Με τον χρόνο να μετρά πλέον αντίστροφα για το κρίσιμο τετ α τετ Γεραπετρίτη – Φιντάν στην Αθήνα στις 8 Νοεμβρίου, το οποίο ενδέχεται να καθορίσει με τρόπο καταλυτικό τα επόμενα βήματα του ελληνοτουρκικού διαλόγου, η Αθήνα εμφανίζεται να διατηρεί τον πήχη των προσδοκιών της χαμηλά.
Με κάθε ευκαιρία, ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών φροντίζει να τονίζει πως ναι μεν οι δύο ΥΠΕΞ έλαβαν εντολή στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο να διερευνήσουν την ύπαρξη κοινού εδάφους προκειμένου να περάσει η συζήτηση σε ένα άλλο επίπεδο, αυτό της οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, όμως, όπως σημειώνει ο ίδιος, «δεν είμαστε ακόμα εκεί» αλλά σε ένα στάδιο «προκριματικό» που αφορά το ποιο θα είναι το εύρος και οι αρχές της εν λόγω συζήτησης. Και καθώς οι μηχανές της ελληνικής διπλωματίας δουλεύουν στο φουλ προετοιμάζοντας όλα τα σενάρια με τα οποία μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη η ελληνική αντιπροσωπεία την 8η Νοεμβρίου στην Αθήνα, εκείνο που τονίζεται από διπλωματικές πηγές είναι πως η έκβαση της συγκεκριμένης συνάντησης μπορεί να έχει, στην ουσία, δύο πιθανές παραλλαγές.
Η πρώτη – που συγκεντρώνει και τις λιγότερες πιθανότητες – είναι να αποτελέσει το ραντεβού Γεραπετρίτη – Φιντάν μια συνάντηση ιστορική, εφόσον ανάψει το πράσινο φως ότι βρέθηκε κοινό πλαίσιο για το ζήτημα της οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, και να δοθεί σήμα για αναζήτηση κοινού πλαισίου και για τα τεχνικά και νομικά ζητήματα της οριοθέτησης. Μια τέτοια εξέλιξη θα σήμαινε πως η Τουρκία υποχωρεί και αποδέχεται να συζητήσει στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας τη μία και μοναδική διαφορά που αναγνωρίζει προς επίλυση η Ελλάδα, που δεν είναι άλλη από την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Σε περίπτωση που δεν ευοδωθεί αυτή η προσδοκία, άλλη πιθανή έκβαση είναι να ξετυλίξει η Αγκυρα μια βεντάλια διεκδικήσεων, που για την Αθήνα αποτελούν κόκκινες γραμμές, με τον διάλογο να διακόπτεται, δίνοντας τη σκυτάλη στη συνέχιση των διαβουλεύσεων χαμηλής ατζέντας με στόχο τη διατήρηση ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας.
Το βέβαιο είναι πως από την επικείμενη συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν, που έχει και χαρακτήρα προπαρασκευαστικό της συνάντησης κορυφής Μητσοτάκη – Ερντογάν τον Ιανουάριο στην Αγκυρα όπου διεξάγεται το 6ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας, θα καθοριστεί εν πολλοίς και το περιεχόμενο της ατζέντας του τετ α τετ των δύο ηγετών στην Τουρκία. Σίγουρο, επιπλέον, θεωρείται ότι από τη συνάντηση των δύο ΥΠΕΞ θα προκύψει και ο οδικός χάρτης των τριών πυλώνων διαλόγου (που αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί πριν από την έναρξη του ΑΣΣ) του Πολιτικού Διαλόγου, της Θετικής Ατζέντας και των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Οπως τονίζεται από διπλωματικές πηγές, ακόμη και αν βγει λευκός καπνός για κοινό τόπο στο ζήτημα της οριοθέτησης τον Νοέμβριο, δεν θα πρέπει κανείς να περιμένει αριθμούς ναυτικών μιλίων επί του χάρτη, καθώς ένα τέτοιο αποτέλεσμα, εφόσον υπάρξει, θα αφορά το τέλος της διαδικασίας και όχι την αρχή της. Οπως τονίζεται με έμφαση, στη συνάντηση της Αθήνας χάρτες δεν θα ανοίξουν.
Μάχη με NAVTEX
Κρίνοντας τώρα από το κλίμα εντός του οποίου προετοιμάζονται οι δύο πλευρές να προσέλθουν στο τραπέζι του διαλόγου, προσώρας δεν διακρίνονται σημαντικά περιθώρια για βήματα προς τα εμπρός. Από πλευράς Αγκυρας, οι τελευταίες σχετικές δηλώσεις του Ερντογάν που έκανε λόγο για «ολιστική προσέγγιση στο Αιγαίο», αλλά και του Φιντάν, ο οποίος μίλησε για ένα «σύνολο προβλημάτων» μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας (μειονοτικό, αποστρατιωτικοποίηση, «γκρίζες ζώνες»), δεν δημιουργούν ένα μομέντουμ ευνοϊκό για να ανοίξει συζήτηση για οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας / ΑΟΖ. Την ήδη, κάπως, βαριά ατμόσφαιρα επιδείνωσαν έτι περαιτέρω δύο τουρκικές αντι-NAVTEX που εκδόθηκαν τα τελευταία 24ωρα ως απάντηση στις έρευνες ελληνικού σκάφους μεταξύ Λέσβου, Χίου και Σάμου, με την τουρκική NAVTEX να αναφέρει πως «οποιεσδήποτε ενέργειες στη συγκεκριμένη περιοχή πρέπει να γίνονται σε συντονισμό με τις τουρκικές Αρχές», καθώς «τα όρια της “υφαλοκρηπίδας” δεν έχουν συμφωνηθεί ακόμη από τα παράκτια κράτη», εγείροντας στο παρά ένα της συνάντησης των δύο ΥΠΕΞ θέμα τουρκικής υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο.