Μία ξεχωριστή δράση της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας, το νέο διαδραστικό Μουσείο αφιερωμένο στη ζωή των μεταναστών, και στο οποίο «πρωταγωνιστούν» οι ίδιοι και οι ιστορίες τους, εγκαινίασε η Α.Θ. Παναγιότης ο Οικουμενικός Πατριάρχης, Βαρθολομαίος, κατά την επίσκεψή του στον Ιερό Ναό «Αξιόν Εστιν», στην Έδρα της Ιεράς Επισκοπής Χώρας, την Τρίτη, 15 Οκτωβρίου.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης συνεχάρη τον Αρχιεπίσκοπο Αυστραλίας, Μακάριο για «το μοναδικόν εις το είδος του πρόγραμμα» της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας «Οι άνθρωποί μας και οι ιστορίες τους» (Our People Their Stories), αλλά και «τους συντελεστάς του προγράμματος, οι οποίοι με απαράμιλλον επαγγελματισμόν υλοποιούν τον οραματισμόν του Αρχιεπισκόπου, με πρωτεργάτην τον Εντιμότατον κύριον Μάρκελλον Πετρόπουλον, Διευθυντήν του Γραφείου Τύπου της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας».
Ο Πατριάρχης περιηγήθηκε τους χώρους του Μουσείου, που στεγάζεται στο συγκρότημα των Γραφείων της Ιερας Επισκοπής Χώρας, στους οποίους εκτίθενται αντικείμενα και φωτογραφίες Ελλήνων μεταναστών.
Ανάμεσά τους, και μία στην οποία εικονίζεται ο ίδιος, όταν ήταν παιδί, μαζί με τα αδέλφια του στην Ίμβρο, και που έφερε μαζί του, όταν μετανάστευσε στην Μελβούρνη, ο κατά σάρκα αδελφός του Νικόλαος.
Το Μουσείο, εκτός από τον εκθεσιακό χώρο, «εκτείνεται» και στο διαδίκτυο καθώς στην ιστοσελίδα του είναι αναρτημένο το οπτικοακουστικό υλικό με τις ιστορίες και τις προσωπικές μαρτυρίες Ελλήνων μεταναστών στην Αυστραλία.
Ο Ποιμενάρχης, ο οποίος προσφώνησε τον Πατριάρχη, του ζήτησε αντί της κοπής της παραδοσιακής κορδέλας των εγκαινίων να ενεργοποιήσει με το πάτημα ενός κουμπιού την λειτουργία της ιστοσελίδος του, ανοίγοντας ψηφιακά τις πόρτες του Μουσείου σε όλο τον κόσμο.
«Μέ πολλή χαρά καί ὑπερηφάνεια σᾶς καλωσορίζω στό Μουσεῖο Προφορικῆς Ἱστορίας ‘Οἱ Ἄνθρωποί μας, οἱ Ἱστορίες τους’ – ‘Our People Their Stories’, ἕνα ἔργο τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς μας, τό ὁποῖο φιλοδοξεῖ νά ἀποτελέσει ‘κιβωτό μνήμης’ καί νά συμβάλει στήν ἀνάδειξη τῆς συλλογικῆς ἱστορίας τοῦ Ἑλληνισμοῦ τῆς Αὐστραλίας. Συγχρόνως, ἐπιχειρεῖ νά λειτουργήσει σάν μιά ‘μηχανή τοῦ χρόνου’, πού θά ἐπιτρέπει στίς νεότερες γενεές νά βαδίζουν νοερά στά μονοπάτια πού χάραξαν στήν αὐστραλιανή γῆ οἱ συμπατριῶτες μας, οἱ προπάτορές μας, οἱ ὁποῖοι κατέφθαναν μαζικά ἀπό τή μητέρα πατρίδα κατά τό δεύτερο κυρίως ἥμισυ τοῦ περασμένου αἰῶνος», ανέφερε, εισαγωγικά στην ομιλία του ο Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας, προσθέτοντας:
«…Ἰδιαιτέρως ἐπιθυμῶ νά εὐχαριστήσω τόν ἐκτεκτό μας συνεργάτη κ. Μάρκελλο Πετρόπουλο, τόν Διευθυντή τοῦ Γραφείου Τύπου τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς μας, πού, γιά νά εἶμαι εἰλικρινής, αὐτός εἶχε τήν ἰδέα νά φτιάξουμε αὐτό τό ζωντανό μουσεῖο, καί ἔχει ἀναλάβει ὅλο τό βάρος τῆς καταγραφῆς, τῆς παρουσίας, τῆς συλλογῆς ὑλικοῦ καί τῆς συνθέσεως τῶν κειμένων…».
Στην αντιφώνησή του, ο Πατριάρχης, είπε, μεταξύ άλλων:
«Το μοναδικόν εις το είδος του πρόγραμμα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας «Οι άνθρωποί μας και οι ιστορίες τους», το οποίον ενεπνεύσθη ο Ιερώτατος και φίλτατος αδελφός κ. Μακάριος, φιλοδοξεί να αποτελέση εν ζωντανόν μουσείον καταγραφής, διαφυλάξεως και διασώσεως της συλλογικής μνήμης των Ομογενών, μέσω των ζώντων φορέων αυτής, ήτοι των μεταναστών της δευτέρας και τρίτης γενεάς, οι οποίοι γνωρίζουν τας διηγήσεις των παλαιοτέρων, τας δυσκολίας και τας περιπετείας, αλλά και την πρόοδον και την εξέλιξιν και ενσωμάτωσίν των εις την αυστραλιανήν κοινωνίαν. Είναι αξιοσημείωτον ότι η όλη αυτή προσπάθεια δεν συνίσταται μόνον εις την καταγραφήν και συστηματικήν γραπτήν παρουσίασιν γεγονότων του παρελθόντος, αλλά πρόκειται διά μίαν πλατφόρμα πολυμέσων, εις την οποίαν θα εγγράφωνται αι προσωπικαί ιστορίαι των ανθρώπων, ώστε τόσον αι ιστορίαι όσον και τα πρόσωπα να παραμείνουν εις την συλλογικήν μνήμην.
