“Όχι άλλο αίμα για την εργασία” λέει η ΠΕΟ σε διαμαρτυρία για ασφάλεια και υγεία – Μικρή αύξηση ατυχημάτων το πρώτο 6μηνο
“Όχι άλλο αίμα για την εργασία” ήταν το σύνθημα της εκδήλωσης διαμαρτυρίας που πραγματοποίησε η ΠΕΟ το απόγευμα της Τετάρτης, με την ευκαιρία της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Ασφάλειας και Υγείας στην εργασία. Η Γενική Γραμματέας της συντεχνίας, Σωτηρούλα Χαραλάμπους, στην ομιλία της είπε ότι η εκδήλωση αποτελεί απόδοση τιμής σε όσους χάνουν τη ζωή τους από εργατικά ατυχήματα.
Σημείωσε ότι με βάση τα στοιχεία του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας το πρώτο εξάμηνο του 2024 γνωστοποιήθηκαν 683 ατυχήματα σε σύγκριση με 634 την αντίστοιχη περίοδο του 2023, σημειώνοντας αύξηση 4,4%.
Η κ. Χαραλάμπους ανέφερε ότι στους κινδύνους που αποτελούν μόνιμες εστίες εργατικών ατυχημάτων, όπως εργασίες σε ύψος, εργασίες σε επιφάνειες που γλιστρούν, προστίθενται ολοένα και νέοι παράγοντες, όπως οι χημικές προσμίξεις και οι βιολογικοί παράγοντες. Επίσης, πρόσθεσε ότι η ένταξη ολοένα και με ταχύτερους ρυθμούς της ψηφιακής τεχνολογίας στην εργασία μαζί με το ότι αλλάζει τον τρόπο και τις μεθόδους οργάνωσης και εκτέλεσης της εργασίας, δημιουργεί νέες προκλήσεις και κινδύνους για την επαγγελματική Ασφάλεια και Υγεία, όπως την επαγγελματική απομόνωση, την εντατικοποίηση, τις απεριόριστες ώρες εργασίας, το άγχος από την ψηφιακή παρακολούθηση και επιτήρηση.
“Η αντιμετώπιση των παλιών και νέων κινδύνων απαιτεί αναγνώριση πρώτα από όλα της πηγής που δημιουργεί τις εστίες για εργατικά ατυχήματα. Και η πηγή είναι πάντα η ίδια, είναι το γεγονός ότι έχει καταστεί υπέρτατη αξία του σύγχρονου καπιταλισμού το κέρδος με κάθε τίμημα ακόμα και όταν το τίμημα είναι η ίδια η ανθρώπινη ζωή”, ανέφερε.
Σημείωσε ότι το πρόβλημα δεν εστιάζεται ούτε στην έλλειψη νομοθεσίας ούτε και στην έλλειψη τεχνολογίας και μέσων που να ελαχιστοποιούν τους δυνητικούς κινδύνους για την ασφάλεια των εργαζομένων. Αντίθετα, το πρόβλημα έγκειται στο ότι κυριαρχούν οι πολιτικές ότι οτιδήποτε αυξάνει το εργατικό κόστος, όπως η επένδυση σε μέτρα ασφάλειας και υγείας, είναι σε βάρος της οικονομίας και της ανταγωνιστικότητας, είπε. “Τα τελευταία χρόνια μάλιστα σε μια προσπάθεια να αιτιολογηθεί η στασιμότητα, η πολύ αργή βελτίωση στα ζητήματα Ασφάλειας και Υγείας, παρατηρείται στοχευμένη προσπάθεια να περάσει το μήνυμα της συνυπευθυνότητας για τα εργατικά ατυχήματα. Φταίνε το ίδιο και ο εργοδότης και ο εργοδοτούμενος”, ανέφερε.
“Εμείς θα συνεχίσουμε να στεκόμαστε ανάχωμα σε αυτές τις πολιτικές και αντιλήψεις”, επισήμανε η Γενική Γραμματέας της ΠΕΟ, προσθέτοντας ότι η εργασία με δικαιώματα, με ρυθμισμένους όρους εργασίας μέσα από συλλογικές συμβάσεις εργασίας, αποτελεί το καλύτερο θεμέλιο πάνω στο οποίο μπορεί να κτιστεί ένα στέρεο σύστημα παρακολούθησης, ελέγχου και βελτίωσης των μέτρων ασφάλεια και υγείας. “Εκεί και όπου υπάρχει οργανωμένη συνδικαλιστική παρουσία και εκλέγονται επιτροπές Ασφάλειας και Υγείας η κατάρτιση των εργαζομένων είναι συνεχής”, είπε.
Η κ. Χαραλάμπους σημείωσε τα βήματα που έγιναν από πέρσι μέχρι σήμερα στον τομέα, αναφέροντας την ψήφιση του πλαισίου για την προστασία των εργαζομένων από την παρατεταμένη ορθοστασία, τη συμφωνία για την εισαγωγή του safe-pass στην οικοδομική βιομηχανία και το διάταγμα για διακοπή εργασιών σε ψηλές θερμοκρασίες, τα οποία, όπως είπε, αποτελούν στοιχεία που βελτιώνουν το προστατευτικό πλαίσιο για τους εργαζόμενους.
