Τις έρευνες στο πεδίο για την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Κύπρου επανεκκινεί έως το τέλος Νοεμβρίου, όπως ήταν προγραμματισμένο, το ιταλικό πλοίο «Ievoli Relume» πιάνοντας το νήμα αυτής της νέας ερευνητικής φάσης από την Ελλάδα (Κρήτη – νοτίως της Κάσου – νοτίως της Καρπάθου) για να συνεχίσει ακολούθως και σε διεθνή ύδατα. Εκεί θα φανεί πλέον στην πράξη κατά πόσο η Αγκυρα θα προσπαθήσει να σαμποτάρει εκ νέου τις εργασίες ή αν θα επιλέξει να μείνει πιστή στο νέο δόγμα «ήρεμων νερών» στο Αιγαίο, τηρώντας και το διεθνές δίκαιο που τελευταία επικαλείται συχνά.
Εντός των ημερών μένει να ανακοινωθεί η χάραξη που θα ακολουθήσει το ερευνητικό σκάφος καθώς και η ακριβής ημερομηνία έναρξης των ερευνών του, για το ευρωπαϊκό έργο που προχωρά κανονικά έπειτα και από την πολιτική δέσμευση Μητσοτάκη – Χριστοδουλίδη, η οποία βοήθησε να ξεπεραστούν τεχνοκρατικά εμπόδια που προέκυψαν τον Σεπτέμβριο. Σύμφωνα με το τρέχον χρονοδιάγραμμα Αθήνας – Λευκωσίας και εφόσον δεν υπάρξουν γεωπολιτικοί κίνδυνοι που θα το εμποδίσουν (όπως συνέβη με την παρεμπόδιση των ερευνών από την Αγκυρα τον Ιούλιο μέσω τουρκικών πλοίων που έσπευσαν στο σημείο), το έργο σχεδιάζεται να ξεκινήσει με την πόντιση του καλωδίου το 2026 και να έχει ολοκληρωθεί το 2029. Η ολοκλήρωση του έργου θα σηματοδοτήσει την ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου – του τελευταίου μη διασυνδεδεμένου κράτους μέλους της ΕΕ – με το ευρωπαϊκό σύστημα μεταφοράς, διασφαλίζοντας την ισχυρή ενεργειακή θωράκισή της. Η προβλεπόμενη διασύνδεση και με το Ισραήλ, εξάλλου, θα ενισχύσει την ασφάλεια εφοδιασμού της.
Το συγκεκριμένο θέμα τέθηκε και κατά την πρόσφατη συνάντηση που είχαν οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας – Τουρκίας, με τον Γιώργο Γεραπετρίτη να επισημαίνει προς τον ομόλογό του πως δεν είναι δυνατόν να εμποδίζονται αυτές οι έρευνες που προστατεύονται από το διεθνές δίκαιο. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι δύο ΥΠΕΞ συμφώνησαν να μελετήσουν το θέμα το επόμενο διάστημα προκειμένου να διερευνήσουν αναλυτικά τρόπους που θα αποτρέπουν τέτοιου είδους επεισόδια, όπως αυτό του Ιουλίου στην Κάσο. Επ’ αυτού, μάλιστα, αναμένεται να φανεί ιδιαίτερα χρήσιμος ο νέος μηχανισμός για την πρόληψη εντάσεων στον οποίο συμφώνησαν Γεραπετρίτης και Φιντάν να εγκαθιδρύσουν προσεχώς στα δύο υπουργεία Εξωτερικών. Για το θέμα αυτό οι δύο ΥΠΕΞ αναμένεται να συζητήσουν περαιτέρω στην επόμενη συνάντηση που έχουν προαναγγείλει ότι θα έχουν προ του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας (το οποίο τοποθετείται στα τέλη Ιανουαρίου ή εντός του Φεβρουαρίου), η οποία ίσως κλειδώσει για τις αρχές Δεκεμβρίου, είτε στην σύνοδο του ΝΑΤΟ (3-4/12), είτε στην υπουργική σύνοδο του ΟΑΣΕ στη Μάλτα (4-6/12).
«Η Ελλάδα δεν παίρνει
άδεια από κανέναν»
Πιεστικές ερωτήσεις με φόντο το θέμα των ερευνών του ιταλικού σκάφους για τις ανάγκες του έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Κύπρου δέχθηκε χθες ο υπουργός Εξωτερικών κατά την ενημέρωση της Επιτροπής Εθνικής Αμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής, στον απόηχο των συνομιλιών του με τον Χακάν Φιντάν. Ερωτηθείς από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ για το «αν ζητήθηκε άδεια από την Τουρκία για τις έρευνες στην Κάσο», η απάντηση του Γιώργου Γεραπετρίτη υπήρξε κάθετη, με τον ίδιο να σημειώνει πως η Ελλάδα δεν συζητά με καμία τρίτη δύναμη και δεν παίρνει άδεια από κανέναν ενώ, παράλληλα, τόνισε πως ο σχεδιασμός των ερευνών προχωρά κανονικά. Παρέπεμψε, μάλιστα, στην ανακοίνωση της εταιρείας που διεξάγει τις έρευνες όπου επιβεβαιώνεται ότι τα προηγούμενα στάδια ερευνών ολοκληρώθηκαν σύμφωνα με τον προγραμματισμό. Επιμένοντας στις «κόκκινες γραμμές» της Αθήνας και την πρόθεση να συζητηθεί με την Τουρκία όχι κάποια «ολιστική προσέγγιση», αλλά η μία και μόνη διαφορά που αναγνωρίζει η χώρα, η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας δεσμεύτηκε χθες να ενημερώσει για τα βήματα που σημειώνονται στον ελληνοτουρκικό διάλογο έως το τέλος Νοεμβρίου τα πολιτικά κόμματα συγκαλώντας το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής, αλλά και τους πολιτικούς αρχηγούς – κατ’ ιδίαν – εντός του Δεκεμβρίου και πάντως προτού επισκεφθεί με τον Πρωθυπουργό την Αγκυρα για το 6ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στις αρχές του 2025.