Το πρόγραμμα ‘Οι άνθρωποί μας και οι ιστορίες τους’, μέσω των προσωπικών διηγήσεων και ιστοριών, των φωτογραφιών και λοιπών τεκμηρίων, συνεισφέρει σημαντικά εις την αποτύπωσιν της συγχρόνου Αυστραλιανής κοινωνίας, της οποίας αναπόσπαστον και ξεχωριστόν τμήμα αποτελούν οι Έλληνες μετανάσται. Είναι βέβαιον ότι το πρόγραμμα αυτό είναι μία εξόχως σοβαρά προσπάθεια να ιχνηλατηθή το αποτύπωμα των Ελλήνων εις όλην την ιστορικήν διαδρομήν και την ιδιοπροσωπίαν της Πέμπτης Ηπείρου, εις την κοινωνικήν, οικονομικήν και πολιτισμικήν διάρθρωσιν αυτής».
Στη συνέχεια ο Παναγιώτατος συνεχάρη τον Αρχιεπίσκοπο και τους συνεργάτες του στην υλοποίηση της πρωτοβουλίας αυτής.
«Επαινούμεν από της θέσεως αυτής τον Ιερώτατον αδελφόν Αρχιεπίσκοπον κ. Μακάριον και απευθύνομεν εις αυτόν θερμάς συγχαρητηρίους προσρήσεις διά την όντως πρωτοποριακήν προσπάθειαν, δείγμα και αυτό της βαθείας συναισθήσεως και ευαισθησίας του διά τον ρόλον της Εκκλησίας εις την διατήρησιν της κληρονομίας, του πολιτιστικού πλούτου και της παραδόσεως του Γένους. Συγχαίρομεν, ωσαύτως, τους συντελεστάς του προγράμματος, οι οποίοι με απαράμιλλον επαγγελματισμόν υλοποιούν τον οραματισμόν του Αρχιεπισκόπου, με πρωτεργάτην τον Εντιμότατον κύριον Μάρκελλον Πετρόπουλον, Διευθυντήν του Γραφείου Τύπου της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας. Και, βεβαίως, άξιοι πολλών επαίνων τυγχάνουν οι ίδιοι οι Ομογενείς αδελφοί μας, οι οποίοι με προθυμίαν και χαράν και θάρρος εδέχθησαν να μοιρασθούν την προσωπικήν τους ιστορίαν και τας εμπειρίας τους με τους υπολοίπους, καθ᾽ ότι πλείστες όσες φορές αι ιστορίαι των ήσαν ιστορίαι πόνου, αποχωρισμού, απορφανισμού και ξενιτείας».
ΚΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ «ΧΩΡΑ»
Αμέσως μετά, ο Πατριάρχης ευλόγησε την τράπεζα που παρέθεσε προς τιμήν του ο Θεοφιλ. Επίσκοπος Χώρας κ. Ευμένιος.
Κατά τη διάρκεια του γεύματος τον Παναγιώτατο προσφώνησε ο Θεοφιλέστατος, ενώ έγινε, μέσω προβολής σχετικού βίντεο, η παρουσίαση, από τον Σεβ. Αρχιεπίσκοπο Αυστραλίας και τον Ομογενή Αρχιτέκτονα κ. Βασίλειο Καβαλάρη των σχεδίων του Κέντρου Πολιτισμού των Ελλήνων «Χώρα», που θα αναπτυχθεί εκεί όπου βρίσκεται σήμερα η Έδρα της Ι. Επισκοπής.
Στην αντιφώνησή του, ο Παναγιώτατος, επεσήμανε, μεταξύ άλλων:
«Η Ιερά Επισκοπή Χώρας αποτελεί ιδιάζουσαν περίπτωσιν, καθώς συνδέεται αμέσως προς την Ιεράν Μονήν ‘Άξιόν Εστι’, διά την οποίαν υπάρχει η μεγαλόπνοος και εντελώς πρωτοποριακή στόχευσις της μεταμορφώσεώς της εις το Κέντρον Πολιτισμού των Ελλήνων ‘Χώρα’, όπως επληροφορήθημεν εκ της κατατοπιστικής ομιλίας του Εντιμοτάτου κ. Βασιλείου Καβελλάρη, Αρχιτέκτονος, τον οποίον και ευχαριστούμεν θερμώς διά τον κόπον και την εξαιρετικήν παρουσίασιν.
Το σχεδιαζόμενον Κέντρον Πολιτισμού ‘Χώρα’ είναι, επιτραπήτω εις ημάς η έκφρασις, το μέγα «στοίχημα» της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας διά την ενταύθα Ομογένειαν, καθ᾽ ότι δεν θα αποτελέση ένα σύνηθες Πολιτιστικόν Κέντρον, αλλά σημείον αναφοράς, τοπόσημον διά τους Ομογενείς της Μελβούρνης και της πέμπτης Ηπείρου, αλλά και διά τον υπόλοιπον πληθυσμόν της Αυστραλίας.
Χαρακτηριστικόν, μάλιστα, της σημαντικότητος και της δυναμικής του έργου αποτελεί η εκ μέρους της εντίμου Αυστραλιανής Κυβερνήσεως γενναία επιχορήγησις των 10.000.000 δολαρίων Αυστραλίας, κατόπιν συντόνων ενεργειών του Ιερωτάτου αδελφού κυρίου Μακαρίου και της απολύτου στηρίξεως του Εξοχωτάτου Πρωθυπουργού κυρίου Anthony Albanese, τον οποίον και πάλιν ευχαριστούμεν εκ βαθέων διά την πολυεπίπεδον προσφοράν του εις την Ομογένειαν.
