Την εκκίνηση μιας ουσιαστικής συζήτησης για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο κήρυξαν χθες και επίσημα από την Αθήνα ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης με τον τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν, μετά το πέρας της εποικοδομητικής, όπως τη χαρακτήρισαν, συνάντησής τους.
Στις δηλώσεις του, ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας τόνισε πως κατά τη διάρκεια των χθεσινών συνομιλιών αξιολογήθηκαν οι προϋποθέσεις που θα πρέπει να υπάρξουν προκειμένου να εκκινήσει η συζήτηση για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, τη μία και μοναδική διαφορά που, όπως επανέλαβε ο ίδιος, αναγνωρίζει η Ελλάδα προς επίλυση με την Τουρκία. «Πρόκειται για μια αρχική ειλικρινή προσέγγιση ενός δύσκολου αλλά και κρίσιμου ζητήματος», ανέφερε σχετικά ο Γιώργος Γεραπετρίτης επισημαίνοντας, όμως, ταυτόχρονα, πως δεν υπήρξε συμφωνία ως προς το εύρος του πλαισίου της συγκεκριμένης συζήτησης καθώς, όπως φάνηκε αμέσως μετά και από τον Χακάν Φιντάν, ο τούρκος ΥΠΕΞ επέμεινε στη θέση περί «αλληλένδετων προβλημάτων στο Αιγαίο» που δεν περιορίζονται στην οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ ενώ έκανε λόγο και για «αρχή δίκαιου διαμοιρασμού στην Ανατολική Μεσόγειο», την οποία υποστηρίζει η Τουρκία.
Με τις δύο πλευρές να μην εμφανίζονται, προσώρας τουλάχιστον, σύμφωνες ως προς το εύρος της εν λόγω συζήτησης, το ζήτημα μετατέθηκε να εξεταστεί εκ νέου σε «επόμενη συνάντηση στο εγγύς μέλλον», όπως δήλωσε ο έλληνας ΥΠΕΞ, με το ιστορικό παράθυρο ευκαιρίας που είχε ανοίξει μετά τη συνάντηση κορυφής Μητσοτάκη – Ερντογάν στη Νέα Υόρκη να παραμένει προς το παρόν ανοιχτό.
Από τις κοινές δηλώσεις Γεραπετρίτη – Φιντάν διαφάνηκαν και τα πεδία στα οποία οι δύο πλευρές συνεχίζουν να καταγράφουν διαφωνίες κάθετες, οι οποίες ωστόσο δεν τους εμποδίζουν από το να διατηρούν ζωντανό τον διάλογο και τους χρήσιμους διαύλους επικοινωνίας. Ενα εξ αυτών το Κυπριακό, με τον έλληνα ΥΠΕΞ να κάνει λόγο για μια «ενωμένη ευρωπαϊκή Κύπρο» και τον τούρκο ομόλογό του να εμμένει στην πάγια θέση του, σημειώνοντας πως «το μοντέλο της ομοσπονδίας δεν ισχύει στο νησί». Αλλα σημεία όπου αποτυπώθηκε διάσταση θέσεων μέσα από τις κοινές δηλώσεις των δύο ΥΠΕΞ ήταν η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, με τον Χακάν Φιντάν να αναφέρει πως όσο δεν εξασφαλίζεται η ηρεμία, «ο Νετανιάχου θα βάφει με αίμα την περιοχή».
«Ακόμα και όταν δεν βρίσκουμε λύσεις, συνεχίζουμε να συζητάμε», επεσήμανε ο Γιώργος Γεραπετρίτης με τον Χακάν Φιντάν να υπογραμμίζει την επιθυμία της Αγκυρας για μονιμοποίηση του θετικού κλίματος μεταξύ των δύο χωρών. Οι υπουργοί Εξωτερικών επιπλέον τοποθετήθηκαν για το Μεταναστευτικό (τομέα για τον οποίο δεσμεύτηκαν να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους), για τις μειονότητες (που, σύμφωνα με τον Γιώργο Γεραπετρίτη, πρέπει να «είναι γέφυρες φιλίας», την ώρα που ο Χακάν Φιντάν αναφέρθηκε σε «δικαιώματα και προσμονές που έχουν οι ομογενείς μας στην Ελλάδα»), για την τρομοκρατία (με τον τούρκο ΥΠΕΞ να καλεί την Ελλάδα σε συνεργασία για την εξάρθρωση οργανώσεων όπως το PKK) καθώς και για τους πολέμους στην ευρύτερη περιοχή που οδηγούν Ελλάδα – Τουρκία σε κοινή θέση υπέρ της ειρήνης και της προσπάθειας για διαφύλαξη της ασφάλειας. Οπως έγινε γνωστό, άμεσα θα υπάρξει συνάντηση για συνεργασία υπουργών στον τομέα Μεταφορών και Τουρισμού.