Χρειάζεται όμως να υπάρξουν πιο ολιστικές και στοχεύμενες δράσεις στον τομέα της Ασφάλειας και Υγείας που θα επιβάλλουν αυτό που είναι το πιο βασικό στοιχείο του Νομοθετικού πλαισίου, την υποχρέωση του εργοδότη για την Ασφάλεια και Υγεία των εργοδοτουμένων του, σημείωσε.
Απαριθμώντας τις εισηγήσεις της ΠΕΟ για το θέμα, ανέφερε την πρόταση για εισαγωγή νομοθετικής ρύθμισης έτσι που οι εργοδότες να είναι υποχρεωμένοι να παρέχουν κατάρτιση σε θέματα Ασφάλειας και Υγείας σ’ όλους τους νεοεισερχόμενους εργοδοτούμενους τους με προτεραιότητα τα επαγγέλματα ψηλής επικινδυνότητας, με την υποχρέωση να επεκτείνται και σε υποχρεωτική εκπαίδευση ανά τακτά διαστήματα.
Όπως είπε, από το 2022 μέχρι σήμερα οι επιτροπές ασφάλειας και υγείας αυξήθηκαν μόνο κατά 20. “Επιβάλλεται συστηματική εκστρατεία για δημιουργία Επιτροπών Ασφάλειας και Υγείας σ’ όλους τους χώρους εργασίας, κατάρτιση και στήριξη αυτών των επιτροπών από το Τ.Ε.Ε. για να μπορούν να διαδραματίζουν τον ρόλο τους”, ανέφερε. Επιπλέον, πρότεινε την επίσπευση της διαδικασίας έκδοσης διαταγμάτων για την επιτήρηση της υγείας με στόχο την πρόληψη των επαγγελματικών ασθενειών.
Ταυτόχρονα, η κ. Χαραλάμπους είπε ότι η κλιματική αλλαγή, με τις μακροχρόνιες περιόδους ψηλών θερμοκρασιών και σκόνης που παρατηρούνται τα τελευταία χρόνια, επιβάλλουν την εισαγωγή πιο μόνιμων και ολοκληρωμένων ρυθμίσεων που να επιβάλλουν και τη διακοπή της εργασίας χωρίς απώλεια μισθών, όταν οι κλιματικές συνθήκες δημιουργούν κινδύνους για τους εργαζόμενους.
“Θεωρούμε επίσης αναγκαίο να υπάρξει και πλαίσιο αντιμετώπισης των κινδύνων από την ψηφιακή εργασία”, πρόσθεσε.
Η κ. Χαραλάμπους αναφέρθηκε επίσης στις επιθέσεις εναντίον εργαζομένων στις ψηφιακές πλατφόρμες διανομής φαγητού. “Είναι απαράδεκτο και καταδικαστέο να κινδυνεύει η ζωή εργαζομένων την ώρα που εκτελούν τα καθήκοντα τους από τις επιθέσεις και τους ξυλοδαρμούς που έχουν ως κίνητρο το ρατσισμό και την ξενοφοβία”, είπε, υπογραμμίζοντας ότι το γιατί φτάσαμε ως εδώ έχει εξήγηση. “Οφείλεται στην υπόθαλψη του μίσους, του ρατσισμού και της ξενοφοβίας από ακροδεξιές πολιτικές δυνάμεις και ομάδες και από πολιτικούς που κάνουν πολιτικό κεφάλαιο επενδύοντας σε αυτές τις πολιτικές. Οφείλεται και στην ανοχή που επιδείχθηκε όλα αυτά τα χρόνια από τους κρατικούς θεσμούς”, όπως είπε.
Σημείωσε ότι έχουν ευθύνη οι εργοδότες αυτών των εργαζομένων και οι ψηφιακές πλατφόρμες να διασφαλίσουν ότι δεν κινδυνεύουν κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της εργασίας τους. “Τα ωράρια διανομής όπως και οι χώροι παράδοσης να επαναξιολογηθούν. Προς αυτή την κατεύθυνση θεωρούμε απαραίτητο το Τ.Ε.Ε. να κινητοποιηθεί για να υπάρξει συμφωνημένος κώδικας για μέτρα για την ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων στις ψηφιακές πλατφόρμες παράδοσης φαγητού”, είπε.