Το Κέντρον Πολιτισμού ‘Χώρα’ θα αποτελέση ένα ανοικτόν και φιλόξενον χώρον δημιουργίας και προαγωγής του πολιτισμού, της παιδείας, της καλλιεργείας των τεχνών, των γραμμάτων και της επιστήμης, διό και προτρεπόμεθα πατρικώς, τέκνα και αδελφοί, να εγκολπωθήτε με ζέσιν το όραμα του Αρχιεπισκόπου σας, να στηρίξετε προσευχητικώς και – το κατά δύναμιν – υλικώς το σχεδιαζόμενον έργον, το οποίον προβλέπομεν ότι θα παραμείνη ‘κτήμα ες αεί’ διά την Ομογένειαν, και να ενισχύσετε τον Θεοφιλέστατον Επίσκοπον Χώρας κύριον Ευμένιον εις την νέαν και λίαν ευθυνοφόρον διακονίαν του».
Το πλήρες κείμενο της ομιλίας του Αρχιεπισκόπου Αυστραλίας, Μακαρίου, κατά την παρουσίαση του προγράμματος «Οι άνθρωποί μας και οι ιστορίες τους»
Παναγιώτατε καί Θειότατε Πάτερ καί Δέσποτα,
Θεοφιλέστατε Ἐπίσκοπε Χώρας κύριε Εὐμένιε,
Τιμιώτατοι ἅγιοι ἀδελφοί Ἀρχιερεῖς,
Εὐλαβέστατοι ἱερεῖς καί διάκονοι,
Ἀγαπητοί καί ἐκλεκτοί παρόντες,
Μέ πολλή χαρά καί ὑπερηφάνεια σᾶς καλωσορίζω στό Μουσεῖο Προφορικῆς Ἱστορίας «Οἱ Ἄνθρωποί μας, οἱ Ἱστορίες τους» – «Our People Their Stories», ἕνα ἔργο τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς μας, τό ὁποῖο φιλοδοξεῖ νά ἀποτελέσει «κιβωτό μνήμης» καί νά συμβάλει στήν ἀνάδειξη τῆς συλλογικῆς ἱστορίας τοῦ Ἑλληνισμοῦ τῆς Αὐστραλίας. Συγχρόνως, ἐπιχειρεῖ νά λειτουργήσει σάν μιά «μηχανή τοῦ χρόνου», πού θά ἐπιτρέπει στίς νεότερες γενεές νά βαδίζουν νοερά στά μονοπάτια πού χάραξαν στήν αὐστραλιανή γῆ οἱ συμπατριῶτες μας, οἱ προπάτορές μας, οἱ ὁποῖοι κατέφθαναν μαζικά ἀπό τή μητέρα πατρίδα κατά τό δεύτερο κυρίως ἥμισυ τοῦ περασμένου αἰῶνος.
Προτοῦ προχωρήσω σέ μία σύντομη περιγραφή τοῦ ἔργου πού ἐγκαινιάζουμε σήμερα, ἐπιτρέψατέ μου νά μοιραστῶ μαζί σας λίγες σκέψεις γιά τούς «ἀνθρώπους μας», ὅπως προσφυῶς χαρακτηρίζονται καί στόν τίτλο τοῦ συγκεκριμένου ἐγχειρήματος. Δέν πρόκειται γιά μεμονωμένα πρόσωπα, γιά μονάδες ἁπλῶς ἑνός ἀκαθόριστου συνόλου, ἀλλά γιά παρακαταθῆκες ζωῆς μέ συγκεκριμένη ταυτότητα. Πρόκειται γιά τούς δικούς μας ἀνθρώπους, μέ τούς ὁποίους ἔχουμε κοινή καταγωγή καί κοινή πίστη, καί οἱ ὁποῖοι, στά πρῶτα δύσκολα χρόνια τοῦ ξενιτεμοῦ, γίνονταν ὁ ἕνας στήριγμα τοῦ ἄλλου, μοιράζονταν τούς καημούς, τίς δυσκολίες καί τά βάσανα καί προέτασσαν τό «ἐμεῖς» στόν ἀγῶνα πού ἔδιναν, γιά νά σταθοῦν ὄρθιοι καί νά προκόψουν ἐδῶ, στή νέα τους πατρίδα.
Ἡ λαμπρή πορεία πού διέγραψε ὁ Ἑλληνισμός ἐδῶ, στήν Πέμπτη Ἤπειρο, δέν ὀφείλεται σέ μεμονωμένα καί ἀποκομμένα «ἐγώ». Ἑπομένως, ἄν κάποιος σήμερα ζεῖ μιά ἀξιοπρεπῆ ζωή, ἄν καμαρώνει τά παιδιά του, παρακολουθώντας τα νά προκόβουν, ἄν βλέπει τήν Κοινότητά του νά εὐημερεῖ καί νά προοδεύει, ὀφείλει νά ἀναγνωρίσει ὅτι – ἀμέσως ἤ ἐμμέσως – πρόκειται γιά καρπούς ἑνός συλλογικοῦ ἀγῶνα, σέ πνεῦμα ἑνότητας, ἀγάπης, συνεργασίας καί ἀδελφοσύνης.
Ὅλα αὐτά, βέβαια, ἴσως νά μήν τά συζητούσαμε τώρα, ἄν οἱ θαρραλέοι πρόγονοί μας, ὅταν ἦταν ἀκόμα στήν πατρίδα, δέν τολμοῦσαν νά ἀγναντέψουν πρός τήν ἐσχατιά τοῦ νοτίου ἡμισφαιρίου καί νά δοκιμάσουν, μέ βαθιά πίστη στόν Θεό, νά πλεύσουν σέ ἀχαρτογράφητα νερά. Καί πρέπει νά τό τονίσουμε αὐτό, διότι ἀπαιτεῖται πραγματικό θάρρος, γενναιότητα καί πίστη, προκειμένου νά ἐπιλέξει κάποιος νά μεταναστεύσει ὄχι σέ κάποια χώρα τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἠπείρου μέ σχετική γεωγραφική ἐγγύτητα πρός τήν Ἑλλάδα, ὄχι στή μακρινή μέν Ἀμερική, ὅπου ὅμως ὑπῆρχε ἤδη ἰσχυρή παρουσία Ἑλλήνων μεταναστῶν ἐκείνη τήν ἐποχή, ἀλλά στή μακρινή καί καθ᾽ ὅλα ἄγνωστη στούς περισσοτέρους Αὐστραλία. Αὐτός εἶναι ἕνας ἐπιπρόσθετος λόγος, γιά νά αἰσθανόμαστε ὑπερήφανοι γιά τούς ἀνθρώπους μας, πέραν τοῦ ὅτι στή συνέχεια δούλεψαν σκληρά, μόχθησαν καί ἔχτισαν σπίτια, ἐκκλησίες καί σχολεῖα καί ἔθεσαν ἰσχυρά θεμέλια, γιά νά μπορέσει νά μεγαλουργήσει ὁ Ἑλληνισμός καί ἡ Ὀρθοδοξία.
