Ο στρατηγικός σχεδιασμός για την περιφερειακή ανάπτυξη επικεντρώνεται στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και της ψηφιακής μετάβασης, σημειώνει η Εύη Δραμαλιώτη, γενική γραμματέας Συντονισμού στην Προεδρία της Κυβέρνησης, στη συνέντευξή της στο cityhub. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων και στη συνεργασία με τις περιφέρειες. Μετά τις καταστροφικές πλημμύρες στη Θεσσαλία, σχεδιάζονται άμεσα έργα υποδομής. Η στέγαση και η στήριξη των νέων αποτελούν επίσης προτεραιότητα, με μέτρα όπως το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2». Τέλος, ενισχύονται η επιχειρηματικότητα και η καινοτομία, ενώ προωθούνται μεταρρυθμίσεις για τη μείωση της ανεργίας.
Ποιοι είναι οι βασικοί άξονες του στρατηγικού σχεδιασμού για την περιφερειακή ανάπτυξη στις 13 περιφέρειες της χώρας και ποιες είναι οι κύριες προτεραιότητες της κυβέρνησης;
Ο στρατηγικός σχεδιασμός για την περιφερειακή ανάπτυξη στη χώρα επικεντρώνεται σε βασικούς άξονες και προτεραιότητες, οι οποίοι καθοδηγούν τις πολιτικές και δράσεις τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Η προώθηση της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας στις επιχειρήσεις είναι βασικό στοιχείο της στρατηγικής για την περιφερειακή ανάπτυξη. Στόχος είναι η ενίσχυση της τοπικής επιχειρηματικότητας, η προώθηση της εξωστρέφειας και η ενθάρρυνση της ανάπτυξης προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας. Η βιώσιμη ανάπτυξη και η πράσινη οικονομία αποτελούν κεντρικό άξονα του σχεδιασμού. Παράλληλα, η ψηφιακή μετάβαση υποστηρίζει τον εκσυγχρονισμό των υποδομών και την προώθηση της ψηφιοποίησης στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Οι επενδύσεις σε υποδομές είναι κρίσιμες για την περιφερειακή ανάπτυξη, ιδιαίτερα σε πιο απομακρυσμένες και λιγότερο αναπτυγμένες περιοχές. Μία από τις βασικές προτεραιότητες που περιλαμβάνονται στον στρατηγικό σχεδιασμό της κυβέρνησης είναι η μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων. Σχεδιάζουμε τα εθνικά εργαλεία για την ανάπτυξη, με διαρκή προτεραιότητα αυτά να συνοδεύονται από μόνιμη μέριμνα για τις επενδύσεις σε κάθε περιφέρεια, με στόχο να δώσουν διακριτή αναπτυξιακή ταυτότητα, προσφέροντας υψηλότερα εισοδήματα και ευκαιρίες, αλλά και δίνοντας το δικαίωμα στους πολίτες των περιφερειών να παραμένουν στον τόπο που γεννήθηκαν από επιλογή. Δίνουμε μεγάλη έμφαση στην ενίσχυση της συνεργασίας μας με τις περιφέρειες της χώρας με γνώμονα την απελευθέρωση των αναπτυξιακών τους δυνάμεων.
Ποιος είναι ο προγραμματισμός της κυβέρνησης για έργα υποδομών μετά τις καταστροφικές πλημμύρες στη Θεσσαλία;
Μετά τις καταστροφικές συνέπειες της κακοκαιρίας «Daniel» στη Θεσσαλία, η ελληνική κυβέρνηση έχει θέσει σε εφαρμογή ένα σχέδιο άμεσων και μακροπρόθεσμων ενεργειών. Ηδη έχει εκπονηθεί Στρατηγικό Σχέδιο (master plan) για την ανασυγκρότηση της διαχείρισης υδάτων της Θεσσαλίας. Αμεσα αναμένεται η έναρξη της αναβάθμισης των μελετών για την αντιπλημμυρική θωράκιση και αντιμετώπιση της λειψυδρίας στη Θεσσαλία, ενώ δρομολογείται και η έναρξη της κατασκευής της διώρυγας στη Γυρτώνη. Παράλληλα, τον Αύγουστο, εγκρίθηκε το Πρόγραμμα Aqua Montis (στη Συνεδρίαση της Κυβερνητικής Επιτροπής Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας), το οποίο αφορά έργα ορεινής υδρονομίας, με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση 200 εκατ. ευρώ. Με προτεραιότητα την περιοχή της Θεσσαλίας, το Πρόγραμμα θα συμβάλει στη σταθεροποίηση και προστασία των εδαφών και στη μείωση της πλημμυρικής αιχμής.