Η συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν στην Αθήνα ξεκίνησε με μία κατ’ ιδίαν συνάντηση των δύο υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας – Τουρκίας και ακολούθησαν διευρυμένες συνομιλίες με τη συμμετοχή των αντιπροσωπειών των δύο χωρών, ενώ μετά τις δηλώσεις τους η επίσκεψη του τούρκου ΥΠΕΞ στην ελληνική πρωτεύουσα ολοκληρώθηκε με γεύμα εργασίας. Στις διευρυμένες συνομιλίες, από πλευράς Αθήνας συμμετείχαν οι υφυπουργοί Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και Κώστας Φραγκογιάννης, οι οποίοι απέναντί τους στο τραπέζι του διαλόγου είχαν τον υφυπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Μεχμέτ Κεμάλ Μποζάι και τον τούρκο πρέσβη στην Αθήνα, Τσαγατάι Ερτσιγιές. Οσον αφορά τα ζητήματα που άπτονται αμιγώς του ελληνοτουρκικού διαλόγου, οι δύο ΥΠΕΞ πραγματοποίησαν μια επισκόπηση της πορείας των επιμέρους διμερών συνεργασιών που απορρέουν από τη Θετική Ατζέντα με έμφαση και στο διμερές εμπόριο, ο όγκος του οποίου επιθυμούν να φτάσει τα 10 δισ. ευρώ. Κεντρικό ζητούμενο, εξάλλου, από το χθεσινό τετ-α-τετ ήταν, και για τις δύο πλευρές, η δομημένη προετοιμασία της συνάντησης κορυφής των δύο ηγετών στην Αγκυρα τους πρώτους μήνες του 2025 καθώς και των διυπουργικών συναντήσεων που θα διεξαχθούν στο πλαίσιο του 6ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας. Οι ημερομηνίες για τον επόμενο γύρο των τριών πυλώνων του ελληνοτουρκικού διαλόγου που αναζητούνταν βρέθηκαν, με την επόμενη συνάντηση για Θετική Ατζέντα και Πολιτικό Διάλογο να πραγματοποιείται στην Αθήνα στις 2 και 3 Δεκεμβρίου, ώστε οι επαφές να έχουν ολοκληρωθεί πριν από την έναρξη του ΑΣΣ, όπως ακριβώς προβλεπόταν.
Το Κυπριακό. Σε κάθε περίπτωση, έως το τέλος του χρόνου (τέλη Νοεμβρίου – αρχές Δεκεμβρίου) από τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες σχεδιάζεται να πραγματοποιηθεί η διευρυμένη άτυπη συνάντηση που είχε ο ίδιος αναλάβει να οργανώσει για το Κυπριακό, για την οποία συνάντηση ο Χακάν Φιντάν, δείχνοντας τις προθέσεις της Αγκυρας, είχε δηλώσει στα «ΝΕΑ» πως «θα παρέχει μόνο την ανταλλαγή απόψεων σχετικά με το τι μπορεί να γίνει στο μέλλον» ενώ, παράλληλα, επεσήμανε πως «δεν υπάρχει επί του παρόντος καμία διαδικασία διαπραγμάτευσης», αλλά ούτε και «κοινό έδαφος μεταξύ των πλευρών». Την προσεχή Τρίτη, εξάλλου, αναμένεται να συγκληθεί η αρμόδια επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και Αμυνας της Βουλής προκειμένου να πληροφορηθούν τα κόμματα από τον Γιώργο Γεραπετρίτη για όσα διημείφθησαν στις χθεσινές του συνομιλίες με τον Χακάν Φιντάν.