Το ημερολόγιο έδειχνε 2 Απριλίου όταν οι φλόγες τύλιξαν τις αίθουσες του Προτύπου Επαγγελματικού Λυκείου Αμφισσας. Ενα αποκριάτικο άρμα από πολυουρεθάνη φέρεται ως η αιτία της πυρκαγιάς και τα εύφλεκτα υλικά κατασκευής του δημιούργησαν πυκνούς καπνούς και αποπνικτική ατμόσφαιρα, που είχε ως αποτέλεσμα εννέα μαθητές και μία καθηγήτρια να καταλήξουν στο νοσοκομείο για να τους παρασχεθούν οι πρώτες βοήθειες.
Η υπόθεση δεν θα είχε ευτυχή κατάληξη ωστόσο αν πέντε διδάσκοντες του σχολείου και του 1ου Εργαστηριακού Κέντρου Αμφισσας δεν συνέβαλλαν ώστε να σβηστεί η φωτιά και να απεγκλωβιστούν οι μαθήτριες και οι μαθητές. Και είναι αυτοί – οι Γεώργιος Ζωγράφος, Ιωάννης Καλλίχορος, Στυλιανή Καμπάκη, Παρασκευάς Πανάγου και Αθανάσιος Στάμου – που τιμήθηκαν χθες με έπαινο από την Ακαδημία Αθηνών για την αυτοθυσία που επέδειξαν.
Οι πέντε εκπαιδευτικοί δεν ήταν οι μοναδικοί που διακρίθηκαν για την προσφορά τους στο κοινωνικό σύνολο χθες κατά την πανηγυρική συνεδρίαση της Ακαδημίας Αθηνών, κατά τη διάρκεια της οποίας, όπως κάθε χρόνο, απονέμονται τα βραβεία του ανώτατου πνευματικού ιδρύματος της χώρας. Με βραβείο τιμήθηκαν η Πανελλήνια Ενωση Εθελοντών Πυροσβεστικού Σώματος «για την εν γένει δράση της από το 2008, οπότε ιδρύθηκε».
Ο Σύλλογος Γονέων, Κηδεμόνων και Φίλων Παιδιών με Νεφρικές Ασθένειες «ΕΛΠΙΔΑ», για τη σημαντική, μακρόχρονη και αθόρυβη προσφορά του στα νεφροπαθή παιδιά και τους γονείς τους, καθώς και στην ελληνική κοινωνία γενικότερα. Ο Σύλλογος Συμπαραστάσεως Κρατουμένων «Ο Ονήσιμος», ο οποίος απευθύνεται σε μια ιδιαίτερη ομάδα του πληθυσμού και συμβάλλει στην ένταξη παραβατικών ατόμων στην κοινωνία, βοηθώντας τα ίδια και τις οικογένειές τους (βραβείο Ν. Καρόλου με χρηματικό έπαθλο 1.500 ευρώ).
Η ιδρύτρια και πρόεδρος της οργάνωσης «Υγεία για όλους», Ελένη Σωτηροπούλου. Ο αρχιτέκτων πολεοδόμος Ιωάννης Μιχαήλ για την επί 50 χρόνια προσπάθειά του για τη διάσωση της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς της Ελλάδας. Ο Ιωάννης Σπανολιός για την ίδρυση της πρωτοβουλίας «Ολοι μαζί μπορούμε».
Χρυσό και αργυρά μετάλλια
Συνολικά 74 διακρίσεις απονεμήθηκαν από την Ακαδημία Αθηνών με το χρυσό μετάλλιο να αποδίδεται στο Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών για τα «150 χρόνια ευδόκιμης παρουσίας του στην Ελλάδα». Με αργυρό μετάλλιο τιμήθηκαν ο Αλκιβιάδης Τάττος για «την καθοριστική συμβολή του στην ανάπτυξη αξιοσημείωτης πολιτιστικής δραστηριότητας στην Ανδρο» και ο ομότιμος καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Δημήτρης Φιλιππίδης, για «τις συστηματικές επιστημονικές του έρευνες, την εμπνευσμένη πανεπιστημιακή διδασκαλία του, το ευρύτατου φάσματος συγγραφικό του έργο, τις συναρπαστικές ομιλίες του, τη λειτουργικότατη αρθρογραφία του, και τη γενικότερη παρουσία και ήρεμη επιρροή του στον κοινωνικό χώρο της αρχιτεκτονικής και πολεοδομίας», ενώ με βραβείο τιμήθηκε και η Ιερά Μητρόπολη Πριγκηποννήσων για το βιβλίο με τίτλο «Επετειακός τόμος Εκατονταετηρίδος 1924-2024» (εκδ. της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος) και για «την εν γένει σημαντική μαρτυρία της έκδοσης ως προς τη λεπτομερή τεκμηρίωση της ζώσας ελληνικής παρουσίας στα Πριγκηπόννησα».
