Στη γλώσσα του πολιτικού λόγου, η «μεσαία τάξη» αναφέρεται συχνά ως κοινωνική φιλοδοξία και ακρογωνιαίος λίθος της οικονομικής πολιτικής. Στις πρόσφατες εκλογές στις ΗΠΑ η Κάμαλα Χάρις δήλωσε την πρόθεσή της να χαράξει «έναν νέο δρόμο προς τα εμπρός και να αναπτύξει τη μεσαία τάξη», ενώ και ο Ντόναλντ Τραμπ είχε ως σύνθημα τη φράση: «Θα σώσουμε την οικονομία μας, θα σώσουμε τη μεσαία τάξη μας». Οι αμερικανοί ψηφοφόροι επέλεξαν να στηρίξουν τον Τραμπ – οι Δημοκρατικοί απώλεσαν 14 εκατομμύρια ψήφους σε σχέση με τις εκλογές του 2020· το μεγαλύτερο κομμάτι το έχασαν από τη μεσαία τάξη.
Η αρνητική συγκυρία
Οι ποιοτικές αναλύσεις ψήφων διαδέχονται η μία την άλλη. Οι εργαζόμενοι, η μεσαία τάξη γύρισε την πλάτη στους Δημοκρατικούς. Τα ζητήματα της καθημερινότητας, η ακρίβεια των αγαθών και η στέγαση αποδείχθηκαν, για άλλη μια φορά, πολύ πιο σημαντικά για ένα μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος, ακόμα και από το δικαίωμα των γυναικών να έχουν τον έλεγχο του σώματός τους. Ο αναλυτής Γιον Εγκελμαν εξηγούσε στους «New York Times» πως δεν αρκεί ο πρόεδρος Μπάιντεν και η Κάμαλα Χάρις – ο οποίος όντως έκανε καλή δουλειά στην οικονομία, δημιούργησε πολλές θέσεις εργασίας και πολέμησε τον πληθωρισμό – να λένε πως οι δείκτες βελτιώνονται. Η συγκυρία ήταν αρνητική για τους Δημοκρατικούς διότι αυτή η βελτίωση δεν έχει φτάσει ακόμα στις τσέπες των πολιτών, δεν έχει εμφανιστεί στην καθημερινή ζωή. Ακόμα και εάν ο πλούτος κάποιων νοικοκυριών έχει αυξηθεί, οι τιμές που βρίσκονται ακόμα σε υψηλά επίπεδα δυσκολεύουν πολλές οικογένειες στην καθημερινότητα.
Περίπου τα 2/3 των ψηφοφόρων στις ΗΠΑ πήγαν στις κάλπες θεωρώντας ότι η οικονομία της χώρας βρίσκεται σε κακή κατάσταση, σε σύγκριση με περίπου τους μισούς ψηφοφόρους το 2020. Το 46% δήλωσε ότι η οικονομική κατάσταση της οικογένειάς τους ήταν χειρότερη σε σύγκριση με πριν από τέσσερα χρόνια, σε σύγκριση με το 20% που είπε το ίδιο το 2020.
Ενα άτυπο δηµοψήφισµα
Οι Δημοκρατικοί έδωσαν πολλή σημασία στην προστασία των δικαιωμάτων στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Από την άλλη ο Τραμπ είχε σαφή οικονομικά μηνύματα που δεν σταμάτησε να τα υπενθυμίζει. Υποσχέθηκε να προστατεύσει τους εργαζομένους από τον παγκόσμιο οικονομικό ανταγωνισμό και μιλούσε συνεχώς για τις προτάσεις του σχετικά με τις περικοπές φόρων. Απευθύνθηκε ιδιαίτερα στους ισπανόφωνους της μεσαίας τάξης, πολλοί εκ των οποίων ήταν παιδιά και εγγόνια μεταναστών που εργάστηκαν σκληρά για να τα καταφέρουν. Και παρότι η Χάρις ήταν κι εκείνη κόρη μεταναστών, ο Τραμπ είδε ένα 15% των ισπανόφωνων να τον στηρίζει – από τα μεγαλύτερα ποσοστά που έχει δει ποτέ Ρεπουμπλικανός υποψήφιος. «Τα μεσαία νοικοκυριά ήθελαν να ακούσουν κάποιον να ασχολείται με τα μικρά καθημερινά προβλήματά τους, με τις τιμές στο σουπερμάρκετ, με τα σχολεία των παιδιών, με τη μείωση των φόρων» εκτιμά ο Ραμόν Γκουτέρες, οικονομικός αναλυτής στο Ινστιτούτο Brookings. «Ναι, τα δικαιώματα είναι σημαντικά για τα παιδιά των μεταναστών, όμως η οικονομία είναι ακόμα πιο σημαντική». Ακόμα και τη μετανάστευση υπό το οικονομικό πρίσμα την είδαν πολλοί. Νέοι ανειδίκευτοι εργάτες που απειλούν τις θέσεις εργασίας.
«Οι Ρεπουμπλικανοί κερδίζουν σταθερά τους Δημοκρατικούς όσον αφορά τη σύνδεση με τους ψηφοφόρους για την οικονομία» τονίζει η οικονομολόγος Κλαρίσα ντε Κάστρο στους «Financial Times». «Οι εκλογές αυτές ήταν ένα δημοψήφισμα για την οικονομία. Και αυτό είναι σταθερά το νούμερο ένα, δύο και τρία σε σπουδαιότητα για τις οικογένειες της μεσαίας τάξης».