Εικόνες αποκάλυψης εκτυλίχθηκαν το Σαββατοκύριακο στη χώρα εξαιτίας της κακοκαιρίας «Bora». Τα σοβαρότερα προβλήματα αντιμετώπισαν η Λήμνος, όπου το Σάββατο δύο άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας των πλημμυρών, και η Ρόδος, στην οποία έχουν προκληθεί τεράστιες υλικές καταστροφές, η Θεσσαλία και η Χαλκιδική. Η Πυροσβεστική Υπηρεσία είχε δεχτεί μέχρι χθες το πρωί 1.076 κλήσεις για βοήθεια κυρίως από τη Λήμνο, τη Χίο, τη Ρόδο και τη Μακεδονία, ενώ οι μετεωρολόγοι επισημαίνουν ότι η κακοκαιρία θα συνεχιστεί και σήμερα.
Στη Ρόδο οι τοπικές Αρχές περιγράφουν ως «σοκαριστικά» τα όσα συνέβησαν και κατέθεσαν αίτημα για να κηρυχθεί το νησί σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Μέσα σε ένα 24ωρο, σύμφωνα με τις μετρήσεις του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, στο νησί καταγράφηκε υπερδιπλάσιο ύψος βροχής από αυτό που πέφτει κατά μέσο όρο ολόκληρο τον μήνα Νοέμβριο. Ενδεικτικό του μεγέθους του προβλήματος είναι ότι επιβλήθηκε πλήρης απαγόρευση κυκλοφορίας μέχρι και σήμερα τα ξημερώματα, ενώ η Πυροσβεστική Υπηρεσία δέχτηκε μέσα σε λίγες ώρες 600 κλήσεις από ανθρώπους που ζητούσαν βοήθεια είτε για απεγκλωβισμό είτε για άντληση υδάτων. Δυνάμεις της ΕΜΑΚ και της ΕΜΟΔΕ μετέβησαν στο νησί με έκτακτη πτήση προκειμένου να συνδράμουν την κατάσταση, καθώς οι τοπικές δυνάμεις δεν επαρκούν και οι συμβάσεις των εποχικών πυροσβεστών έχουν λήξει. Πολύ μεγάλοι όγκοι νερού έπεσαν στις ορεινές περιοχές της Ρόδου που είχαν καεί πέρυσι, με αποτέλεσμα τα φερτά υλικά να κατέβουν στα χωριά που βρίσκονται κάτω από το βουνό, ενώ ο καθηγητής Ευθύμης Λέκκας έκανε λόγο για ανθρώπινες παρεμβάσεις που επιδείνωσαν τις συνθήκες. Εκτεταμένες είναι οι καταστροφές στην Ιαλυσό, στην Κρεμαστή, στη Μαρίτσα, στη Δαματριά, στο Παραδείσι και αλλού, με τον περιφερειάρχη Νότιου Αιγαίου Γιώργο Χατζημάρκο να επισημαίνει ότι ήταν η πρώτη φορά που το Νότιο Αιγαίο δέχτηκε τόσο μεγάλες ποσότητες βροχής.
Κλειστά τα σχολεία
Σύμφωνα με πληροφορίες, το φαινόμενο ήταν τόσο σφοδρό, ώστε στο Φαληράκι υποχώρησε η γέφυρα Ρόδου – Καλλιθέας, μια γέφυρα ανοίγματος 25 μέτρων. Κατολισθήσεις σε πολλά σημεία, καθιζήσεις οδοστρώματος, εκατοντάδες σπίτια και επιχειρήσεις με σοβαρές ζημιές, βλάβες στις υποδομές, παρασυρμένα οχήματα, δρόμοι που έχουν μετατραπεί σε ποτάμια και τόνοι λάσπης συνθέτουν την εικόνα. Τα σχολεία της Ρόδου – όπως επίσης της Λήμνου και ορισμένα της Θεσσαλονίκης και της Χαλκιδικής – θα παραμείνουν σήμερα κλειστά, ενώ η επίσημη απογραφή των ζημιών θα ξεκινήσει μόλις σταματήσουν τελείως τα φαινόμενα.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών στο ΕΚΠΑ και πρόεδρο του ΟΑΣΠ Ευθύμη Λέκκα, η Ρόδος δέχτηκε βροχή ίση με το 75% της βροχής που έπεσε πριν από λίγο καιρό στη Βαλένθια της Ισπανίας αφήνοντας πίσω της 200 νεκρούς. «Εκείνο το οποίο δημιουργεί τις πλημμύρες είναι το υδρογραφικό δίκτυο, που είναι ανεπαρκές γιατί έχει γίνει αστικοποίηση και ορισμένοι κλάδοι έχουν εκλείψει πια, δεν υπάρχουν», είπε ο Λέκκας. «Και βεβαίως στο ρέμα της Ιαλυσού, για παράδειγμα, υπάρχουν τουλάχιστον 10-15 πολυτελείς κατασκευές, οι οποίες έχουν καταλάβει τη μισή κοίτη του ποταμού. Και αυτό το είχαμε δει από το 2013… Περίπου πέντε μέτρα φράχτες από οπλισμένο σκυρόδεμα είναι ακριβώς, χαρακτηριστικά αναφέρω, στη μέση της κοίτης του ποταμού. Δεν θα έπρεπε να υπάρχουν εκεί. Η φύση πρέπει να λειτουργήσει σαν φύση, δεν μπορεί να ακυρώνεται. Εχουμε να κάνουμε με ανθρώπινες παρεμβάσεις, κατάφωρες ανθρώπινες παρεμβάσεις, και όλα αυτά συνιστούν μια μεγάλη τρωτότητα, η οποία είναι επόμενο να δώσει αυτά τα πλημμυρικά φαινόμενα».
