Σε μια πρωτοφανή, ιστορική διαδικασία για τα μεταπολιτευτικά χρονικά, ο Στέφανος Κασσελάκης καθαιρέθηκε χθες από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ: η πρόταση μομφής που κατατέθηκε από τους «87» της εσωκομματικής αντιπολίτευσης και είχε τη στήριξη της ομάδας που πρόσκειται στον Παύλο Πολάκη κέρδισε τη μάχη της Κεντρικής Επιτροπής με 163 ψήφους υπέρ έναντι 120 κατά, δύο λευκών και ενός άκυρου. Δεν ήταν αυτό το κυρίαρχο σενάριο όταν τα στελέχη περνούσαν την πόρτα της αίθουσας όπου θα διεξαγόταν η συνεδρίαση το Σάββατο το μεσημέρι – μέχρι το βράδυ, ωστόσο, η ατμόσφαιρα είχε αλλάξει: η αισιοδοξία στο κασσελακικό στρατόπεδο είχε αντικατασταθεί με αγωνία την Κυριακή το πρωί, ενώ τα πρώτα χαμόγελα στην πλευρά της αντιπολίτευσης είχαν ήδη αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους λίγο μετά τις 11 το προηγούμενο βράδυ, όταν κέρδισαν την πρώτη μάχη: η ψηφοφορία επί της μομφής στο πρόσωπο του προέδρου που θα διεξαγόταν με κάλπη και όχι ονομαστικά, όπως ήθελε η προεδρική πλευρά, απελευθέρωνε μέλη που πιέζονταν υπέρ του Κασσελάκη.
Το μοιραίο λάθος
του Κασσελάκη
Το μεγαλύτερο λάθος που έκανε ο Κασσελάκης ήταν το ύφος και ο τόνος της ομιλίας του. Γνωρίζοντας πως το αποτέλεσμα είναι οριακό, με περίπου 50 μέλη του οργάνου να βρίσκονται στην «γκρίζα ζώνη», ο μέχρι χθες πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ σήκωσε αδικαιολόγητα τους τόνους στην εισαγωγή του, συγκρίνοντας τους συντρόφους του που κατέθεσαν τη μομφή με τα στελέχη της Νέας Αριστεράς που έχουν αποχωρήσει πριν από έναν χρόνο, προκαλώντας τους σχεδόν να αποχωρήσουν, ταυτίζοντας τον εαυτό του με το καινούργιο και δηλώνοντας πως θα φτάσει στο καταστατικό συνέδριο των αλλαγών που θέλει να κάνει «ακόμα και κομματάκια». Κατά την κυρίαρχη ανάγνωση, αυτή η διαχείριση έγειρε και την πλάστιγγα – το ύφος του Νίκου Παππά στην πρώτη σειρά, φανερό σε όσους ήταν μέσα στην αίθουσα, προανήγγελλε και την κριτική που θα ακολουθούσε από τον επικεφαλής της ΚΟ, ο οποίος ωστόσο τοποθετήθηκε κατά της πρότασης μομφής. Παρότι υπάρχουν διαρροές για ανεπαρκή οργανωτική κινητοποίηση της προεδρικής πλευράς, οι πληροφορίες λένε πως μάλλον το αντίθετο συνέβη. Τα μέλη της «γκρίζας ζώνης», ωστόσο, που τάσσονταν υπέρ μιας πιο χαλαρής, ενωτικής διάθεσης που είχε επιδείξει τις προηγούμενες μέρες και ο Παππάς, οριστικοποίησαν την επιλογή τους μετά την ομιλία Κασσελάκη. Εξού και η μεγάλη απόκλιση στο τελικό αποτέλεσμα, το οποίο μέχρι και το Σάββατο το πρωί φαινόταν πως θα κριθεί στο νήμα υπέρ του προέδρου – ή, στη χειρότερη, η αντιπολίτευση θα πλειοψηφούσε χωρίς να συγκεντρώσει τον μαγικό αριθμό 148 που απαιτούσε το καταστατικό για να περάσει η μομφή.
