Με την πόλη να «χορεύει» στους ρυθμούς της 88ης Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης, με τους δρόμους να… στολίζονται, τα περίπτερα να παίρνουν τη θέση τους, τα μέτρα για μία ακόμη φορά να είναι δρακόντεια και τα… φώτα στραμμένα όλα πάνω της, βρέθηκε τελικά ο χρόνος να κάνουμε μια κουβέντα εφ’ όλης της ύλης με τον δήμαρχο, Στέλιο Αγγελούδη.
«Η πόλη, όμως, πρέπει να είναι έτσι κάθε μέρα και όχι μόνο στην Εκθεση. Αυτή η κινητικότητα, η εγρήγορση, η μεγαλύτερη προσοχή στα μικρά και μεγάλα πράγματα θεωρώ ότι πρέπει να είναι καθημερινή εικόνα και όχι μόνο του δεκαπενθήμερου», με προλαβαίνει, ξεκινώντας τη συζήτηση, μια συζήτηση που αναπόφευκτα – τουλάχιστον στην αρχή – γυρίζει γύρω από την Εκθεση.
Ηδη, το μεγάλο πρότζεκτ της ανάπλασης της ΔΕΘ μπαίνει – σύμφωνα με τις πολύ πρόσφατες εξαγγελίες – σταδιακά σε τροχιά υλοποίησης. «Κάποια στιγμή η Θεσσαλονίκη θα πρέπει να σταματήσει να είναι μια πόλη ματαιωμένων σχεδίων και να γίνει μία πόλη έργων που υλοποιούνται», θα μου πει. Η εκθεση, άλλωστε, είναι συνυφασμένη ιστορικά, πολιτιστικά και επιχειρηματικά με το κέντρο της πόλης, με τον δήμο της Θεσσαλονίκης. Αυτός είναι και ο λόγος που η δημοτική αρχή ζήτησε μέσα από 10 «κόκκινες γραμμές» να γίνει η Εκθεση το κέντρο ενός μεγάλου μητροπολιτικού πάρκου, 100 στρεμμάτων με 4.000 νέες φυτεύσεις, χωρίς κάγκελα, χωρίς να είναι περίκλειστος ο χώρος. Εισήγηση που φαίνεται πως έγινε δεκτή.
Επί των ημερών του Στέλιου Αγγελούδη τυχαίνει να κλείνει μια μεγάλη εκκρεμότητα που… πλήγωνε για χρόνια ολόκληρη τη Θεσσαλονίκη: Στα τέλη Νοεμβρίου ξεκινούν – επιτέλους – τα δρομολόγια του μετρό. Ωστόσο, με την ανάληψη των καθηκόντων του, ο νέος δήμαρχος ξεκίνησε κι έναν μεγάλο αγώνα να… σβήσει από τη μακρά λίστα κι όσα άλλα εξ αναβολής έργα ή προβλήματα ταλαιπωρούν τη Θεσσαλονίκη.
Η κατασκευή αποτεφρωτηρίου αποτελεί, για παράδειγμα, «Γεφύρι της Αρτας» για την πόλη του Θερμαϊκού, μια υπόθεση που έπρεπε πρώτα να ρυθμιστεί ρυμοτομικά, μια σταματημένη ιστορία, με διαφορετικές προσεγγίσεις και αντιρρήσεις να την… πυρπολούν. Υστερα από επικοινωνία με το αρμόδιο υπουργείο, φαίνεται πως η υπόθεση… ξεκόλλησε, καθώς το Προεδρικό Διάταγμα με την αλλαγή του ρυμοτομικού, που προβλέπει τη δημιουργία αποτεφρωτηρίου, οδεύει προς το ΣτΕ. «Οταν αυτό θα είναι έτοιμο τότε θα ανοίξουμε την κουβέντα για το πού, πώς και με ποιον θα υλοποιηθεί».
Γνώμονάς του ήταν εξαρχής η ανάταξη και η προστασία του δημόσιου χώρου και η καθημερινότητα. Αλλωστε, όπως μου υπενθυμίζει, αυτό ήταν και το πλαίσιο που προεκλογικά προέταξε και αυτό που τελικά του έδωσε τη νίκη στις εκλογές του περασμένου Οκτωβρίου.
