Foreign Affaires: Γιατί η Κίνα δεν τρέμει τον Τραμπ

Ένας από τους σημαντικότερους Κινέζους Πολιτικούς Επιστήμονες, ο Γιαν Ξουετόνγκ, εξηγεί γιατί πλανώνται πλάνην οικτράν όσοι πιστεύουν ότι επέρχεται νέος Ψυχρός Πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας

Κατηγόρησε την Κίνα για τον κορονοϊό, για την εξάπλωση της φαιντανύλης στη χώρα του, θεωρώντας τη τον μεγάλο εχθρό. Στη δεύτερη θητεία του ο Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να κλιμακώσει αδυσώπητα τον εμπορικό πόλεμο στο Πεκίνο. Δεδομένου ότι η ΗΠΑ είναι η μεγαλύτερη δύναμη του πλανήτη, όλα αυτά θα πρέπει να τρομάζουν την «κίτρινο δράκο».

Οι ηγέτες της Κίνας, ωστόσο, δεν βλέπουν τον Τραμπ με φόβο. Έμαθαν πολλά από την πρώτη του θητεία. Η τάση του για οικονομικό προστατευτισμό θα οδηγήσει σε περαιτέρω διαμάχες και αυξανόμενες εντάσεις, αλλά το Πεκίνο πιστεύει ότι μπορεί να αντιμετωπίσει τέτοιες αντιπαραθέσεις.

Αυτό υποστηρίζει σε ανάλυσή του στο Foreign Affaires,  o Γιαν Ξουετόνγκ, διακεκριμένος καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Τσινγκχουά και ένας εκ των σημαντικότερων ειδικών στις διεθνείς σχέσεις.

Επιπλέον, η αμφίβολη δέσμευση του Τραμπ προς τους συμμάχους των ΗΠΑ θα ενθαρρύνει άλλες χώρες να αντισταθμίσουν τα στοιχήματά τους, οικοδομώντας δεσμούς με το Πεκίνο για να αντισταθμίσουν το απρόβλεπτο της Ουάσιγκτον. Η πιθανότητα στρατιωτικών συγκρούσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι επίσης χαμηλή.

Εφόσον η εξωτερική πολιτική του Τραμπ δεν απέδειξε ποτέ βαθιές ιδεολογικές δεσμεύσεις, φαίνεται απίθανο ο ανταγωνισμός μεταξύ των δύο χωρών να λάβει τις πιο καταστροφικές διαστάσεις του Ψυχρού Πολέμου.

Ο Τραμπ δεν θέλει να εμπλακεί σε πολέμους και θα προτιμούσε να επικεντρωθεί στις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις. Σύντομα θα φτάσει στον Λευκό Οίκο με την πρόθεση να περιορίσει την Κίνα, αλλά οι Κινέζοι ηγέτες δεν φοβούνται την επιστροφή του.

Το εκλογικό αποτέλεσμα δεν είχε σημασία για το Πεκίνο

Το Πεκίνο δεν πιστεύει ότι το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών έχει μεγάλη επίδραση στη συνολική τροχιά της πολιτικής των ΗΠΑ έναντι της Κίνας. Ανεξάρτητα από το ποιος εισήλθε στον Λευκό Οίκο, ο επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ θα υποστηριχθεί από μια δικομματική συναίνεση που αντιλαμβάνεται την Κίνα ως απειλή για την παγκόσμια κυριαρχία των ΗΠΑ και θα συνεχίσει να προσπαθεί να συγκρατήσει την Κίνα.

Ο Κινέζος ειδικός αναφέρεται στους αξιωματούχους του Τραμπ, οι οποίοι ενηλικιώθηκαν κατά τη διάρκεια της μετεωρικής ανόδου της Κίνας στην παγκόσμια σκηνή. Βλέπουν την Κίνα ως την κύρια απειλή για τις ΗΠΑ και προτιμούν πιο ακραίες και καταναγκαστικές πολιτικές για την καταστολή των προόδων της Κίνας.

«Μια τέτοια σκληρή προσέγγιση μπορεί να μην λειτουργεί και τόσο καλά σε ένα γεωπολιτικό πλαίσιο που έχει αλλάξει σημαντικά από την πρώτη θητεία του Τραμπ» λέει ο Ξουετόνγκ.