Με βραβεία τιμήθηκαν επίσης για το σύνολο του έργου τους ο εικαστικός Αλέξης Κυριτσόπουλος και ο πιανίστας, μαέστρος, και πνευματικός δημιουργός Δαυίδ Ναχμίας. Η Ελληνική Συμφωνική Ορχήστρα Νέων, το Μουσείο Αλατος Μεσολογγίου για τη διατήρηση της βιομηχανικής κληρονομιάς του Τόπου και τη μετάδοση γνώσεων γύρω από το αλάτι και την πληρότητα των πληροφοριών και εκθεμάτων του.
Αλτσχάιμερ και σκλήρυνση κατά πλάκας
Η προσφορά τους με την απονομή βραβείου αναγνωρίστηκε στον ομότιμο καθηγητή Ιατρικής των Πανεπιστημίων Βοστώνης και Κρήτης, Βασίλειο Ζαννή για την εκτεταμένη, σύγχρονη, προπτυχιακή και μεταπτυχιακή εκπαίδευση ιατρών και βιολόγων στη Βιοχημεία τόσο στην Ελλάδα όσο και στις ΗΠΑ και στον γιατρό Παναγιώτη Ζηρογιάννη για την ίδρυση και λειτουργία της Εταιρείας Διάδοσης του Ιπποκρατείου Πνεύματος. Με βραβείο Ελισάβετ Φωτεινέλλη – Ιωάννου Κρητικού και χρηματικό έπαθλο 1.500 ευρώ τιμήθηκαν ο κάτοχος της έδρας Ψυχιατρικής του Bayview Medical Center του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς (ΗΠΑ) και κορυφαίος ερευνητής της νόσου Αλτσχάιμερ παγκοσμίως, για τις ερευνητικές εργασίες του και το εν γένει έργο του προς αντιμετώπιση της νόσου Αλτσχάιμερ, Κωνσταντίνος Λυκέτσος. Η ελληνίδα (και βρετανίδα) υπήκοος, επικεφαλής του Εργαστηρίου Μοριακής Γενετικής στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ, Λέσλι Πρόμπερτ, για τις ερευνητικές εργασίες της και το εν γένει έργο της προς αντιμετώπιση της σκλήρυνσης κατά πλάκας. Και ο επίκουρος καθηγητής Εντατικής Θεραπείας – Πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Δημήτριος Τουμπανάκης, για τις ερευνητικές εργασίες του και το εν γένει έργο του στον τομέα της Πνευμονολογίας – Εντατικής Θεραπείας.
Στους βραβευθέντες συγκαταλέγονται επίσης το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος», ενόψει μάλιστα και της συμπλήρωσης της εικοσιπενταετηρίδας του Ιδρύματος και για την πολυδιάστατη μελέτη της ζωής, του έργου και της εποχής του μεγάλου πολιτικού ηγέτη και δημιουργού ουσιαστικά της σύγχρονης Ελλάδας Ελευθερίου Βενιζέλου. Ο ομότιμος διευθυντής ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και διευθυντής του Ερευνητικού Προγράμματος «Θεσμοί και Ιδεολογία στη νεοελληνική κοινωνία, 15ος-19ος αιώνας», Δημήτρης Αποστολόπουλος, για το σύνολο του ερευνητικού του έργου, με το οποίο συνέβαλε και συμβάλλει αποφασιστικά στην ανάδειξη της ιστορίας του Πατριαρχείου κατά τη μεταβυζαντινή περίοδο.
Η Χριστίνα Δημητρακάκη – Μουστακλή για την αρχειακή έρευνά της με τίτλο «Σπύρος Μουστακλής: Ενας Ελεύθερος Πολιορκημένος» (εκδ. Λειμών) για την οποία απαιτήθηκε εξαιρετικά κοπιώδης εργασία 25 ετών που απέδωσε ένα προϊόν με εξέχουσα αρχειακή αξία και πλήθος τεκμηρίων για μια μεγάλη και εξαιρετικά ταραγμένη περίοδο της Ελλάδας (1945-1974). Ο Αδωνις Κύρου για το έργο του «Κύθνου Ιστορίαι και Γυάρου περίπλους» (εκδ. Λειμών). Ο Μιλτιάδης Παπανικολάου για το έργο του «Η Ελληνική Επανάσταση στην Τέχνη. Από τον Ντελακρουά στον Παρθένη» (εκδ. Επίκεντρο), επειδή το βιβλίο του «καταδεικνύει τη σημασία της τέχνης στην ανάλυση του πολιτικού και πολιτισμικού γίγνεσθαι της εποχής». Ο Βλάσης Φειδάς, σε αναγνώριση της επιστημονικής και ευρύτερης προσφοράς του και για το σύνολο του έργου του. Και η Κατερίνα Δασκαλάκη για το βιβλίο της με τίτλο «Κώστας Αξελός: Η νοσταλγία του μέλλοντος», για την «παρουσίαση του έργου και της προσωπικότητας του Αξελού σε ένα ευρύτερο ακροατήριο, για τον θαυμασμό στη σκέψη του και την αφοσίωση στο πρόσωπό του χωρίς υπερβολές και για την πρό(σ)κληση στον αναγνώστη να σχηματίσει δική του γνώμη, ανεξάρτητη από τη γνώμη της συγγραφέως, για την ουσία και την ποιότητα των κειμένων του Αξελού».