Συναρπαστικές, λοιπόν, ἱστορίες γενναίων ἀνθρώπων, ὁραματιστῶν, πού ἀγαποῦσαν τή ζωή καί εἶχαν τήν τόλμη νά προσπαθήσουν νά ἐπιτύχουν, ἔχουμε τήν τιμή νά ἀκοῦμε καί νά καταγράφουμε στό πλαίσιο τοῦ ἔργου «Our People Their Stories». Ἱστορίες προσωπικές τῶν μεταναστῶν πρώτης καί δεύτερης γενιᾶς, οἱ ὁποῖες ἀποτελοῦν ψηφῖδες τοῦ μωσαϊκοῦ τῆς συλλογικῆς μας ἱστορίας στούς Ἀντίποδες. Μέ πολύ σεβασμό καί μέ ἀπόλυτη ἱερότητα, οἱ συντελεστές τοῦ ἔργου προβαίνουν στή μεθοδική καταγραφή τους μέ σύγχρονα ὀπτικοακουστικά μέσα καί συνθέτουν ἕνα «ζωντανό» Μουσεῖο, τό ὁποῖο ἀπό σήμερα ἀνοίγει τίς ψηφιακές του πύλες στήν Ὁμογένεια καί στό εὐρύτερο κοινό.
Σέ αὐτόν θά βρεῖτε τίς προφορικές ἀφηγήσεις, ὑπό τή μορφή τηλεοπτικῶν καί ἠχητικῶν ντοκουμέντων, τῶν ἀνθρώπων πού μοιράστηκαν μαζί μας τούς θησαυρούς τῶν ἀναμνήσεών τους. Θά βρεῖτε, ἐπίσης, σπάνιο φωτογραφικό ὑλικό, προερχόμενο ἀπό τά προσωπικά τους ἀρχεῖα, καθώς καί ἀπό τό πλούσιο ἀρχεῖο τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς μας. Ἐξυπακούεται ὅτι τό ψηφιακό αὐτό Ἀρχεῖο τοῦ Ἑλληνισμοῦ θά ἐμπλουτίζεται διαρκῶς μέ νέο ὀπτικοακουστικό καί φωτογραφικό ὑλικό, μέ νέες συναρπαστικές ἱστορίες, πού θά τίς ἀφηγοῦνται οἱ ἴδιοι οἱ πρωταγωνιστές τῶν γεγονότων.
Παράλληλα, στόν χῶρο ὅπου βρισκόμαστε σήμερα θά στεγάζεται τό Μουσεῖο Προφορικῆς Ἱστορίας «Our People Their Stories», ἕνα σταθερό σημεῖο ἀναφορᾶς τοῦ ὅλου ἔργου, στό ὁποῖο οἱ ἐπισκέπτες θά ἔχουν πρόσβαση στό ψηφιακό ἀρχεῖο, καθώς καί σέ πρόσθετες ἔντυπες πηγές καί ἄλλα ἐκθέματα γιά τήν ἱστορία τοῦ Ἑλληνισμοῦ στήν Αὐστραλία. Ἐπιπλέον, ὁ χῶρος αὐτός θά φιλοξενεῖ διαλέξεις, ἐκπαιδευτικές ἐπισκέψεις τῆς μαθητιώσας νεολαίας μας καί φυσικά θά εἶναι ἀνοιχτός στήν ἐπιστημονική κοινότητα, γιά τή διενέργεια ἐπιστημονικῶν ἐρευνῶν καί μελετῶν. Ὅλα αὐτά θά ἀποτελοῦν μέρος τοῦ ὅλου μεγαλόπνοου, ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ ὁ χαρακτηρισμός, ἔργου, τό ὁποῖο ἔχει ἤδη ξεκινήσει νά δημιουργεῖται ἐδῶ, στήν Ἱερά Ἐπισκοπή Χώρας.
Αἰσθάνομαι τήν ἀνάγκη νά εὐχαριστήσω ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς μου τούς συντελεστές αὐτοῦ τοῦ πολύ σύνθετου ἐγχειρήματος, οἱ ὁποῖοι ἐργάζονται μέ βαθύ σεβασμό, μέ ζῆλο καί μέ ἀφοσίωση, ὥστε νά φέρουν στό φῶς πτυχές τῆς ἱστορίας μας πού κινδύνευαν νά μείνουν στό σκοτάδι καί νά παραδοθοῦν στή λήθη τοῦ πανδαμάτορος χρόνου. Εὐχαριστῶ, ἐπίσης, θερμά τούς χορηγούς καί ὑποστηρικτές τῆς πρωτοβουλίας αὐτῆς, οἱ ὁποῖοι ἐνστερνίστηκαν τό ὅραμά μας ἀπό τήν πρώτη στιγμή.