Ο νέος θεσμός
του επόπτη γειτονιάς
Δεν φοβάται, μάλιστα, να τα βάλει και με όσους δεν συμμορφώνονται ή προσπαθούν να αμαυρώσουν την εικόνα της πόλης. «Ημασταν σε μια πόλη που τα τελευταία χρόνια περπατούσες πάνω σε σακούλες απορριμμάτων και τώρα αν μη τι άλλο η πόλη έχει αποκτήσει τη μόνιμη και σταθερή αποκομιδή.
Ωστόσο, έχω κηρύξει πόλεμο στα ογκώδη απορρίμματα. Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, την ώρα που υπάρχει η δυνατότητα από τον δήμο να ειδοποιούμαστε και σε 24 – 48 ώρες να μαζεύουμε τα ογκώδη, να γίνονται… νυχτερινές επιχειρήσεις και να βλέπουμε σαλόνια και κουφώματα στους δρόμους». Αυτός είναι και ο λόγος, σπεύδει να προσθέσει, που αύξησε το πρόστιμο από 500 ευρώ σε 3.000 και που ενεργοποιεί έναν νέο θεσμό, τον επόπτη γειτονιάς, προκειμένου να εστιάζουν στο πρόβλημα.
Την ίδια στιγμή, προσπαθεί να πατάξει και τη… δικτατορία της μουτζούρας. «Κάθε μήνα, υπάρχει μια κινητοποίηση, πλέον, από όλες τις κοινότητες για τη διαγραφή της μουτζούρας είτε αφορά δημόσια κτίρια είτε κοινόχρηστο χώρο». Δεν ξεχνά, μάλιστα, και το ευτράπελο που έλαβε χώρα με την έναρξη της πρωτοβουλίας. «Την επόμενη κιόλας μέρα που έγινε η δράση σε κεντρικό πάρκο της πόλης διάφορες συλλογικότητες – όπως θέλουν να ονομάζονται – πήγαν και μου αφιέρωσαν ένα μήνυμα: Δήμαρχε, όσο και να διαγράφεις και να καθαρίζεις, εμείς θα γράφουμε. Την επόμενη μέρα πήγαμε το ξανασβήσαμε και ύστερα από τρεις μέρες το ξαναμουτζούρωσαν. Δεν πρόκειται να κουραστώ και θα το πάμε έτσι για τα επόμενα τέσσερα χρόνια».
Αυτός είναι και ο λόγος που θέλει να περάσει αυτή την αντιμουτζούρα νοοτροπία μέσα από τη σχολική κοινότητα. «Ξεκινάει το σχολείο και θέλω να αρχίσουν προγράμματα όχι απλώς ενημέρωσης και επιμόρφωσης των παιδιών αλλά πρωτοβουλίες, οι οποίες θα ξεκινούν από τον περίβολο και τον εξωτερικό χώρο του σχολείου και θα πιάνει τη γειτονιά.
Κάθε σχολείο να υιοθετήσει τη γειτονιά του σε ό,τι αφορά τη μουτζούρα. Είναι κάτι που θέλω να το δω να πετυχαίνει και θα το ξεκινήσουμε ως πρόταση τώρα που ξεκινούν τα σχολεία και σιγά σιγά να διαμορφώνεται μια μόνιμη κουλτούρα και συμπεριφορά».
«Μάστιγα» χαρακτηρίζει ο κ. Αγγελούδης τα πατίνια. Δεν τηρούνται οι κυκλοφοριακοί κανόνες, λέει, καταγράφονται ατυχήματα με ταχύτητα, κινούνται άναρχα στους δρόμους ακόμη και στα πεζοδρόμια «και αναφέρομαι κυρίως σε αυτούς που κάνουν χρήση της περιστασιακής εκμίσθωσης». Μέχρι τέλος του μήνα θα υπάρξει ένα νέο κανονιστικό πλαίσιο τάξης, όπως υπογραμμίζει, και οι εταιρείες ή θα συμμορφωθούν ή εάν φτάσει η κατάσταση στο… απροχώρητο θα αναγκαστεί ο δήμος να ζητήσει τη διακοπή της λειτουργίας τους.
