Να πιάσουν τόπο

Πάνω από 4 με 5 δισ. ευρώ πρόκειται να πέσουν στην αγορά σε λίγους μήνες, μέσω των νέων επιδοτούμενων προγραμμάτων για τη στέγη και την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών. Και ίσως η εκτίμηση αυτή να είναι συντηρητική, εάν ληφθεί υπόψη η επιδότηση και η ίδια συμμετοχή των νοικοκυριών. Ενδεικτικά, μόνο η επιδότηση για τα στεγαστικά δάνεια του «Σπίτι μου 2» θα είναι 2 δισ. ευρώ. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθούν οι ενισχύσεις για το νέο «Αλλάζω συσκευή» και για το τριπλό, αυτή τη φορά «Εξοικονομώ 2024».

Ομως, όλα αυτά για να επιτελέσουν τον σκοπό τους θα πρέπει τα προγράμματα να είναι προσεκτικά σχεδιασμένα, ώστε τα λεφτά να πιάσουν τόπο και να μην προκαλέσουν τα αντίθετα αποτελέσματα ή, ακόμα χειρότερα, νέα προβλήματα. Οπως συνέβη με τα προηγούμενα, αντίστοιχα προγράμματα, τα οποία είτε τελικά ανέβαζαν τις τιμές των κλιματιστικών, είτε οι ενδιαφερόμενοι δεν έβρισκαν σπίτι για να αγοράσουν, ώστε να κάνουν χρήση της επιδότησης του «Σπίτι μου 1». Είτε, διότι απαιτούσαν γραφειοκρατία, βεβαιώσεις ειδικών που τελικά η ενεργειακή αναβάθμιση θα μπορούσε να γίνει πιο εύκολα μην κόβοντας… αποδείξεις για κουφώματα και άλλες εργασίες.

Συνεπώς, για να πιάσουν τόπο οι επιδοτήσεις αυτές θα πρέπει τουλάχιστον:

Πρώτον, να μη δημιουργούν επιπλέον ζήτηση σε μια αγορά ακινήτων που πάσχει από προσφορά κατοικιών.

Δεύτερον, να μη δημιουργούν ανατιμητικές τάσεις σε συγκεκριμένα ακίνητα, μηχανήματα και οικοδομικές εργασίες και επισκευές.

Τρίτον, να μην είναι λιγότερο ελκυστικά από την πρακτική της χαμηλότερης τιμής, αλλά χωρίς απόδειξη. Δηλαδή, να μην ενισχύσουν τη φοροδιαφυγή.

Για να αποφευχθούν αυτά θα πρέπει να διαχέουν τη ζήτηση σε όλη την αγορά, να προβλέπουν αυξημένο αριθμό δικαιούχων και κυρίως να κερδίζουν την προτίμηση από την απλότητα και την ταχύτητα των διαδικασιών.

Διαφορετικά, νέες, υψηλότερες τιμές παντού μάς περιμένουν.