Οι υποψήφιοι
για την προεδρία
Μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος, η φράση Κασσελάκη «οι αποφάσεις μου θα ανακοινωθούν εκεί που λογοδοτώ και θα λογοδοτώ πάντα, στον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ» άφηνε ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα για το δικό του μέλλον, καθώς ο απερχόμενος πρόεδρος μίλησε για έλεγχο και μη αποδοχή της ψήφου της βάσης από τη νομενκλατούρα του κόμματος, καθώς και για κουκούλες – κανείς σ’ αυτήν τη φάση δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα αν ο Κασσελάκης θα είναι υποψήφιος στην εσωκομματική διαδικασία που ακολουθεί ή θα επιλέξει διαφορετικό δρόμο. Αυτή τη στιγμή, το σενάριο δημιουργίας ενός άλλου κόμματος παραμένει ανοιχτό στο τραπέζι. Εκτός από τις Κασσελάκη, ενδιαφέρον έχουν και οι αποφάσεις άλλων πιθανών ενδιαφερομένων. Ο Πολάκης είναι ο μόνος που έχει ήδη δηλώσει παρών στη διαδικασία, ενώ δύο είναι τα πρόσωπα που θα μπορούσαν να εκπροσωπήσουν την πλευρά των «87» – η Ολγα Γεροβασίλη, που σήκωσε το γάντι στο συνέδριο του χειμώνα χωρίς να στηθεί κάλπη, και ο Σωκράτης Φάμελλος, που βρέθηκε στην πλευρά Κασσελάκη τότε, «μετρήθηκε» καλά ως επικεφαλής της ΚΟ και η πρόσφατη καθαίρεσή του τον έφερε σε σύγκρουση με την απερχόμενη ηγεσία. Δεν αποκλείονται, προφανώς, και σφήνες από τρίτους, όπως ο ευρωβουλευτής Νικόλας Φαραντούρης που έχει δηλώσει πως το σκέφτεται, αλλά και πρόσωπα όπως ο Διονύσης Τεμπονέρας, ο οποίος έχει ήδη καταθέσει δική του πλατφόρμα για την ανασύνθεση της Κεντροαριστεράς και παραιτήθηκε από τα όργανα το προηγούμενο διάστημα. Παρών δήλωσε και ο Απόστολος Γκλέτσος.
Περίπλοκο χρονοδιάγραμμα
Και τώρα τι; Αύριο συγκαλείται η Πολιτική Γραμματεία που θα κάνει την εισήγηση στην Κεντρική Επιτροπή για τις ημερομηνίες και το χρονοδιάγραμμα που θα ακολουθηθεί από εδώ και πέρα – πολύ πιθανό να υπάρξουν προτάσεις στη συνεδρίαση για υπηρεσιακό ηγετικό σχήμα, είτε μιλάμε για ένα πρόσωπο είτε για ένα ολιγομελές προεδρείο, ενώ αυξημένο ρόλο επί της διαδικασίας των εκλογών έχει η γραμματέας Ράνια Σβίγκου. Οι αποφάσεις θα ληφθούν σε συνεδρίαση της ΚΕ που τουλάχιστον για την ώρα προσδιορίζεται για τις 22 του μήνα, ενώ το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη ΔΕΘ το επόμενο Σαββατοκύριακο θα εκπροσωπήσει ο επικεφαλής της ΚΟ Νίκος Παππάς.
Σύμφωνα με το καταστατικό, το επόμενο βήμα είναι η σύγκληση ενός έκτακτου συνεδρίου, το οποίο με βάση το άρθρο 20 (παρά τις ερμηνείες που μπορεί να δοθούν) έχει αποκλειστική αρμοδιότητα την ανακήρυξη των υποψηφιοτήτων για την προεδρία του κόμματος και στο οποίο θα συζητηθούν και τα πολιτικά προγράμματα της επόμενης ημέρας του ΣΥΡΙΖΑ – πριν από τη διεξαγωγή του συνεδρίου, ωστόσο, απαιτείται και νέα εκλογή συνέδρων, πράγμα που φέρνει τον ΣΥΡΙΖΑ σε μια διαδικασία διαρκών καλπών το επόμενο διάστημα. Με δεδομένα τα βήματα, οι εκλογές για την ανάδειξη της νέας ηγεσίας λογικά μπορούν να διεξαχθούν το νωρίτερο στις 20 Οκτωβρίου, ώστε να μη συμπέσουν και με τις αντίστοιχες του ΠΑΣΟΚ, δημιουργώντας συγκρίσεις που θα ήταν εις βάρος του ΣΥΡΙΖΑ όσον αφορά τη συμμετοχή.