Ἰδιαιτέρως ἐπιθυμῶ νά εὐχαριστήσω τόν ἐκτεκτό μας συνεργάτη κ. Μάρκελλο Πετρόπουλο, τόν Διευθυντή τοῦ Γραφείου Τύπου τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς μας, πού, γιά νά εἶμαι εἰλικρινής, αὐτός εἶχε τήν ἰδέα νά φτιάξουμε αὐτό τό ζωντανό μουσεῖο, καί ἔχει ἀναλάβει ὅλο τό βάρος τῆς καταγραφῆς, τῆς παρουσίας, τῆς συλλογῆς ὑλικοῦ καί τῆς συνθέσεως τῶν κειμένων. Τοῦ εἶμαι εὐγνώμων καί γι᾽ αὐτό τό ἔργο τό ὁποῖο ἄριστα ἐπιμελεῖται, χωρίς καθόλου νά φαίνεται καί χωρίς νά διεκδικεῖ δόξα ἤ ὁποιαδήποτε ἀναγνώριση. Τέλος, ἰδιαίτερες εὐχαριστίες ὀφείλονται στό Ὑπουργεῖο Πολιτισμοῦ τῆς Ἑλλάδος καί προσωπικά στήν Ἐξοχωτάτη Ὑπουργό κ. Λίνα Μενδώνη, ἡ ὁποία, διά διμεροῦς πρωτοκόλλου συνεργασίας, ἔθεσε τό ἔργο αὐτό ὑπό τήν αἰγίδα τοῦ Ὑπουργείου Πολιτισμοῦ.
Ὡστόσο – τό ἔχω ξαναπεῖ, τό ἐπαναλαμβάνω καί σήμερα ἐνώπιον τοῦ Πατριάρχου μας – ὁποιαδήποτε πρωτοβουλία ἀναλαμβάνει ἡ τοπική μας Ἐκκλησία, ὁποιαδήποτε προσπάθεια καταβάλλεται καί ὁποιοδήποτε ἔργο ἐπιτελεῖται, φέρει τή ζωντανή σφραγῖδα τοῦ σεπτοῦ Κέντρου τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἡ ἴδια ἡ ἱστορία μᾶς ἔχει ἀποδείξει ὅτι οὐσιαστική πρόοδο ἐπιτυγχάνουμε μόνο μέ τήν πνευματική καθοδήγηση, τόν ἐπιστηριγμό καί τήν εὐλογία τῆς πνευματικῆς μας τροφοῦ, τῆς Μητρός Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Δοξάζουμε τόν Θεό, ἑπομένως, πού εὐδόκησε στήν ἀφετηρία αὐτοῦ τοῦ ὄμορφου ἐγχειρήματος νά ἔχουμε κοντά μας τόν πνευματικό μας πατέρα, τόν Πατριάρχη τοῦ Γένους μας, κ.κ. Βαρθολομαίο, τόν ὁποῖο γιά μιά ἀκόμη φορά εὐχαριστοῦμε καί εὐγνωμονοῦμε.
Παναγιώτατε Πάτερ καί Δέσποτα,
Ἡ Ἀποστολική Ἐπίσκεψή σας στήν Αὐστραλία συνιστᾶ πηγή εὐλογίας καί ἐμπνεύσεως γιά τόν φιλόχριστο λαό μας, ὥστε νά εἰσέλθει δυναμικά στήν νέα ἑκατονταετία τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς μας. Μία τέτοια δυναμική προσδοκοῦμε νά προσδώσει καί τό ἔργο τό ὁποῖο σήμερα σᾶς παρουσιάσαμε «Our People, Their Stories», δεδομένου ὅτι ἡ γνώση τῆς ἱστορίας μας – καί μάλιστα μέσα ἀπό ζωντανές ἀφηγήσεις – συνιστᾶ πολυτιμότατο ἐφόδιο γιά τήν πορεία μας στό μέλλον, γιατί, ὅπως ἔλεγε ὁ Ἕλληνας νομπελίστας ποιητής Γεώργιος Σεφέρης, «σβήνοντας ἕνα κομμάτι ἀπό τό παρελθόν εἶναι σάν νά σβήνεις καί ἕνα ἀντίστοιχο κομμάτι ἀπό τό μέλλον». Δέν σβήνουμε, λοιπόν, τό παρελθόν μας καί τήν ἱστορία μας‧ ἀντιθέτως προσπαθοῦμε νά τήν κρατήσουμε ζωντανή γιά τίς νεότερες γεννεές.
Γνωρίζοντας, Παναγιώτατε, τήν ἰδιαίτερη εὐαισθησία σας σέ ζητήματα διαφύλαξης καί ἀνάδειξης τῆς ἱστορικῆς μνήμης – κατά τήν εὐκλεῆ Πατριαρχία σας, ἄλλωστε, στέκεστε ἄγρυπνος φρουρός τῆς κληρονομιᾶς τῶν προγόνων μας στήν ἱστορική κοιτίδα τῆς Ρωμιοσύνης – τρέφουμε βεβαία τήν πεποίθηση ὅτι στήν προσπάθεια πού σήμερα ἐπισήμως ξεκινοῦμε θά μᾶς συνοδεύουν οἱ Πατριαρχικές καί Πατρικές εὐχές καί εὐλογίες Σας.
Παναγιώτατε, ἔχω τή χαρά νά σᾶς ἀνακοινώσω ὅτι ὁ ἰστότοπος «Our People, Their Stories» εἶναι ἔτοιμος νά τοποθετηθεῖ στόν «ἀέρα» τοῦ Διαδικτύου – στήν ἠλεκτρονική διεύθυνση opts.org.au – καί νά εἶναι ἐλεύθερα προσβάσιμος σέ ὅλους τούς ἐνδιαφερομένους. Θελήσαμε νά ἐγκαινίασουμε αὐτή τήν πρωτοβουλία μέ τή δική σας παρουσία καί κατά τήν ἐπέτειο τῆς συμπληρώσεως 100 ἐτῶν ἀπό τῆς ἱδρύσεως τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς μας. Ἕνα πρᾶγμα μόνο χρειαζόμαστε: νά ἔλθετε στό βῆμα καί νά πατήσετε τό κουμπί τοῦ ὑπολογιστῆ, ὥστε νά τεθεῖ τό ζωντανό αὐτό μουσεῖο στή διάθεση τοῦ κοινοῦ.