Η συμβολή της Πολιτιστικής Ομάδας «Αρχιπέλαγος», στην «προβολή και διάδοση των παραδόσεων, των ηθών, των εθίμων, της πολιτισμικής ιδιοσυστασίας και της ιστορίας του Αιγαίου και, προεχόντως, των Δωδεκανήσων» αναγνωρίστηκε με βραβείο από την Ακαδημία, όπως και η πολύχρονη προσφορά της Γερμανικής Υπηρεσίας Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών Ελλάδος στην προώθηση των ελληνογερμανικών ακαδημαϊκών σχέσεων και την προαγωγή της επιστήμης.
Στον κατάλογο των βραβευθέντων για το 2024 περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, επίσης το βιβλίο «1973. Το Κίνημα του Ναυτικού: 50 χρόνια μετά» (εκδ. Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία) επειδή πρόκειται για «ένα επιστημονικώς τεκμηριωμένο και ιδιαίτερα ενδιαφέρον βιβλίο, μέσω των σελίδων του οποίου επιχειρείται να ερμηνευθεί το ευρύτερο αποτύπωμα του Κινήματος στο ιστορικό και πολιτικό γίγνεσθαι της χώρας». Το συλλογικό έργο «Μετάξι και Πορφύρα. Ο κόσμος του βυζαντινού και μεταβυζαντινού υφάσματος» (εκδ. Καπόν). Ο Σπύρος Ράγκος για το βιβλίο του «Θαυμάζειν – απορείν – φιλοσοφείν: Η αρχή της φιλοσοφίας και η φιλοσοφία ως αρχή στην κλασική εποχή». Οι Ολγα Κατσιαρδή-Hering και Δημήτριος Κοντογεώργης για το έργο τους «Η Αυστριακή Αρμάδα κατά την Ελληνική Επανάσταση: διπλωματία και πόλεμος» (εκδ. Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων). Η Ιριδα-Μαρία Παναγιωτοπούλου για το δίτομο έργο της «Χαρτογράφηση του Οικισμού της Υδρας – Τεκμήρια ιστορίας» (εκδ. Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη). Και ο Μιλτιάδης Αθαν. Σπύρου για το πόνημά του «Δημήτριος Γαλανός. Η ζωή και το άγνωστο έργο του στις Ινδίες» (εκδ. Ελληνο-Ινδική Εταιρεία Πολιτισμού και Ανάπτυξης).
Το μεγάλο έργο του Ιωάννη Ρούσκα για τη Λάρισα και τους ποταμούς «Λάρισα, Φως και Νερό» είναι ανάμεσα σε εκείνα που τιμήθηκαν με βραβείο από την Ακαδημία Αθηνών, όπως επίσης το έργο του Μητροπολίτη Φαναρίου και γενικού διευθυντή της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αγαθαγγέλου, «Θεού σκηνώματα – εκκλησιαστικά μνημεία της Εύβοιας (Ιστορία – Τέχνη – Ζωή) (εκδ. Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος) – βραβείο Μ. Θεοχάρη με έπαθλο 3.000 ευρώ –, του Κωνσταντίνου Φίλη για το έργο του «Εμπορικοί αμφορείς από την αρχαία Ακανθο και το τοπικό εργαστήριο» (εκδ. ΥΠΠΟΑ, ΟΔΑΠ) – Λυκούργειο βραβείο με έπαθλο 1.500 ευρώ – και της Ασπασίας Γκιόκα για τη μελέτη της «Ο Σεφέρης στην Αμερική» (εκδ. Ελληνική Παιδεία ΑΕ/Νικίας) – βραβείο Ε. Ροΐδου με έπαθλο 1.500 ευρώ.
Επαινοι δόθηκαν στον ναύαρχο εν αποστρατεία Κωνσταντίνο Γ. Καταγά για τη συγγραφική του δραστηριότητα, στον Στάντη Αποστολίδη για το έργο του «Πλάτων. Απολογία και Δίκη» (εκδ. Gutenberg) και στη διαδικτυακή «Αγιορειτική Βιβλιοθήκη» της Ιεράς Μονής Σίμωνος Πέτρας Αγίου Ορους.