις εξειδικευμένες εταιρείες φύλαξης έργων τέχνης να ανταποκριθούν πλήρως στις νέες συνθήκες.
Εμπειροι εργαζόμενοι στον χώρο της αποθήκευσης και φύλαξης έργων τέχνης εξηγούν πως οι υπερβολικά υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού δεν ευνοούν τη σωστή διατήρηση των ευαίσθητων στις αλλαγές έργων, παρά το γεγονός ότι οι μεγάλες τουλάχιστον εταιρείες διεθνώς διαθέτουν υποδομές θωρακισμένες απέναντι σε ακραίες συνθήκες που διαμορφώνονται.
Πολλές εταιρείες έχουν την έδρα τους σε κτίρια που ανεγέρθηκαν στα μέσα του 20ού αιώνα, με αποτέλεσμα τα υλικά και ο τρόπος δόμησης της εποχής να καθιστούν πιο δύσκολη την εγκατάσταση σύγχρονων συστημάτων κλιματισμού και εξαερισμού, η λειτουργία των οποίων ελέγχεται μέσω υπολογιστών. Το εξειδικευμένο προσωπικό που δραστηριοποιείται στον συγκεκριμένο τομέα σημειώνει ότι τα καιρικά φαινόμενα έχουν γίνει πολύ πιο επιθετικά. Και πως η «επίθεση» πλήττει περισσότερο τα έργα από ευαίσθητο και μεγάλης ηλικίας ξύλο, εκείνα που έχουν γίνει ή περιλαμβάνουν χαρτί ή κερί, διότι είναι και τα πλέον εύθραυστα και επιρρεπή να υποστούν φθορές.
Για να ανταποκριθούν οι εταιρείες φύλαξης στις νέες συνθήκες και να διατηρήσουν κατάλληλο περιβάλλον για την ασφάλεια των έργων τέχνης υποχρεώνονται να καταναλώσουν έως και τρεις φορές περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου ώστε να εξασφαλίσουν σωστές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας. Συγκεκριμένα εταιρεία με έδρα στη Νέα Υόρκη που παρείχε στοιχεία στη διαδικτυακή έκδοση του εικαστικού περιοδικού Artnews δείχνουν αύξηση στην κατανάλωση της ηλεκτρικής ενέργειας της τάξης του 10% συγκριτικά με το 2020.
Με δεδομένο δε το δόγμα που ισχύει στον κόσμο της τέχνης «όσο λιγότερη είναι η μετακίνηση ενός έργου τόσο πιο ασφαλές είναι», η όποια μεταφορά θα πρέπει να γίνεται μόνο αν συντρέχει πολύ σοβαρός λόγος. Πόσω δε μάλλον που υπάρχουν συλλογές που εκτός από μεγάλης αξίας περιλαμβάνουν έργα που είναι ογκώδη και δυσκίνητα και η όποια μετακίνησή τους εκτός του ότι τα θέτει σε κίνδυνο έχει πολύ μεγάλο κόστος. Σε κάθε περίπτωση οι ειδικοί συστήνουν στους συλλέκτες που διαθέτουν ιδιαιτέρως ευαίσθητα έργα να προνοούν, τουλάχιστον κατά τους ιδιαιτέρως θερμούς μήνες του χρόνου, να τα μεταφέρουν σε φυλασσόμενους και με κατάλληλες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας χώρους.
Sotheby’s: κατάστημα στο Χονγκ Κονγκ
Μία ακόμη κίνηση που δείχνει το ενδιαφέρον των μεγάλων οίκων δημοπρασιών προς την αγορά της Ασίας είναι το γεγονός ότι ο οίκος Sotheby’s εγκαινίασε πριν από μία εβδομάδα το πρώτο της κατάστημα λιανικής στο Χονγκ Κονγκ. Το Sotheby’s Maison (φωτογραφία) βρίσκεται στο εμπορικό κέντρο Landmark Chater, το οποίο υποδέχεται 1,3 εκατ. επισκέπτες σε μηνιαία βάση. Το νέο κατάστημα που καταλαμβάνει 2.230 τ.μ. και εκτείνεται σε δύο ορόφους, θα φιλοξενεί εκθέσεις μουσειακού επιπέδου στο ισόγειο και θα διαθέτει τμήμα λιανικής στον πρώτο όροφο, όπου θα διατίθενται επιλεγμένα αντικείμενα από 20 διαφορετικές κατηγορίες – από απολιθώματα δεινοσαύρων έως σύγχρονα αφρικανικά έπιπλα και από σχέδια καλλιτεχνών της Αναγέννησης έως επώνυμες τσάντες, ρολόγια και σπάνιες κινηματογραφικές αφίσες – έτσι ώστε να καλυφθούν οι απαιτήσεις και τα ενδιαφέροντα μεγάλου εύρους συλλεκτών. Οι τιμές τους, σύμφωνα με τον οίκο, θα κυμαίνονται από 640 έως 6,4 εκατ. δολάρια.
Banksy: υπογεγραμμένες μεταξοτυπίες στο σφυρί
Σε θέση μάχης θα βρεθούν οι φίλοι της δουλειάς του πιο διάσημου ακτιβιστή γκραφιτά της εποχής μας, του μυστηριώδους Banksy καθώς ο οίκος Sotheby’s ετοιμάζει στα μέσα Σεπτεμβρίου μεγάλη δημοπρασία αφιερωμένη σε υπογεγραμμένες μεταξοτυπίες των πλέον περιζήτητων έργων του. Οι προσφορές θα ξεκινήσουν στις 19 Σεπτεμβρίου και οι προσφορές θα γίνονται δεκτές έως και τις 26 του ίδιου μήνα. Αν και ακόμη δεν έχει γίνει αναλυτική παρουσίαση του περιεχόμενου της πολυαναμενόμενης δημοπρασίας έχει ήδη γίνει γνωστό πως ανάμεσα στις μεταξοτυπίες που θα δημοπρατηθούν θα είναι το «Laugh Now» (2003) – με πρωταγωνιστή έναν πίθηκο που έχει μπροστά του κρεμασμένη μια πινακίδα που γράφει «Γέλα τώρα, αλλά μια μέρα εγώ θα κάνω κουμάντο» (φωτογραφία) – με την εκτίμηση να κυμαίνεται μεταξύ 63.700 και 89.100 δολαρίων και το «Happy Choppers» (2006) με τα στρατιωτικά ελικόπτερα σε σκηνή που παραπέμπει στην ταινία «Αποκάλυψη Τώρα» στολισμένα με ροζ φιόγκους, σε μια ειρωνική και άκρως σουρεαλιστική σύνθεση.