Στη σκιά της επανεκλογής του Ντόναλντ Τραμπ, αλλά και της πολιτικής κρίσης που ξέσπασε παράλληλα στο Βερολίνο, πραγματοποιήθηκε χθες στη Βουδαπέστη η 5η κατά σειρά σύνοδος της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας (ΕΚΠ), με τη συμμετοχή 47 ηγετών από όλη την Ευρώπη, για να ξεκινήσει στη συνέχεια, με ένα δείπνο των «27», η άτυπη σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που θα ολοκληρωθεί σήμερα. Αρκετοί ηγέτες, ανάμεσά τους η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επεσήμαναν την ανάγκη να συνεχιστεί η στήριξη της Ουκρανίας. Αλλοι, με πρώτο και καλύτερο τον Εμανουέλ Μακρόν, επεσήμαναν την ανάγκη να πάψουν οι Ευρωπαίοι «να αναθέτουν αιωνίως» την ασφάλειά τους στους Αμερικανούς. Απευθυνόμενος στους ηγέτες των κρατών-μελών της ΕΠΚ, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι τους κάλεσε να εφαρμόσουν μία προσέγγιση «ειρήνη μέσω της δύναμης» προκειμένου να αντιμετωπίσουν την απειλή που εκπροσωπεί η Ρωσία – την ίδια προσέγγιση δηλαδή που ο ίδιος είχε γράψει μια μέρα νωρίτερα στο X ότι εκτιμά στον Ντόναλντ Τραμπ. Οσο για τον οικοδεσπότη των δύο συνόδων, τον Βίκτορ Ορμπαν, μακράν τον μεγαλύτερο οπαδό του Τραμπ (όπως και του Πούτιν) στην ΕΕ, δεν χρειαζόταν να είναι κανείς εκεί για να «δει» το πλατύ χαμόγελο στο πρόσωπό του.
Δηλώσεις
Ο ούγγρος πρωθυπουργός ήταν άλλωστε ο πρώτος ευρωπαίος ηγέτης που συνεχάρη τον Τραμπ για την επανεκλογή του – «μία πολυπόθητη νίκη για τον κόσμο», όπως τη χαρακτήρισε – και ένας από τους πρώτους που του μίλησαν στο τηλέφωνο, το βράδυ της Τετάρτης, μαζί βέβαια με τον γάλλο πρωθυπουργό, την ιταλίδα πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι (η οποία συνομίλησε χθες και με τον Ιλον Μασκ), τον βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ, αλλά και τον ίδιο τον Ζελένσκι. Για ένα «εξαιρετικό τηλεφώνημα» έκανε λόγο εκ των υστέρων ο τελευταίος, την ίδια ακριβώς έκφραση χρησιμοποίησε χθες και η Φον ντερ Λάιεν προκειμένου να περιγράψει τη δική της τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τραμπ. «Ανυπομονούμε να ενισχύσουμε τους δεσμούς ΕΕ – ΗΠΑ και να συνεργαστούμε από κοινού για την αντιμετώπιση των γεωπολιτικών προκλήσεων», δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν, την ώρα που ο εκπρόσωπος του ουκρανικού υπουργείου Εξωτερικών έλεγε από το Κίεβο πως «δεν εξετάζουμε σενάρια περικοπής της στρατιωτικής βοήθειας από τις ΗΠΑ, διότι… δεν πιστεύουμε ότι είναι προς το συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών να προβούν εξαρχής σε ένα τέτοιο βήμα».
Δύσκολες σχέσεις
Ο φόβος είναι έκδηλος. Οι σχέσεις του Τραμπ με τους ευρωπαίους ομολόγους του ήταν ήδη δύσκολες κατά την πρώτη θητεία του. Εκτοτε, έχει πει ότι δεν θα υπερασπιστεί τους ευρωπαίους συμμάχους των ΗΠΑ αν δεν ξοδέψουν περισσότερα για τη δική τους άμυνα, έχει επικρίνει την κλίμακα της αμερικανικής υποστήριξης προς την Ουκρανία, έχει υποστηρίξει πως εκείνος θα έβαζε τέλος στον πόλεμο «σε ένα 24ωρο» και έχει προτείνει δασμούς στις εισαγωγές που θα έπλητταν τους ευρωπαίους κατασκευαστές. Ο φινλανδός πρωθυπουργός Πέτερι Ορπο δεν έκρυψε χθες την ανησυχία του για το ενδεχόμενο ενός εμπορικού πολέμου. Στη συντριπτική πλειοψηφία τους, ωστόσο, οι ευρωπαίοι ηγέτες κρύβουν τις ανησυχίες και την αμηχανία τους πίσω από ανοίγματα φιλίας. Στην περίπτωση του Μακρόν, ειδικότερα, η εκλογή του Τραμπ μοιάζει να του έδωσε το οξυγόνο που του έχει στερήσει η απώλεια της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας στη χώρα του: ο γάλλος πρόεδρος, που η αλήθεια είναι πιέζει εδώ και χρόνια για μια ΕΕ στρατηγικά αυτόνομη, εμφανίστηκε εκ νέου χθες φουριόζος, σημειώνοντας πως οι Ευρωπαίοι πρέπει να αποφασίσουν αν θέλουν «να γράψουν την ιστορία» ή «να διαβάζουν την ιστορία που γράφεται από άλλους», και αν σκοπεύουν να παραμείνουν «φυτοφάγοι», ή να γίνουν, «τουλάχιστον», «σαρκοφάγοι».