«Μέσα σε αυτούς τους μήνες ήταν μια πολιτική επιλογή να ανοίξουμε τα μέτωπα των προβλημάτων, προκειμένου να τα λύσουμε κανονιστικά και μετά να πάμε στην εποπτεία και στην υλοποίησή τους τους επόμενους μήνες.
Το να ανοίγεις… μέτωπα είναι πολιτική που πιθανόν να ξεβολεύει κάποιους λίγους, από την άλλη γίνεται με έναν κοπιώδη τρόπο που έχει να κάνει με μια εκτεταμένη διαβούλευση. Ολοι καταλαβαίνουν την ανάγκη για να μιλάμε για μια ευρωπαϊκή πόλη, αυτή να επανέλθει σε μια στοιχειώδη διαδικασία ελέγχου.
Σε όλο αυτό οι πολίτες θα πρέπει να δουν πρώτα ότι μια δημοτική αρχή τους σέβεται και δουλεύει μαζί τους προς αυτή την κατεύθυνση αλλιώς μόνο με κανονιστικές πράξεις και οδηγίες δεν λύνονται τα πράγματα».
Ποιο είναι, όμως, το όραμα του νέου δημάρχου για τη Θεσσαλονίκη; Η οικονομική ανάπτυξη της πόλης θα έρθει μέσα από τρεις κεντρικούς άξονες παρέμβασης: Καινοτομία (η Θεσσαλονίκη μπορεί να γίνει πρωτεύουσα καινοτομίας), Μεταφορές – Logistics ως το πλέον στρατηγικό σημείο της νοτιοανατολικής Ευρώπης και νέο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης. «Η πόλη έχει όλα τα στοιχεία για να είναι ο καλύτερος προορισμός city break στην Ευρώπη».
«Δεν ήρθα για
να κάνω πολιτική»
Τη σχέση με την ενεργό πολιτική, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης την είχε διακόψει το 2012, ενεργός πολίτης, όμως, όπως διευκρινίζει, ήταν πάντοτε. Ξαναμπήκε στην ιστορία όχι της πολιτικής αλλά της Αυτοδιοίκησης πρώτον γιατί υπάρχει ένας έρωτας για τη Θεσσαλονίκη που… κρατάει πάρα πολλά χρόνια και δεύτερον γιατί ήρθε με μια άλλη προσέγγιση, «γι’ αυτό και κατέβηκα ως ανεξάρτητος. Δεν ήρθα για να κάνω πολιτική, ασχέτως εάν πολλά ζητήματα τα διαχειρίζεσαι με πολιτικούς τρόπους, προκειμένου να τα λύσεις. Ηρθα θεωρώντας πως η δουλειά του δημάρχου είναι πρώτα δουλειά και για να την κάνεις πρέπει να συντρέχουν δύο λόγοι: Να αγαπάς την πόλη σου, να θέλεις να είσαι με τους πολίτες, τους γείτονές σου, τους φίλους σου, με αυτούς που μοιράζεσαι την καθημερινότητα και να ξέρεις να την κάνεις.
Είτε ως δικηγόρος είτε μέσα από την πορεία μου ως γενικός γραμματέας σε διάφορα υπουργεία και φορείς, τη δουλειά της Δημόσιας Διοίκησης την έμαθα και την ξέρω. Αρα είπα πάμε να κάνουμε δουλειά για την πόλη. Το αποτέλεσμα θα δείξει εάν τελικά αυτή η αντίληψη μπορεί να είναι κυρίαρχη για τους δήμους και τους δημάρχους».
Παράπονα και δήμαρχος είναι δύο έννοιες άρρηκτα συνδεδεμένες. «Αυτό ισχύει σε όλες τις πόλεις εκτός της Αθήνας», με διορθώνει και εξηγεί πως στην πρωτεύουσα υπάρχουν τα υπουργεία, οι γενικές γραμματείες, οι φορείς όπου οι πολίτες μπορούν να απευθυνθούν.
