Πυρετώδεις είναι οι προεργασίες στο υπουργείο Εξωτερικών ενόψει της προγραμματισμένης επίσκεψης του τούρκου υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν στην Αθήνα στις 8 Νοεμβρίου, με την ελληνική διπλωματία να εστιάζει κυρίως σε δύο επίπεδα: Το πρώτο αφορά την εξαντλητική προετοιμασία επί τη βάσει όλων των πιθανών σεναρίων που μπορεί να προκύψουν στο κρίσιμο τραπέζι του διαλόγου με τον τούρκο ΥΠΕΞ, το οποίο θα περιλαμβάνει για πρώτη φορά και τη διερεύνηση κοινού πλαισίου προκειμένου να ανοίξει η «δύσκολη» συζήτηση για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Το δεύτερο επίπεδο κοιτάζει στο εσωτερικό και αφορά διάλογο με τους γαλάζιους βουλευτές-μέλη της αρμόδιας επιτροπής της Βουλής, προ της άφιξης Φιντάν, ώστε να καταγραφούν όλες οι πιθανές ανησυχίες, στον απόηχο και της πρόσφατης ηχηρής παρέμβασης του Αντώνη Σαμαρά από την Κύπρο, κατά την οποία ο ίδιος έθεσε εν αμφιβόλω τη στρατηγική εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης κάνοντας λόγο για «μαγειρέματα στο Αιγαίο» και «ήρεμα νερά που φέρνουν φουρτούνες».
Στην παρούσα συγκυρία, ο στόχος του υπουργείου Εξωτερικών είναι διττός.
Αφενός να βρίσκεται σε ύψιστη ετοιμότητα για να αντιμετωπίσει κάθε τουρκική αξίωση, όπως αυτή έχει καταγραφεί τελευταία δημοσίως, είτε από τον Ερντογάν, ο οποίος χρησιμοποιεί πλέον τον όρο «ολιστική προσέγγιση Ελλάδας – Τουρκίας», είτε μέσω Φιντάν, ο οποίος μίλησε για «ένα σύνολο προβλημάτων στο Αιγαίο», ανοίγοντας κατά πολύ τη βεντάλια των διεκδικήσεων, πέραν της μίας και μοναδικής διαφοράς που αναγνωρίζει η Ελλάδα ότι υφίσταται προς επίλυση με τη γείτονα χώρα, που δεν είναι άλλη από την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, για την οποία και έλαβαν εντολή οι δύο ΥΠΕΞ να διερευνήσουν με ορίζοντα το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας τον Ιανουάριο στην Αγκυρα.
Επιπλέον, το ελληνικό ΥΠΕΞ επιδιώκει, πριν από το κρίσιμο τετ α τετ με τον Φιντάν, να έχει αφουγκραστεί προσεκτικά τις όποιες απορίες, ενστάσεις ή αγωνίες υπάρχουν στο εσωτερικό της κυβέρνησης και συγκεκριμένα σε βουλευτές-μέλη της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Αμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων, την οποία είχε ενημερώσει ο Γιώργος Γεραπετρίτης στις 3 Οκτωβρίου, αμέσως μετά το πρωθυπουργικό ταξίδι στη Νέα Υόρκη.
Συζήτηση με βουλευτές της ΝΔ για τα εθνικά
Η πρόσκληση του επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας προς τους 33 γαλάζιους βουλευτές της εν λόγω επιτροπής σε αίθουσα της Βουλής, αύριο Τρίτη (17.00), μπορεί να έρχεται χρονικά μετά τα «καρφιά» Σαμαρά περί «λύσεων άδικων και καταστροφικών» σε Αιγαίο και Κύπρο, στην ουσία όμως δεν θα αφορά ενημέρωση από πλευράς υπουργού ενόψει της επίσκεψης Φιντάν, αλλά δυνατότητα δικής τους ακρόασης, ώστε να γίνουν αντιληπτές όλες οι απόψεις.
Οπως εξηγούν διπλωματικές πηγές, ο βασικός λόγος που διεξάγεται αυτή η εμβόλιμη διαδικασία είναι πως κατά τη διάρκεια της προηγούμενης ενημέρωσης, που διήρκεσε λόγω εννιακομματικής σύνθεσης της επιτροπής τρεισήμισι ώρες, δεν υπήρξε η δυνατότητα να τοποθετηθούν όλα τα μέλη της Νέας Δημοκρατίας.
Οσον αφορά το τι προσδοκά η Αθήνα από τη συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν, όπως τονίζεται, «δεν αναμένονται εκπλήξεις, όλα είναι προβλεπόμενα».
Εκτίμηση της ελληνικής διπλωματίας είναι πως για να υπάρξει επόμενο βήμα για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, η Αγκυρα θα πρέπει να δεχθεί να κάνει μια μεγάλη υποχώρηση, ενώ δέχεται πίεση από το εσωτερικό της.
Ταυτόχρονα, επισημαίνεται πως σε περίπτωση που τεθούν στο τραπέζι ζητήματα από αυτά που έχει περιγράψει ο τούρκος ΥΠΕΞ ως «λύση-πακέτο» (μειονοτικό, αποστρατιωτικοποίηση, γκρίζες ζώνες), αυτόματα για την Αθήνα θα σημάνει τέλος όσον αφορά την προοπτική για επόμενο βήμα διαλόγου επί της οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών, με τις ελληνοτουρκικές διαβουλεύσεις να επιστρέφουν σε τροχιά διατήρησης ανοιχτών διαύλων μέσω των τριών πυλώνων διαλόγου (Πολιτικός Διάλογος, Θετική Ατζέντα, ΜΟΕ), ο οδικός χάρτης των οποίων αναμένεται να ανακοινωθεί μετά τη συνάντηση των δύο ΥΠΕΞ.