Κατηγορία 5
Οπως εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο Κώστας Λαγουβάρδος, διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και συντονιστής της επιχειρησιακής ομάδας ΜΕΤΕΟ, μέσα σε ένα 24ωρο στη Ρόδο έπεσαν περίπου 320 χιλιοστά νερού, ενώ κατά μέσο όρο ολόκληρο τον Νοέμβριο καταγράφονται περίπου 150 χιλιοστά. «Είχαμε μια επικίνδυνη κακοκαιρία, τη σημαντικότερη που έχει ζήσει η Ελλάδα το 2024. Με βάση αντικειμενικά κριτήρια, την είχαμε εξαρχής κατατάξει στην κατηγορία 5 στην πενταβάθμια κλίμακα που λαμβάνει υπόψη της την ένταση των φαινομένων, την έκταση των περιοχών που θα πληγούν αλλά και τον αριθμό του πληθυσμού που θα επηρεαστεί. Θα έχει τριήμερη διάρκεια, καθώς τα φαινόμενα θα συνεχιστούν και σήμερα», σημείωσε ο κ. Λαγουβάρδος. «Πολύ μεγάλα ύψη βροχής είχαμε στην Κεντρική Μακεδονία, στη Χαλκιδική, στη Θάσο, στη Λήμνο – περίπου 120 χιλιοστά – και τα μεγαλύτερα στη Ρόδο, όπου το φαινόμενο είχε έντονη τοπικότητα: σε κάποιες περιοχές είχαμε 300 χιλιοστά ύψος βροχής, όπως στο βόρειο τμήμα του νησιού, και σε άλλες περιοχές μηδενικό. Αλλα χαρακτηριστικά του επεισοδίου ήταν οι θυελλώδεις άνεμοι στο Βόρειο Αιγαίο, στον Θερμαϊκό και στην Κεντρική Μακεδονία, με ριπές ανέμων στα 90-100 χλμ./ώρα, και οι χιονοπτώσεις στη Φλώρινα (σ.σ.: όπου τα σχολεία δεν θα λειτουργήσουν σήμερα)».
Ανοιχτές πληγές
Στη Λήμνο, μεγάλο τμήμα της οποίας βυθίστηκε κάτω από τις λάσπες, ο απολογισμός είναι τραγικός. Οι κάτοικοι του νησιού θρηνούν τα δύο θύματα της κακοκαιρίας, έναν 57χρονο κτηνοτρόφο που παρασύρθηκε από τα ορμητικά νερά στην προσπάθειά του να ξεκολλήσει το αυτοκίνητό του από τη λάσπη στην περιοχή του φράγματος του Κοντιά, και έναν 70χρονο, ο οποίος σκοτώθηκε στην αυλή του σπιτιού του ενώ την καθάριζε από τις λάσπες που έφερε η θεομηνία.
Οπως επεσήμανε χθες, μιλώντας στα «ΝΕΑ», η δήμαρχος της Λήμνου Ελεονώρα Γεώργα, το πέρασμα της κακοκαιρίας από το νησί το Σάββατο έχει αφήσει ανοιχτές πληγές. «Ακόμη και κάτοικοι ηλικίας 70 και 80 ετών δήλωναν πως δεν έχουν ξαναζήσει κάτι αντίστοιχο. Ηταν πολύ μεγάλος ο όγκος του νερού, που ευτυχώς σε μεγάλο βαθμό έχει απορροφηθεί», σημείωσε η δήμαρχος, η οποία έχει ήδη ζητήσει να κηρυχθούν τέσσερις δημοτικές ενότητες σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, υπογραμμίζοντας πως το φαινόμενο και χθες Κυριακή ήταν σε πλήρη εξέλιξη με βροχή και πολύ δυνατούς ανέμους. Σύμφωνα με την ίδια, οι υπηρεσίες του Δήμου δίνουν αγώνα για να αποκαταστήσουν τις ζημιές στο αγροτικό οδικό δίκτυο, στις συγκοινωνιακές υποδομές, στο δίκτυο ύδρευσης, στα ποιμνιοστάσια και στις καλλιέργειες. Προβλήματα αντιμετώπισαν κι άλλες περιοχές της χώρας. Στη Θεσσαλονίκη η κακοκαιρία «Bora» δημιούργησε πολλές δυσκολίες σε κεντρικούς δρόμους λόγω συσσώρευσης υδάτων και πτώσης δέντρων. Στη Θεσσαλία τα περισσότερα προβλήματα εντοπίζονται στον Νομό Λάρισας. Είναι χαρακτηριστικό πως στον παραλιακό δρόμο Αγιόκαμπου – Βελίκας το νερό της θάλασσας – λόγω της ανόδου της στάθμης – βγήκε στη… στεριά, παρασέρνοντας φερτά υλικά και κορμούς δέντρων, ενώ τα μηχανήματα της Περιφέρειας προσπαθούσαν να τα απομακρύνουν για να αποκατασταθεί η κυκλοφορία των οχημάτων.