Το πλήρες κείμενο της ομιλίας του Οικουμενικού Πατριάρχη κατά την παρουσίαση του προγράμματος «Οι άνθρωποί μας και οι ιστορίες τους» (Ζωντανό Μουσείο της περιπέτειας των μεταναστών), όπως δόθηκε στη δημοσιότητα από το Οικουμενικό Πατριαρχείο:
Ἱερώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Αὐστραλίας κ. Μακάριε,
Ἱερώτατοι καί Θεοφιλέστατοι ἀδελφοί Ἀρχιερεῖς,
Θεοφιλέστατε Ἐπίσκοπε Χώρας κ. Εὐμένιε,
Εὐλαβέστατοι ἱερεῖς καί διάκονοι,
Προσφιλέστατα τέκνα ἐν Κυρίῳ,
Ἀκατάληπτος μέν ἀλλά καί ἀδήριτος πραγματικότης ὁ χρόνος, πανταχοῦ παρών, πανδαμάτωρ, ὀλίγον κατ᾽ ὀλίγον διαβιβρώσκει τά πάντα, πάντων κυριεύει. Ὑπό τήν κραταιάν του κυριαρχίαν πάντα τά ἀνθρώπινα παραδίδονται εἰς τήν λήθην. Ἡ μνήμη ὅμως, ἀντιπαλαίει τήν λησμοσύνην καί ἡ θύμησις ἀντιμάχεται τήν ἀμνημοσύνην, τάς θυγατέρας τοῦ χρόνου.
Ἡ ἀνθρωπίνη φύσις, πλασθεῖσα ἐκ τοῦ Δημιουργοῦ μέ τήν προοπτικήν τῆς αἰωνιότητος καί τῆς ἀθανασίας, ἔνθα οὔκ ἐστι πόνος καί χρόνος, καταβάλλει πᾶσαν προσπάθειαν ὥστε νά παρεμποδίσῃ κατά τό δυνατόν αὐτήν τήν ἀποσαθρωτικήν ἐπίδρασιν τοῦ χρόνου καί νά διατηρήσῃ τήν συλλογικήν μνήμην καί τήν ἐνθύμησιν γεγονότων, πραγμάτων καί προσώπων, εἰς τρόπον ὥστε καί ἄν ἀκόμη αὐτά καθ᾽ ἑαυτά ἐκλείψουν, νά παραμείνῃ ζῶσα ἡ μνήμη των, εἰς μνημόσυνον αἰώνιον, διά τούς ἐπιγενομένους καί τάς νέας γενεάς. Διότι ἡ ἐνθύμησις τῶν παρελθόντων δέν ἔχει μουσειακήν ἀξίαν, ἀλλά συνιστᾷ τήν πολύτιμον παρακατα-θήκην διά τό μέλλον.
Τό μοναδικόν εἰς τό εἶδος του πρόγραμμα τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Αὐστραλίας «Οἱ ἄνθρωποί μας καί οἱ ἱστορίες τους», τό ὁποῖον ἐνεπνεύσθῃ ὁ Ἱερώτατος καί φίλτατος ἀδελφός κ. Μακάριος, φιλοδοξεῖ νά ἀποτελέσῃ ἕν ζωντανόν μουσεῖον καταγραφῆς, διαφυλάξεως καί διασώσεως τῆς συλλογικῆς μνήμης τῶν Ὁμογενῶν, μέσῳ τῶν ζώντων φορέων αὐτῆς, ἤτοι τῶν μεταναστῶν τῆς δευτέρας καί τρίτης γενεᾶς, οἱ ὁποῖοι γνωρίζουν τάς διηγήσεις τῶν παλαιοτέρων, τάς δυσκολίας καί τάς περιπετείας, ἀλλά καί τήν πρόοδον καί τήν ἐξέλιξιν καί ἐνσωμάτωσίν των εἰς τήν αὐστραλιανήν κοινωνίαν. Εἶναι ἀξιοσημείωτον ὅτι ἡ ὅλη αὐτή προσπάθεια δέν συνίσταται μόνον εἰς τήν καταγραφήν καί συστηματικήν γραπτήν παρουσίασιν γεγονότων τοῦ παρελθόντος, ἀλλά πρόκειται διά μίαν πλατφόρμα πολυμέσων, εἰς τήν ὁποίαν θά ἐγγράφωνται αἱ προσωπικαί ἱστορίαι τῶν ἀνθρώπων, ὥστε τόσον αἱ ἱστορίαι ὅσον καί τά πρόσωπα νά παραμείνουν εἰς τήν συλλογικήν μνήμην.
Τό πρόγραμμα «Οἱ ἄνθρωποί μας καί οἱ ἱστορίες τους», μέσῳ τῶν προσωπικῶν διηγήσεων καί ἱστοριῶν, τῶν φωτογραφιῶν καί λοιπῶν τεκμηρίων, συνεισφέρει σημαν-τικά εἰς τήν ἀποτύπωσιν τῆς συγχρόνου Αὐστραλιανῆς κοινωνίας, τῆς ὁποίας ἀναπόσπαστον καί ξεχωριστόν τμῆμα ἀποτελοῦν οἱ Ἕλληνες μετανάσται. Εἶναι βέβαιον ὅτι τό πρόγραμμα αὐτό εἶναι μία ἐξόχως σοβαρά προσπάθεια νά ἰχνηλατηθῇ τό ἀποτύπωμα τῶν Ἑλλήνων εἰς ὅλην τήν ἱστορικήν διαδρομήν καί την ἰδιοπροσωπίαν τῆς Πέμπτης Ἠπείρου, εἰς τήν κοινωνικήν, οἰκονομικήν καί πολιτισμικήν διάρθρωσιν αὐτῆς.
