Τα φορολογικά κίνητρα δεν αποτέλεσαν ισχυρό κίνητρο για την επιστροφή όσων εγκατέλειψαν τα χρόνια της κρίσης την Ελλάδα αναζητώντας εργασία και μια καλύτερη ζωή. Αυτό διαπιστώνει η έρευνα του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης για το brain gain και τους Ελληνες που επέστρεψαν. Η έρευνα υλοποιήθηκε τον Οκτώβριο σε πολίτες από τις 13 περιφέρειες της Ελλάδας οι οποίοι έζησαν και εργάστηκαν στο εξωτερικό κατά τη δεκαετία 2010-2019 και σήμερα έχουν επιστρέψει μόνιμα και εργάζονται στην Ελλάδα. Οπως έδειξε, η τάση επιστροφής στην Ελλάδα ξεκίνησε και εντάθηκε σημαντικά μετά το 2019, με τα φορολογικά κίνητρα, ειδικά στοχευμένα σε Ελληνες που επαναπατρίζονται, να μην αποτελούν σημαντικό λόγο επιστροφής (84%), ενώ το 67,6% όσων επέλεξαν να επιστρέψουν στην Ελλάδα έχει οικογένεια και από αυτούς περισσότεροι από ένας στους δύο έχει και παιδιά.
Οσον αφορά τη σημερινή επαγγελματική κατάστασή τους, το 50% εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα, το 26% έχει αναπτύξει επιχειρηματική δράση (21% ελεύθεροι επαγγελματίες και 5% ιδιοκτήτες επιχείρησης) και μόλις το 11% εργάζεται στον δημόσιο τομέα.
Η επιστροφή στην Ελλάδα, σύμφωνα με την έρευνα, φαίνεται ότι έχει ενισχύσει συνολικά την ελληνική οικονομία, με κυριότερους τομείς απασχόλησης όσων επέστρεψαν να είναι: κατασκευές (11%), εκπαίδευση (10%), νέες τεχνολογίες -πληροφορική (10%), συμβουλευτικές υπηρεσίες (7%), υγεία (7%), χονδρικό – λιανικό εμπόριο (6%), τουρισμός (6%).
Το μεγαλύτερο ποσοστό του ανθρώπινου δυναμικού (46%) απασχολείται σε ελληνικές επιχειρήσεις ενώ μόλις το 7% εργάζεται εξ αποστάσεως για εταιρεία εξωτερικού. Οσον αφορά τις μηνιαίες αποδοχές στην Ελλάδα (μεικτά), το 44% λαμβάνει αποδοχές άνω των 1.500 ευρώ.
Πάντως σημαντικό είναι ότι το 55% των ερωτηθέντων θεωρούν ότι η Ελλάδα είναι «ένας καλός τόπος για να ζει κανείς», ενώ η απάντηση στην ερώτηση «τι θα βοηθούσε στον επαναπατρισμό περισσότερων Ελλήνων του εξωτερικού;» το 79% απαντάει «καλύτερη λειτουργία των θεσμών» και το 78% «βελτίωση και εκσυγχρονισμός στις δομές και τις υποδομές του κράτους».