Στη συνέχεια διαβάστηκε το υπόμνημα που θα δοθεί στον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Γιάννη Παναγιώτου. Σε αυτό, αναφέρεται ότι οι συμμετέχοντες στην εκδήλωση σημειώνουν την ανάγκη για εντατικοποίηση δράσεων που θα βελτιώνουν ουσιαστικά την κατάσταση και να οδηγούν στην έμπρακτη υλοποίηση του νομοθετικού πλαισίου για την Ασφάλεια και Υγεία. Το υπόμνημα περιλαμβάνει 12 εισηγήσεις, ενώ αναφέρεται και στην κοινή διαπίστωση ότι υπάρχει ελλιπής πρόληψη και επίβλεψη εκ μέρους των εργοδοτών και του κράτους για την εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας, σημειώνοντας ότι περίπου 3 στους 5 εργοδοτούμενους δηλώνουν ότι πάσχουν από μυοσκελετικές παθήσεις που σχετίζονται με την εργασία τους.
Σημειώνεται ότι όλοι οι εργοδότες θα πρέπει, με σχετική νομοθεσία, να υποχρεώνονται να παρέχουν κατάρτιση σε θέματα Ασφάλειας και Υγείας σε όλους τους νεοεισερχόμενους εργαζόμενους. Επιπλέον, η προσπάθεια που γίνεται πιλοτικά για την υποχρεωτική εκπαίδευση όλων των εργαζομένων στην οικοδομική βιομηχανία και έκδοση Safe-pass ως προϋπόθεση για να εργοδοτηθούν στον κλάδο, πρέπει, σύμφωνα με την ΠΕΟ, να προχωρήσει με νομοθετική ρύθμιση και να διασυνδεθεί και με τα επαγγελματικά προσόντα.
Η συντεχνία προτείνει, ακόμη, την κατάργηση των τελών που χρεώνει το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας τους εργαζόμενους, για παραχώρηση της έκθεσης διερεύνησης εργατικού ατυχήματος, για σκοπούς νομικής προσφυγής του εργαζόμενου. Ακόμα, προτείνεται να συνεχιστεί η στελέχωση του Τ.Ε.Ε. με ικανοποιητικό αριθμό επιθεωρητών και να εκσυγχρονιστούν και απλοποιηθούν οι διαδικασίες που αφαιρούν χρόνο από την καθ’ αυτή επιθεώρηση, για να αυξηθούν δραστικά οι επιθεωρήσεις των χώρων εργασίας για πιο πιστή εφαρμογή της νομοθεσίας.
Ζητείται, ακόμη, η προώθηση μέτρων που να κάνουν πιο διαφανείς τις διαδικασίες διερεύνησης εργατικών ατυχημάτων, με ενημέρωση από το Τ.Ε.Ε. στο Παγκύπριο Συμβούλιο Ασφάλειας και Υγείας για την πορεία διερεύνησης εργατικών ατυχημάτων και τα μέτρα που λαμβάνονται σε κάθε περίπτωση.
Σημειώνεται ότι η διαδικασία έκδοσης των διαταγμάτων για την επιτήρηση της υγείας των εργαζομένων χρειάζεται να επισπευσθεί με στόχο την κάλυψη όλων των εργαζομένων, έτσι που να μπορέσει να δημιουργηθεί σύστημα επιτήρησης της υγείας και πρόληψης επαγγελματικών ασθενειών. Ακόμα, προτείνεται η δημιουργία του αναγκαίου μηχανισμού για τον έλεγχο εφαρμογής του νόμου για την υποχρεωτική Ασφάλεια Ευθύνης Εργοδότη, για να μη μένουν εκτεθειμένοι οι εργαζόμενοι που παθαίνουν εργατικό ατύχημα.
Η ΠΕΟ ζητά, επίσης, από τον Υπουργό, να ταυτοποιηθεί ο κατάλογος των επαγγελματικών ασθενειών του Τμήματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων με τον κατάλογο των επαγγελματικών ασθενειών του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας. Επίσης, σημειώνεται ότι η πορεία για την ανανέωση και λειτουργεία των επιτροπών ασφάλειας στους χώρους εργασίας δεν είναι ικανοποιητική και επιβάλλεται η πρόσθετη λήψη άμεσων μέτρων για την εκλογή επιτροπών σε όλους τους χώρους δουλειάς.
“Με βάση στοιχεία, τα προβλήματα ψυχικής υγείας είναι το δεύτερο πιο συχνό πρόβλημα υγείας που σχετίζεται με την εργασία. 27% των εργαζομένων υποφέρουν από άγχος και κατάθλιψη. Μελέτες επιβεβαιώνουν ότι τα προβλήματα ψυχικής υγείας είναι άμεσα συνδεδεμένα με την εργασιακή ανασφάλεια που έχει επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια και την εντατικοποίηση της εργασίας. Θεωρούμε αναγκαίο να εκπονηθεί ολοκληρωμένη στρατηγική για αντιμετώπιση αυτών των κινδύνων για την ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων”, αναφέρει η ΠΕΟ.
Τέλος, αναφέρει ότι επιβάλλεται να εκπονηθεί στρατηγική για την ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων σε ψηφιακές εργασίες, με προτεραιότητα στους εργαζόμενους στις ψηφιακές πλατφόρμες διανομής φαγητού.