Ἐπαινοῦμεν ἀπό τῆς θέσεως αὐτῆς τόν Ἱερώτατον ἀδελφόν Ἀρχιεπίσκοπον κ. Μακάριον καί ἀπευθύνομεν εἰς αὐτόν θερμάς συγχαρητηρίους προσρήσεις διά τήν ὄντως πρωτοποριακήν προσπάθειαν, δεῖγμα καί αὐτό τῆς βαθείας συναισθήσεως καί εὐαισθησίας του διά τόν ρόλον τῆς Ἐκκλησίας εἰς τήν διατήρησιν τῆς κληρονομίας, τοῦ πολιτιστικοῦ πλούτου καί τῆς παραδόσεως τοῦ Γένους. Συγχαίρομεν, ὡσαύτως, τούς συντελεστάς τοῦ προγράμματος, οἱ ὁποῖοι μέ ἀπαράμιλλον ἐπαγγελματισμόν ὑλοποιοῦν τόν ὁραματισμόν τοῦ Ἀρχιεπισκόπου, μέ πρωτεργάτην τόν Ἐντιμότατον κύριον Μάρκελλον Πετρόπουλον, Διευθυντήν τοῦ Γραφείου Τύπου τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Αὐστραλίας. Καί, βεβαίως, ἄξιοι πολλῶν ἐπαίνων τυγχάνουν οἱ ἴδιοι οἱ Ὁμογενεῖς ἀδελφοί μας, οἱ ὁποῖοι μέ προθυμίαν καί χαράν καί θάρρος ἐδέχθησαν νά μοιρασθοῦν τήν προσωπικήν τους ἱστορίαν καί τάς ἐμπειρίας τους μέ τούς ὑπολοίπους, καθ᾽ ὅτι πλεῖστες ὅσες φορές αἱ ἱστορίαι των ἦσαν ἱστορίαι πόνου, ἀποχωρισμοῦ, ἀπορφανισμοῦ καί ξενιτείας.
Καί πάλιν καί πολλάκις σᾶς εὐχαριστοῦμεν διά τήν εὐγενῆ πρόσκλησιν νά περιηγηθῶμεν νοερῶς εἰς αὐτό τό ζωντανόν μουσεῖον μνήμης τῶν Ἑλλήνων μεταναστῶν καί ἐκφράζομεν τήν εὐαρέσκειαν τῆς Μητρός Ἐκκλησίας καί τῆς ἡμῶν Μετριότητος προσωπικῶς διά τό ἐνταῦθα ἐπιτελού-μενον ἔργον. Ὁ Θεός νά σᾶς σκέπῃ καί νά εὐλογῇ τά καλά σας ἔργα!
Το πλήρες κείμενο της ομιλίας του Οικουμενικού Πατριάρχη κατά τι παρατιθέμενων γεύμα προς τιμήν Αυτού υπό της Ιεράς Επισκοπής, όπως δόθηκε στη δημοσιότητα από το Οικουμενικό Πατριαρχείο:
Ἱερώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Αὐστραλίας κύριε Μακάριε,
Θεοφιλέστατε Ἐπίσκοπε Χώρας κύριε Εὐμένιε,
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Συνεχίζοντες τήν ἐν Αὐστραλίᾳ ἱεραποδημίαν μας καί ἐπισκεπτόμενοι τήν Ἱεράν νεοσύστατον Ἐπισκοπήν Χώρας, διαδηλοῦμεν γεγονυίᾳ τῇ φωνῇ τήν χαράν καί τήν συγκίνησιν ἅμα δέ καί τήν ἐν Κυρίῳ ἐγκαύχησιν τῆς ἡμετέρας Μετριότητος καί τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας διά τά ἐνταῦθα ἐπιτελούμενα καί ἀναπέμπομεν αἶνον καί δοξολογίαν τῷ ἐν Τριάδι Θεῷ δι᾽ «ἅ ἀκηκόαμεν, ἅ ἑωράκαμεν τοῖς ὀφθαλμοῖς ἡμῶν, ἅ ἐθεασάμεθα καί αἱ χεῖρες ἡμῶν ἐψηλάφησαν» (πρβλ. Α´ Ἰω. α´, 1). Καί ἀκηκόαμεν τήν φωνήν τῆς καρδίας σας, τέκνα καί ἀδελφοί, «ὡς φωνήν ὑδάτων πολλῶν» (Ἀπ. α´, 15) καί ἑωράκαμεν πολλά καί θαυμαστά καί πρωτόφαντα καί αἱ χεῖρες ἡμῶν ἐψηλάφησαν τήν ἀγάπην καί τόν σεβασμόν τοῦ τε εὐλογημένου κλήρου καί τοῦ εὐσεβοῦς λαοῦ καί τήν ἀφοσίωσιν τοῦ ἐκλεκτοῦ Ποιμενάρχου σας καί τῶν παρ᾽ αὐτῷ Θεοφιλεστάτων Ἐπισκόπων καί ἐθεασάμεθα τά ἔργα των τά ἅγια καί τιμιώτατα.
Ἀπευθύνομεν ἐκ βάθους καρδίας θερμοτάτας καί εὐγνώμονας εὐχαριστίας πρός τόν πεφιλημένον ἀδελφόν Ἀρχιεπίσκοπον κύριον Μακάριον καί πρός τόν κατά πάντα σεμνόν καί ἄξιον Θεοφιλέστατον Ἐπίσκοπον Χώρας κύριον Εὐμένιον διά τήν εὐγενικήν των πρόσκλησιν, ἀλλά καί πρός πάντας ὑμᾶς, ἐκλεκτοί καί φίλτατοι συνδαιτυμόνες, ἐπί τῇ συναντήσει καί συντυχίᾳ ἡμῶν πέριξ τῆς πλουσιοπαρόχου τραπέζης ταύτης. Καί διαβεβαιούμεθα ἅπαντας ὅτι ἡ καρδία τοῦ Πατριάρχου ἐπλήσθη κατ᾽ αὐτάς εἰρήνης καί χαρᾶς καί ἀγαλλιάσεως ἐκ τῆς πολλῆς ἀγάπης καί τοῦ σεβασμοῦ τοῦ ἐν Αὐστραλίᾳ ποιμνίου τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας.
