Στο νήμα για τον λύκο

Η 44η συνεδρίαση της Μόνιμης Επιτροπής της Σύμβασης της Βέρνης θα αποφασίσει, σήμερα Τρίτη, για το αν θα υποβιβαστεί το καθεστώς προστασίας του λύκου, όπως προτείνει το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Οι «27» πρότειναν να χαρακτηριστεί ο λύκος «προστατευόμενος» και όχι «αυστηρά προστατευμένος», όπως είναι επί του παρόντος στη Σύμβαση σχετικά με τη διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος στην Ευρώπη και ισχύει από το 1982.

Σύμφωνα με το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η κατάσταση επιβίωσης του λύκου έχει δείξει «μια θετική τάση» τις τελευταίες δεκαετίες και το είδος έχει «επιτυχώς» ανακάμψει σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο με εκτιμώμενο πληθυσμό που έχει σχεδόν διπλασιαστεί σε 10 χρόνια.

Αυτή η συνεχιζόμενη επέκταση του λύκου έχει δημιουργήσει κοινωνικοοικονομικά προβλήματα, ιδίως όσον αφορά τη συνύπαρξη με τις ανθρώπινες δραστηριότητες και τη ζημιά στα ζώα. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία από τα κράτη-μέλη, οι λύκοι σκοτώνουν τουλάχιστον 65.500 ζώα κάθε χρόνο στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Ενωση προτείνει τη μεταφορά του λύκου από το Παράρτημα II («Αυστηρά προστατευόμενα είδη πανίδας») στο Παράρτημα III («Προστατευόμενα είδη πανίδας») της Σύμβασης.

Η πρόταση αυτή βασίζεται σε δεδομένα που δείχνουν σημαντική αύξηση του πληθυσμού των λύκων στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ο πληθυσμός των λύκων σχεδόν διπλασιάστηκε από 11.193 το 2012 σε 20.300 το 2023. Ωστόσο, αυτή η αύξηση έχει προκαλέσει κοινωνικοοικονομικά προβλήματα, ιδιαίτερα σε σχέση με τις ζημιές που προκαλούν οι λύκοι σε ζώα εκτροφής. Εκτιμάται ότι οι λύκοι σκοτώνουν τουλάχιστον 65.500 ζώα κάθε χρόνο στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Η υποβάθμιση του καθεστώτος προστασίας του λύκου θα επιτρέψει στα κράτη-μέλη μεγαλύτερη ευελιξία στη διαχείριση των πληθυσμών του, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας ελέγχου του πληθυσμού τους σε περιοχές όπου προκαλούν σημαντικές ζημιές. Ωστόσο, η αλλαγή αυτή δεν θα εφαρμοστεί άμεσα. Απαιτείται πρώτα η έγκριση της πρότασης από τα δύο τρίτα των συμβαλλόμενων μερών της Σύμβασης της Βέρνης. Εάν εγκριθεί, η τροποποίηση θα τεθεί σε ισχύ τρεις μήνες μετά την έγκριση, και στη συνέχεια η Ευρωπαϊκή Ενωση θα πρέπει να προσαρμόσει την εσωτερική της νομοθεσία, όπως την Οδηγία για τους Οικοτόπους, ώστε να αντικατοπτρίζει την αλλαγή.

Η πρόταση έχει προκαλέσει αντιδράσεις από περιβαλλοντικές οργανώσεις, οι οποίες υποστηρίζουν ότι η μείωση του καθεστώτος προστασίας του λύκου θέτει σε κίνδυνο τις προσπάθειες διατήρησης της βιοποικιλότητας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Επισημαίνουν ότι η υποβάθμιση της νομικής προστασίας του λύκου είναι αντίθετη με τις επιστημονικές συστάσεις και τις δεσμεύσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την προστασία της φύσης.

Να σημειωθεί ότι θα υπάρχει εφαρμογή ανάλογα με τις αντιρρήσεις. Εάν λιγότερο από το ένα τρίτο των μερών της Σύμβασης αντιταχθεί, η απόφαση θα τεθεί σε ισχύ μόνο για εκείνα τα μέρη που δεν έχουν υποβάλει αντιρρήσεις. Αυτό σημαίνει ότι η αλλαγή μπορεί να μην ισχύει ομοιόμορφα σε όλα τα κράτη.