«Οταν τα ψάρια βγήκαν στη στεριά»

Το 1967 ο Μιχάλης Κακογιάννης γύρισε την ταινία «Οταν τα ψάρια βγήκαν στη στεριά». Το θέμα της βασίστηκε σε ένα περιστατικό που διάβασε στις εφημερίδες ένα χρόνο πριν: Ενα αμερικανικό βομβαρδιστικό Β-52 που κουβαλάει τέσσερις βόμβες υδρογόνου συντρίβεται, ύστερα από δυστύχημα την ώρα του εναέριου ανεφοδιασμού του, κοντά στο ισπανικό ψαροχώρι Παλομάρες. Η μία από τις βόμβες εντοπίστηκε μέσα στα νερά της Μεσογείου, σε βάθος 870 μέτρων. Ο αμερικανικός στρατός και επιστήμονες την ανέσυραν ισχυριζόμενοι ότι δεν σημειώθηκε διαρροή ραδιενέργειας.

Ο Κακογιάννης ακολουθεί την τάση  της δεκαετίας του ’70 όπου κάνουν την εμφάνισή τους πολλές παραγωγές που θίγουν οικολογικά ζητήματα. Στο σενάριο της ταινίας του μεταφέρει το περιστατικό του Παλομάρες στο Γαλαξίδι, μεταμορφωμένο από τον εικαστικό Σπύρο Βασιλείου σε έναν φανταστικό τουριστικό προορισμό, την Κάρο. Ο σκηνοθέτης υπογράφει τα ποπ ψυχεδελικά κοστούμια και γυρίζει σε έγχρωμο φιλμ. Και στο διεθνές καστ των ηθοποιών που χρησιμοποιεί  επιλέγει για πρωταγωνίστριά του την Κάντις Μπέργκεν στον ρόλο μίας γοητευτικής και δυναμικής αρχαιολόγου. Ο Μίκης Θεοδωράκης υπογράφει τη μουσική της ταινίας.

Ωστόσο το σενάριο και η παράξενη κινηματογράφηση μπερδεύουν τους κριτικούς και το «Οταν τα ψάρια βγήκαν στη στεριά» δεν έχει εμπορική επιτυχία. Η ιδέα του Κακογιάννη να σχολιάσει τη ρύπανση του περιβάλλοντος, τις αρνητικές  συνέπειες της τουριστικής ανάπτυξης, την ψυχροπολεμική τακτική των πυρηνικών εξοπλισμών δεν βρίσκει αποδοχή στους θεατές της ταινίας του.

Ο  ίδιος ο Κακογιάννης σε μια συνέντευξή του σχετικά με την προσέγγισή του στο θέμα της ταινίας σημειώνει: «Υπάρχουν ορισμένα θέματα που η σοβαρότητά τους αποδίδεται καλύτερα μέσα από τη χιουμοριστική ή σατιρική προσέγγιση. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν κανείς χειρίζεται τρέχοντα ζητήματα με αρκετή ευρύτητα. Διαφορετικά τείνουν να υποβαθμίζουν τον στόχο τους με το να γίνονται βαριά ή απλά βαρετά. Δάσκαλος αυτής της προσέγγισης είναι φυσικά ο Αριστοφάνης που διερχόταν όλα τα πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα χρησιμοποιώντας το γέλιο με τρομακτικά αποτελέσματα».