Ο Γιάννης Μπουτάρης δεν άντεχε τα στερεότυπα. Εκείνες δηλαδή τις τετριμμένες φράσεις – κλισέ που χρησιμοποιούμε για να προσφέρουμε κύρος ή αξία σε ένα πρόσωπο ή ένα θεσμό για λόγους κολακείας. Ηταν λοιπόν ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης o ασυμβίβαστος πολέμιος όλων των ανόητων στερεότυπων που είχαν προσδώσει κατά καιρούς στη Θεσσαλονίκη, με αποκορύφωμα εκείνο το επαρχιώτικο «συμπρωτεύουσα».
Απεναντίας πίστευε ότι η εξωστρέφεια είναι η κατ’ εξοχήν ιδιότητα που θα έπρεπε να χαρακτηρίζει την ιστορική Θεσσαλονίκη. Και είναι απορίας άξιον ή μήπως ανεπάρκειας δείγμα, το ότι οι κατά καιρούς «άρχοντες» της Θεσσαλονίκης δεν μπόρεσαν να συλλάβουν ότι η Θεσσαλονίκη διέθετε αυτό που η πρωτεύουσα εστερείτο: Τις οδικές και θαλάσσιες αρτηρίες που συνδέουν το λιμάνι της με τους ιστορικούς προορισμούς των Βαλκανίων, της Ευρώπης και της Μεσογείου. Η δε σύγχρονη Εγνατία συνεχίζει να τη διατρέχει συνδέοντάς την με τη Δύση και την Ανατολή, όπως συνέβαινε εδώ και χιλιάδες χρόνια. Αυτά είναι τα μεγάλα πλεονεκτήματα της Θεσσαλονίκης και όχι η εκφυλισμένη σε εμποροπανήγυρη «διεθνής» της έκθεση, το βήμα της οποίας καταλαμβάνουν κάθε Σεπτέμβριο οι εκάστοτε πρωθυπουργοί για τις εξαγγελίες τους.
Ολα αυτά τα γνώριζε ο Γιάννης Μπουτάρης και τα σχολίαζε άλλοτε πικρόχολα και άλλοτε με το δικό του ιδιόμορφο χιούμορ. Εκείνο όμως που βασάνιζε τη σκέψη του δημάρχου ήταν η χαμένη πολυσύνθετη, πολυεθνική, διαπολιτισμική και διαθρησκευτική κοινωνία της Θεσσαλονίκης. Ηταν ο χαμένος πλούτος που απαξιώθηκε προς χάρη της επικράτησης μιας ξενοφοβικής αντίληψης περί της ελευθερίας του θρησκεύματος, περί της ομογενοποίησης του έθνους – κράτους και περί της αντιμετώπισης του «προαιώνιου εχθρού». Με παρρησία αναφέρθηκε στη μαύρη κηλίδα της συλλογικής συνείδησης της Θεσσαλονίκης, στο αμάρτημα δηλαδή της οικειοποίησης των περιουσιών των Εβραίων της πόλης του οι οποίοι είχαν αφανιστεί στα κολαστήρια των Ναζί. Το ίδιο έκανε και με την αυστηρή αναφορά του στην οικοδόμηση της Πανεπιστημιούπολης επάνω στα κόκκαλα των νεκρών του Εβραϊκού Νεκροταφείου.
Ηταν κορυφαία επίσης η κίνηση υπέρ της ανάδειξης του ιστορικού κτιρίου όπου μεγάλωσε ο Κεμάλ Ατατούρκ. Ο Μπουτάρης μετέτρεψε το κτίριο σε μουσείο και κάλεσε τους Τούρκους να το επισκεφτούν για να τιμήσουν τον ιδρυτή του σύγχρονου κράτους τους, αλλά και ως ένα σύμβολο της ειρηνικής συμβίωσης των δύο λαών. Σήμερα χιλιάδες Τούρκοι ταξιδεύουν καθημερινά προς τη Θεσσαλονίκη τονώνοντας την τουριστική κίνηση, όχι μόνο της Θεσσαλονίκης, αλλά και των ενδιάμεσων προορισμών. Θα σε θυμόμαστε με θαυμασμό και αγάπη δήμαρχε της ψυχής μας.
Ο Γιάννης Λασκαράκης είναι πολιτικός μηχανικός, πρώην αντιδήμαρχος Αλεξανδρούπολης.