Επιπρόσθετα, διατίθεται διακριτός προϋπολογισμός ύψους 80 εκατ. ευρώ για τους πληγέντες της Θεσσαλίας στο πλαίσιο του «Εξοικονομώ 2024» για ευάλωτα νοικοκυριά, ενώ προχωρούν το Πρόγραμμα «Εξοικονομώ για Δημοτικές Επιχειρήσεις Υδρευσης – Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ)», με ειδική πρόβλεψη για τη Θεσσαλία, ύψους 10 εκατ. ευρώ.
Ποιες αξιολογείτε ως τις σημαντικότερες προκλήσεις και ποιες ενέργειες δρομολογείτε για την καλύτερη αντιμετώπισή τους;
Μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις αποτελεί η αναβάθμιση της εθνικής στεγαστικής πολιτικής με τη μείωση του υψηλού κόστους στέγασης και τη στήριξη σε νέους και νέα ζευγάρια για στεγαστική αποκατάσταση.
Σε αυτό το πλαίσιο, κατόπιν επιτυχών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναμένεται να ξεκινήσει τους επόμενους μήνες το νέο Πρόγραμμα, «Σπίτι μου 2», ύψους 2 δισ. ευρώ, με το οποίο περίπου 20.000 νέοι ή νέα ζευγάρια έως 50 ετών θα μπορέσουν να αποκτήσουν πρώτη κατοικία. Παράλληλα, ενισχύεται το πλαίσιο της «Κοινωνικής Αντιπαροχής» για την καλύτερη αξιοποίηση των αδρανών κρατικών ακινήτων. Η στεγαστική πολιτική αποτελεί κρίσιμη προτεραιότητα για την κυβέρνηση, και σε αυτό το πλαίσιο σχεδιάζονται επιπλέον μέτρα ως κίνητρο για το «άνοιγμα» των κλειστών διαμερισμάτων, όπως η τριετής απαλλαγή από τον φόρο ενοικίου για τους ιδιοκτήτες που νοικιάζουν κλειστά ακίνητα ή για όσους μετατρέψουν μία βραχυχρόνια μίσθωση σε μακροχρόνια.
Η στήριξη της οικογένειας για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος αποτελεί έναν ακόμα άξονα προτεραιότητας. Η Ελλάδα εμφανίζει μειωμένο ποσοστό γεννήσεων, οι οποίες ανήλθαν σε περίπου 75.000 την προηγούμενη χρονιά. Για πρώτη φορά προωθείται ενιαία Εθνική Στρατηγική για το δημογραφικό και επιμέρους μέτρα στήριξης, όπως ο δωρεάν έλεγχος γονιμότητας σε γυναίκες 30 έως 35 ετών, καθώς και περισσότερα vouchers από κάθε άλλη φορά για εγγραφή σε παιδικούς σταθμούς.
Στο πεδίο της επιχειρηματικότητας και καινοτομίας, η Ελλάδα έχει προοδεύσει σημαντικά, αλλά ανήκει ακόμα στο σύνολο των «Moderate innovators», σύμφωνα με τους δείκτες της ΕΕ και έχει να διανύσει δρόμο ακόμα για τη σύγκλιση με τον μ.ό. της Ευρώπης. Για τον σκοπό αυτόν σχεδιάζονται μέτρα ενίσχυσης του οικοσυστήματος, όπως η χορήγηση «golden visa» για την επένδυση σε νεοφυείς επιχειρήσεις και οι φορολογικές εκπτώσεις έως 315% για επενδύσεις στην έρευνα. Η κυβέρνηση διαμορφώνει και υλοποιεί ένα συνολικότερο παραγωγικό μοντέλο με την εθνική στρατηγική για την ενίσχυση της σύγχρονης ελληνικής βιομηχανίας, καθώς και μεταρρυθμίσεις για την περαιτέρω μείωση της γραφειοκρατίας.
Η αγορά εργασίας και η αύξηση της απασχόλησης, ειδικά ανάμεσα στους νέους και τις γυναίκες, βρίσκονται στο επίκεντρο των κυβερνητικών παρεμβάσεων, προκειμένου να επιτευχθεί περαιτέρω σύγκλιση με την ΕΕ. Το 2024 η χώρα πέτυχε την υψηλότερη επίδοση α’ 5μήνου από το 2001 στην απασχόληση, ενώ υλοποιούνται σημαντικές μεταρρυθμίσεις για τη σύνδεση της κατάρτισης με την αγορά εργασίας μέσω του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όπως η νέα στρατηγική για τη διά βίου μάθηση, η μεταρρύθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και η ενίσχυση του συστήματος μαθητείας.