Αυτή τη φορά, οι ηγέτες του κόσμου επιθυμούν να προστατεύσουν τις χώρες τους από την αβεβαιότητα μιας δεύτερης θητείας Τραμπ. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κάλεσε τον Τραμπ στο Παρίσι στις αρχές Δεκεμβρίου, ελπίζοντας να υπογραμμίσει στον εκλεγμένο πρόεδρο ότι οι Ευρωπαίοι θα είναι οι κύριοι λήπτες αποφάσεων όσον αφορά την ασφάλειά τους. Η Γερμανία και η Ιαπωνία ανησυχούν ότι ο Τραμπ θα απαιτήσει περισσότερες οικονομικές πληρωμές για να εγγυηθεί τη στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στις χώρες τους. Η προσωρινή κυβέρνηση της Νότιας Κορέας φοβάται ότι ο Τραμπ θα εκμεταλλευτεί την έλλειψη εξουσίας για να αποσπάσει οικονομικά οφέλη.

Επίσης, ο Τραμπ θα πρέπει να αντιμετωπίσει το γεγονός ότι η Ρωσία και οι ΗΠΑ βρίσκονται τώρα στις αντίθετες πλευρές του πολέμου στην Ουκρανία.

Το Πεκίνο έχει «εκπαιδευτεί»

Από τότε που ο Τραμπ ανέλαβε την εξουσία πριν από οκτώ χρόνια, το Πεκίνο έχει γίνει πιο επιδέξιο στη διαχείριση του ανταγωνισμού του με την Ουάσιγκτον.

Το Πεκίνο, σύμφωνα με το έγγραφο που δημοσίευσε το γενικό προξενείο της Κίνας στο Λος Άντζελες στις 17 Νοεμβρίου, θα τηρήσει τη «δέσμευση στον αμοιβαίο σεβασμό, την ειρηνική συνύπαρξη και τη συνεργασία επωφελών κερδών ως αρχές για τον χειρισμό Κίνας-ΗΠΑ. συγγένειες.»

Ο «αμοιβαίος σεβασμός» υποδηλώνει ότι η Κίνα θα ανταποκριθεί σε οποιεσδήποτε προκλητικές ενέργειες του Τραμπ. «ειρηνική συνύπαρξη» σημαίνει ότι η Κίνα θα επιδιώξει να εμπλέξει τον Τραμπ σε διάλογο για τη διαχείριση διαφορών και συγκρούσεων για τη σταθεροποίηση των διμερών σχέσεων·

Και η «συνεργασία win-win» αναφέρεται σε κοινή εργασία σε εκείνα τα παγκόσμια ζητήματα στα οποία η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν κοινά συμφέροντα, όπως ο τερματισμός του πολέμου στην Ουκρανία, η ανάπτυξη κανονισμών και κατευθυντήριων γραμμών για την τεχνητή νοημοσύνη και ο περιορισμός της ροής παράνομων ναρκωτικών.

Στη δεύτερη θητεία του, ωστόσο, ο Τραμπ είναι πιθανό να πιέσει πιο πολύ για ευρύτερη αποσύνδεση των δύο οικονομικών, ώστε να μειώσει δραστικά το μερίδιο αγοράς των κινεζικών προϊόντων στις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των προϊόντων που συναρμολογούνται εκτός Κίνας, αλλά εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από κινεζικές επενδύσεις και εξαρτήματα.

Ωστόσο, το Πεκίνο πιθανότατα θα αντιδράσει. Η δυναμική αυτή μπορεί να οδηγήσει τον εμπορικό πόλεμο που σιγοβράζει μεταξύ των δύο δυνάμεων σε νέα κορύφωση, με καταστροφικές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία.

Ο απομονωτισμός του Τραμπ, εξυπηρετεί την Κίνα

Μπορεί πράγματι ο Τραμπ να δημιουργήσει αυξανόμενες εντάσεις -οικονομικές και στρατιωτικές- μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ, αλλά στην πράξη, μια προεδρία Τραμπ μπορεί να ωφελήσει την Κίνα με διάφορους τρόπους, λέει ο Πολιτικός Επιστήμονας.

«Η σχετική αδιαφορία του Τραμπ για ιδεολογικά ζητήματα μπορεί να μαλακώσει ορισμένα σημεία του ανταγωνισμού με το Πεκίνο. Με τα μάτια του σταθερά καρφωμένα στην ουσία, ο Τραμπ ποτέ δεν νοιάστηκε πραγματικά να υποστηρίξει τα ανθρώπινα δικαιώματα, για παράδειγμα. Δεν ενδιαφέρεται να διαμορφώσει το πολιτικό σύστημα της Κίνας ώστε να συμμορφώνεται με τους δυτικούς ομολόγους του, και επομένως είναι απίθανο να επιθυμεί να παρέμβει στις εσωτερικές υποθέσεις της Κίνας» υπογραμμίζει.