«Στη Θεσσαλονίκη του ενός εκατομμυρίου, όπου δεν υπάρχουν αυτά, ο πολίτης έχει την ανάγκη κάπου να αναφερθεί και δικαίως. Αρα, ο δήμαρχος είναι η πρώτη και η μόνη επιλογή. Πολλές φορές, δε, ένα μεγάλο μέρος των αιτημάτων δεν σχετίζονται καν με τις αρμοδιότητες του δήμου αλλά με αυτές της κεντρικής διακυβέρνησης». Για του λόγου του αληθές, πρόσφατα δέχθηκε στο γραφείο του επιτυχόντες από τον πανελλήνιο γραπτό διαγωνισμό του ΑΣΕΠ, οι οποίοι ενάμιση χρόνο μετά δεν έχουν διοριστεί, ζητώντας τη στήριξή του, παρόλο που οι προσλήψεις είναι θέμα του ΑΣΕΠ και της κυβέρνησης. «Τέτοια θέματα έχουμε χιλιάδες κάθε μέρα».
Η κατάσταση
στην Κεντροαριστερά
Μπορεί να κατέβηκε στις πρόσφατες δημοτικές εκλογές ως ανεξάρτητος, θεωρεί τον εαυτό του ότι προσπαθεί – γιατί κανένας, όπως λέει, δεν τα καταφέρνει – να ανήκει στον ενδιάμεσο προοδευτικό χώρο. Σχολιάζοντας, λοιπόν, την κατάσταση σήμερα στην Κεντροαριστερά, σημειώνει πως τα προβλήματα εντοπίζονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς όλη η ευρωπαϊκή Κεντροαριστερά αντιμετωπίζει θέματα προσανατολισμού.
Οι μόνες χώρες που δεν τα αντιμετωπίζουν είναι εκείνες που έχουν λύσει τα προβλήματα με μια χαρισματική εκπροσώπηση. «Οπου δεν υπάρχει αυτή, να μπορεί να συνενώνει, να είναι συμπεριληπτική και στο πρόσωπο ενός χαρισματικού ανθρώπου να λύνονται τα πολιτικά ζητήματα, τότε ξεκινούν τα σοβαρά προβλήματα. Αρα είναι μια γενικότερη κουβέντα που γίνεται εδώ και πολύ καιρό και δεν έχει βρει ακόμη την οριστική της κατάληξη».
Ζητώντας να εξειδικεύσει και να έρθει στα… εντός συνόρων πολιτικά θέματα, μου απαντά πως στην Ελλάδα χρειάζεται να γίνουν κάποια απλά, αυτονόητα πράγματα είτε η συζήτηση αφορά την Κεντροαριστερά είτε την Κεντροδεξιά. «Να μπορούμε να έχουμε μια καθαρή αξιολόγηση στα μηνύματα που στέλνουν οι πολίτες μέσα από την κορυφαία διαδικασία της Δημοκρατίας που είναι οι εκλογές.
Και νομίζω ότι τα μηνύματα που εστάλησαν στις τελευταίες εκλογές ήταν εκκωφαντικά σε αυτά που θέλουν και περιμένουν οι πολίτες από τους πολιτικούς σχηματισμούς της χώρας».
Στα… σκονάκια μου υπήρχε ένα όνομα, με το οποίο για αρκετά χρόνια ο Στέλιος Αγγελούδης συμπορεύτηκε. Αρα, η ερώτηση για το εάν λείπει από τη σημερινή πολιτική σκηνή ένας πολιτικός, όπως ο Ευάγγελος Βενιζέλος ήταν αναπόφευκτη. «Εχω υπάρξει στο παρελθόν γενικός γραμματέας σε διάφορα υπουργεία, με επικεφαλής τον Βαγγέλη Βενιζέλο. Νομίζω πως η προσωπικότητά του δεν χρειάζεται κανένα σχόλιο ιδίως από έναν φίλο. Είναι καταγεγραμμένη η πορεία του και η ιστορία την έχει αποτυπώσει και καταγράψει».