Το ημερολόγιο έδειχνε 16 Σεπτεμβρίου 2007: αυτή ήταν η τελευταία φορά στη Μεταπολίτευση που το ΠΑΣΟΚ βρέθηκε στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Δεκαπέντε χρόνια μετά την τελευταία «πράσινη» κυβέρνηση, έλαβε χώρα η μεγαλύτερη ανατροπή που έχει συμβεί ποτέ μεταξύ των κομμάτων της αντιπολίτευσης – σήμερα, στην έναρξη της συνεδρίασης στην Ολομέλεια το ΠΑΣΟΚ αναμένεται να αναλάβει επίσημα τον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης και ο πρόεδρός του ο Νίκος Ανδρουλάκης αυτόν του τέταρτου πολιτειακού παράγοντα στη χώρα. Εκπροσωπώντας μια παράταξη που, με τρόπο ανορθόδοξο αλλά πλέον θεσμικό, επιστρέφει στο δικομματικό δίπολο και στοχεύει στη διακυβέρνηση της χώρας.
Η ανατροπή είναι τόσο πρωτοφανής γιατί δεν ήρθε μετά από εκλογική αναμέτρηση, αλλά γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ εξέπεσε από τη θέση που του αποδόθηκε στην κάλπη. Οι αναμενόμενες ανεξαρτητοποιήσεις της Θεοδώρας Τζάκρη και της Γιώτας Πούλου μείωσαν την Κοινοβουλευτική Ομάδα σε 29, στέλνοντάς τη στην τρίτη θέση σε σχέση με τους 31 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ. Η αλλαγή, πάντως, είχε ήδη συντελεστεί ατύπως, καθώς όχι μόνο οι δύο ανεξάρτητες πλέον βουλευτίνες είχαν προαναγγείλει τη στάση τους, αλλά και γιατί ο Κυριάκος Μητσοτάκης «αναγνώριζε» συμβολικά για αντίπαλό του τον Νίκο Ανδρουλάκη. Παρότι τα χαμόγελα έδιναν και έπαιρναν χθες στο ΠΑΣΟΚ, στη Χαριλάου Τρικούπη έχουν επιλέξει να κρατούν χαμηλά την μπάλα, επιμένοντας στην κοινωνική δυναμική που έχει αποκτήσει το ΠΑΣΟΚ τους τελευταίους μήνες, αγγίζοντας δημοσκοπικά το 20%.
«Ελπίδα το ΠΑΣΟΚ»
Λίγη ώρα προτού οι επιστολές ανεξαρτητοποίησης φτάσουν στον Κωνσταντίνο Τασούλα, ο ίδιος ο Ανδρουλάκης έλεγε (Real FM) πως δεν αγωνιά για τις κοινοβουλευτικές ανακατατάξεις, αλλά για «να βλέπουν στο ΠΑΣΟΚ την ελπίδα όλο και περισσότεροι πολίτες», επιβεβαιώνοντας πως η στρατηγική του κόμματος δεν θα αλλάξει – ειδικά όσο αφορά τη λεγόμενη «αμφίπλευρη διεύρυνση» τόσο προς το Κέντρο όσο και προς την Αριστερά, η οποία έχει κοινωνικά χαρακτηριστικά. «Η αξιωματική αντιπολίτευση, τυπικά, άλλαξε χρώμα και κόμμα. Μακάρι να αποκτήσει και κοστολογημένο πρόγραμμα. Μέχρι τότε, μένουμε μόνο σε αυτά τα δύο: δηλαδή στο χρώμα και στο κόμμα» ανέφερε στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών ο Παύλος Μαρινάκης, σημαίνοντας επί της ουσίας τη μεταξύ τους αντιπαράθεση. Η Χαριλάου Τρικούπη θα θελήσει να εκμεταλλευτεί τις διαρροές που διαπιστώνουν πως έχει η κυβέρνηση, δίνοντας έμφαση το επόμενο διάστημα σε θέματα καθημερινότητας, εργασιακά και οικονομία (και με κοινοβουλευτική πίεση), ώστε «να μετρούν κι εκείνοι τα “όχι” της κυβέρνησης» σε τεκμηριωμένες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις. Από τη μεριά του, το Μέγαρο Μαξίμου θα θελήσει να παρασέρνει το ΠΑΣΟΚ στα πεδία, συγκρουσιακά ή συναινετικά, που το βολεύουν. Σε προγραμματικό επίπεδο, στην κυβέρνηση έχουν πάντα στο μυαλό τους τη μάχη για το Κέντρο, αλλά και η στήριξη στη μεσαία τάξη. Χαρακτηριστική της μητσοτακικής στρατηγικής που δεν αλλάζει είναι η (εκ νέου) προ ημερών αναφορά του Πρωθυπουργού ότι «οι εκλογές κερδίζονται και χάνονται σε αυτό που ονομάζουμε πολιτικό Κέντρο».
Στον ΣΥΡΙΖΑ γνώριζαν πως η αλλαγή στάτους ήταν στην ουσία θέμα χρόνου, η αντίδραση όμως ήταν ιδιαίτερα σκληρή: «Η στέρηση αυτού του ρόλου από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι μια καθαρή θεσμική εκτροπή. Υλοποιείται από κάποιον που προσπαθεί – μάταια – να καταστρέψει αυτό που θεωρούσε ως προσωπικό περιουσιακό του στοιχείο» ανέφερε η Κουμουνδούρου για τον Στέφανο Κασσελάκη, αποκαλώντας «ομάδα προθύμων να εκτελέσουν τα σχέδια της διαπλοκής, του αντι-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου και της ΝΔ» τους βουλευτές που αποχώρησαν – κεντρικά στελέχη του κόμματος μιλούν για ρόλο που χάθηκε «στα χαρτιά», σημειώνοντας τη σημασία της μαζικής συμμετοχής στις εσωκομματικές εκλογές. Ανεξαρτήτως όμως του τι θα συμβεί την Κυριακή, κανείς αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να αποκλείσει και την πιθανότητα περισσότερων αποχωρήσεων – με τα μάτια στραμμένα κυρίως στις αποφάσεις που θα ανακοινώσει ο βουλευτής Επικρατείας Ευάγγελος Αποστολάκης. Η απόσχιση του περιβάλλοντος Κασσελάκη είναι η τρίτη διάσπαση που υφίσταται ο ΣΥΡΙΖΑ μέσα στον τελευταίο χρόνο, από την παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα και μετά.