Επίσης, προσθέτει ότι το Πεκίνο δεν έχει σχέδιο να διαδώσει την ιδεολογία του διεθνώς, με το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα να επικεντρώνεται στη διατήρηση της πολιτικής σταθερότητας στο εσωτερικό. «Οι οικονομικές και στρατηγικές συγκρούσεις μπορεί να αυξηθούν μεταξύ Πεκίνου και Ουάσιγκτον κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του Τραμπ, αλλά δεν θα κλιμακωθούν σε ιδεολογικές συγκρούσεις που θέτουν τα δύο κράτη σε μια πορεία άμεσης σύγκρουσης».

Ο απομονωτισμός του Τραμπ, λέει ο Ξουετόνγκ, μπορεί να οδηγήσει τις ΗΠΑ να μειώσουν τις επενδύσεις τους για την προστασία των παραδοσιακών συμμάχων, προκαλώντας τη δυσαρέσκειά τους. Αυτά τα παράπονα μπορεί να οδηγήσουν τους συμμάχους των ΗΠΑ, σε Ευρώπη και Ασία, να δουν τα πλεονεκτήματα της αντιστάθμισης κινδύνου μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ.

«Σκεφτείτε, για παράδειγμα, την περίπτωση της Σιγκαπούρης. Το 2010, με τον ανταγωνισμό ΗΠΑ-Κίνας να αυξάνεται, η Σιγκαπούρη υιοθέτησε μια στρατηγική αντιστάθμισης κινδύνου μεταξύ των δύο μεγάλων δυνάμεων. Εξέλιξε τους οικονομικούς δεσμούς της με την Κίνα, ενώ στηριζόταν στις ΗΠΑ. Πολλές άλλες χώρες ακολούθησαν το παράδειγμά τους, όπως η Ιαπωνία, η Γερμανία, η Γαλλία, το Ην. Βασίλειο και τα άλλα κράτη μέλη του ASEAN».

Το παιχνίδι θα παιχτεί μέσα όχι έξω

Ο Κινέζος πολιτικός επιστήμονας καταλήγει ότι όσοι προσδοκούν έναν σκοτεινό ψυχρό πόλεμο μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ πλανώνται. «Ο ανταγωνισμός των ΗΠΑ με την Κίνα δεν είναι για την ιδεολογία -όπως συνέβη με τη ΕΣΣΔ- αλλά για την τεχνολογία. Στην ψηφιακή εποχή, η ασφάλεια και η ευημερία εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την τεχνολογική πρόοδο. Η Κίνα και οι ΗΠΑ θα πολεμήσουν για την καινοτομία σε τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη και θα παλέψουν για τις αγορές και τις αλυσίδες εφοδιασμού υψηλής τεχνολογίας. Δεν θα επιδιώξουν -και σίγουρα όχι υπό τον Τραμπ- να προσηλυτίσουν άλλους στην προτιμώμενη κυβερνητική ιδεολογία τους».

Ο Ξουετόνγκ εκτιμά ότι οι δύο υπερδυνάμεις θα ρίξουν βάρος στο εσωτερικό τους. «Στον ανταγωνισμό μεγάλων δυνάμεων, η εξωτερική πολιτική μπορεί συχνά να παίξει δεύτερο βιολί σε σχέση με την εσωτερική πολιτική. Αν και ο απομονωτισμός του Τραμπ σίγουρα δημιουργεί ευκαιρίες στο Πεκίνο να βελτιώσει τις σχέσεις του με τους συμμάχους των ΗΠΑ, οι μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό θα καθορίσουν πραγματικά την πορεία του ανταγωνισμού μεταξύ των δύο δυνάμεων. Επί του παρόντος, τόσο οι Κινέζοι ηγέτες όσο και η ομάδα του Τραμπ απασχολούνται περισσότερο με εσωτερικά θέματα παρά με ξένα.

«Εάν οι Κινέζοι ηγέτες κάνουν καλύτερη δουλειά στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων από ό,τι ο Τραμπ τα επόμενα τέσσερα χρόνια, η Κίνα θα μειώσει το χάσμα ισχύος με τις ΗΠΑ. Αλλά αν ο Τραμπ κάνει καλύτερη δουλειά από την Κίνα σε αυτήν την πτυχή -και αποφύγει τις βλαβερές ξένες συγκρούσεις και εμπλοκές- το χάσμα ισχύος μεταξύ των δύο χωρών θα γίνει μεγαλύτερο».

Πηγή: in.gr