Ἰδιαιτέραν ὅμως ἱκανοποίησιν αἰσθανόμεθα ἐκ τῆς διαπιστώσεως ὅτι ἡ νεοπαγής Ἱερά Ἐπισκοπή Χώρας ἐθεμελιώθη μέ λίαν ἐλπιδοφόρους προοπτικάς καί ὁρίζοντας. Γνωρίζομεν ὅτι ἡ Ἐπισκοπή αὕτη ἦτο ὁραματισμός τοῦ ἀειμνήστου Ἀρχιεπισκόπου Στυλιανοῦ, ὅμως, ὁ ὅλος σχεδιασμός δέν ἐτελεσφόρησεν. Ἐπαινοῦμεν τόν Ἱερώτατον ἀδελφόν Ἀρχιεπίσκοπον κύριον Μακάριον διά τήν πρόοδον τοῦ ὅλου ἐγχειρήματος καί, ἀσφαλῶς, διά τήν ἐπιλογήν τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου κυρίου Εὐμενίου, προκειμένου νά ἡγηθῇ τῆς Ἱερᾶς Ἐπισκοπῆς, καθ᾽ ὅτι τυγχάνει ἱεράρχης μεμετρημένος, νουνεχῆς, ἱκανός καί ἰδιαιτέρως ἀφωσιωμένος εἰς τήν Ἐκκλησίαν καί τόν Ποιμενάρχην του.
Ἡ Ἱερά Ἐπισκοπή Χώρας ἀποτελεῖ ἰδιάζουσαν περίπτωσιν, καθώς συνδέεται ἀμέσως πρός τήν Ἱεράν Μονήν «Ἄξιόν Ἐστι», διά τήν ὁποίαν ὑπάρχει ἡ μεγαλόπνοος καί ἐντελῶς πρωτοποριακή στόχευσις τῆς μεταμορφώσεώς της εἰς τό Κέντρον Πολιτισμοῦ τῶν Ἑλλήνων «Χώρα», ὅπως ἐπληροφορήθημεν ἐκ τῆς κατατοπιστικῆς ὁμιλίας τοῦ Ἐντιμοτάτου κ. Βασιλείου Καβελλάρη, Ἀρχιτέκτονος, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμεν θερμῶς διά τόν κόπον καί τήν ἐξαιρετικήν παρουσίασιν. Τό σχεδιαζόμενον Κέντρον Πολιτισμοῦ «Χώρα» εἶναι, ἐπιτραπήτω εἰς ἡμᾶς ἡ ἔκφρασις, τό μέγα «στοίχημα» τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Αὐστραλίας διά τήν ἐνταῦθα Ὁμογένειαν, καθ᾽ ὅτι δέν θά ἀποτελέσῃ ἕνα σύνηθες Πολιτιστικόν Κέντρον, ἀλλά σημεῖον ἀναφορᾶς, τοπόσημον διά τούς Ὁμογενεῖς τῆς Μελβούρνης καί τῆς πέμπτης Ἠπείρου, ἀλλά καί διά τόν ὑπόλοιπον πληθυσμόν τῆς Αὐστραλίας. Χαρακτηριστικόν, μάλιστα, τῆς σημαντικό-τητος καί τῆς δυναμικῆς τοῦ ἔργου ἀποτελεῖ ἡ ἐκ μέρους τῆς ἐντίμου Αὐστραλιανῆς Κυβερνήσεως γενναία ἐπιχορήγησις τῶν 10.000.000 δολαρίων Αὐστραλίας, κατόπιν συντόνων ἐνεργειῶν τοῦ Ἱερωτάτου ἀδελφοῦ κυρίου Μακαρίου καί τῆς ἀπολύτου στηρίξεως τοῦ Ἐξοχωτάτου Πρωθυπουργοῦ κυρίου Anthony Albanese, τόν ὁποῖον καί πάλιν εὐχαριστοῦμεν ἐκ βαθέων διά τήν πολυεπίπεδον προσφοράν του εἰς τήν Ὁμογένειαν.
Τό Κέντρον Πολιτισμοῦ «Χώρα» θά ἀποτελέσῃ ἕνα ἀνοικτόν καί φιλόξενον χῶρον δημιουργίας καί προαγωγῆς τοῦ πολιτισμοῦ, τῆς παιδείας, τῆς καλλιεργείας τῶν τεχνῶν, τῶν γραμμάτων καί τῆς ἐπιστήμης, διό καί προτρεπόμεθα πατρικῶς, τέκνα καί ἀδελφοί, νά ἐγκολπωθῆτε μέ ζέσιν τό ὅραμα τοῦ Ἀρχιεπισκόπου σας, νά στηρίξετε προσευχητικῶς καί – τό κατά δύναμιν – ὑλικῶς τό σχεδιαζόμενον ἔργον, τό ὁποῖον προβλέπομεν ὅτι θά παραμείνῃ «κτῆμα ἐς ἀεί» διά τήν Ὁμογένειαν, καί νά ἐνισχύσετε τόν Θεοφιλέστατον Ἐπίσκοπον Χώρας κύριον Εὐμένιον εἰς τήν νέαν καί λίαν εὐθυνοφόρον διακονίαν του.
Ἀδελφοί καί Πατέρες,
Ἐν τῷ πνεύματι τούτῳ, ἀπονέμομεν τόν ἔπαινον καί ἐκφράζομεν τήν εὐαρέσκειαν τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας πρός τόν Ἱερώτατον Ἀρχιεπίσκοπον Αὐστραλίας κύριον Μακάριον καί πρός τόν Θεοφιλέστατον Ἐπίσκοπον Χώρας κύριον Εὐμένιον, ὡς καί πρός τούς συντελεστάς τῆς ὅλης προσπαθείας. Εὐχαριστοῦμεν εὐγνωμόνως ἅπαντας διά τήν παροῦσαν συνάντησιν καί ἐπικαλούμεθα ἐφ᾽ ὑμᾶς τήν χάριν καί τήν εὐλογίαν τοῦ Δωρεοδότου Κυρίου.
The post Εγκαίνια του «Ζωντανού Μουσείου» της Αρχιεπισκοπής Αυστραλίας για τη ζωή των μεταναστών (φωτογραφίες) appeared first on ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ.