Γέφυρες με Βερολίνο μέσω Μερτς

Το δικό της αποτύπωμα και στις νέες ευρωπαϊκές ισορροπίες αναμένεται να αφήσει η σύνοδος αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων που ανήκουν στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) και πραγματοποιείται σήμερα και αύριο στο Βερολίνο. Συμμετέχει και ο Πρωθυπουργός και πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης. Οικοδεσπότης στα κεντρικά του CDU στο Konrad Adenauer Haus, εκτός από τον πρόεδρο του ΕΛΚ Μάνφρεντ Βέμπερ, είναι ο πρόεδρος του CDU Φρίντριχ Μερτς, υποψήφιος καγκελάριος της Χριστιανικής Ενωσης CDU/CSU. Η συγκέντρωση της ηγεσίας των ευρωπαϊκών συντηρητικών κομμάτων στο Βερολίνο δίνει έναν ευρωπαϊκό αέρα ενίσχυσης του Φρίντριχ Μερτς, έναν σχεδόν μήνα πριν από τις πρόωρες εκλογές στη Γερμανία που θα διεξαχθούν στις 23 Φεβρουαρίου.

Οι δημοσκοπήσεις προεξοφλούν την εκλογική επικράτηση της Χριστιανικής Ενωσης CDU/CSU του Φρίντριχ Μερτς, σε βαθμό που να θεωρείται εν αναμονή καγκελάριος της Γερμανίας. Αν εκλεγεί, ο Μερτς θα είναι ο τρίτος γερμανός καγκελάριος με τον οποίο θα κληθεί να συνεργαστεί ο έλληνας Πρωθυπουργός. Με την Ανγκελα Μέρκελ, στην πρώτη του επίσκεψη στο Βερολίνο τον Μάρτιο του 2020 για το ελληνο-γερμανικό επιχειρηματικό φόρουμ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν είχε, ούτε πρόλαβε να διαμορφώσει, ιδιαίτερη προσωπική σχέση. Δεν βοηθούσε η «χημεία» με τη γερμανίδα καγκελάριο, μάλιστα ύστερα από μια περίοδο αγαστής συνεργασίας με τον προκάτοχό του Αλέξη Τσίπρα για το τρίτο Μνημόνιο της Ελλάδας.

Ούτε με τον Σοσιαλδημοκράτη καγκελάριο Ολαφ Σολτς απέκτησε ιδιαίτερη σχέση ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Στην πρώτη κυβερνητική θητεία, οι ελληνο-γερμανικές σχέσεις επισκιάστηκαν από την αντιπαράθεση για την πώληση γερμανικών υποβρυχίων στην Τουρκία. Ο τότε υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας κατηγορούσε σε υψηλούς τόνους τη Γερμανία για την πώληση έξι υπερσύγχρονων υποβρυχίων τύπου «214» στην Τουρκία. «Η Ελλάδα απειλείται από τα γερμανικά όπλα στα χέρια της Τουρκίας» έλεγε ο Δένδιας στην κυριακάτικη «Βελτ αμ Ζόνταγκ» τον Νοέμβριο του 2020, καλώντας τη Γερμανία «να σταματήσει την παράδοση των υποβρυχίων στην Τουρκία».

Η παράδοση των υποβρυχίων από τη Γερμανία καθυστέρησε, αλλά δεν ακυρώθηκε. Ηταν συμφωνία που είχε υπογραφεί μία δεκαετία και πλέον νωρίτερα, όταν η Ελλάδα αρνούνταν να παραλάβει το υποβρύχιο ίδιου τύπου «Παπανικολής» επειδή «έγερνε».

Η ύφεση των επόμενων χρόνων στα ελληνο-τουρκικά άμβλυνε και την αντιπαράθεση για τα υποβρύχια της Τουρκίας. Ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία έδωσε τη δυνατότητα συνεργασίας Ελλάδας – Γερμανίας για τη στρατιωτική υποστήριξη της Ουκρανίας μέσω της «κυκλικής ανταλλαγής» αρμάτων μάχης, που ήταν πολύ σημαντική για τον καγκελάριο Σολτς.

Σημαντική παρακαταθήκη η «συγγνώμη»

Οι ευρωεκλογές του περασμένου καλοκαιριού έφεραν κοντά τον Κυριάκο Μητσοτάκη με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη Γερμανία Φρίντριχ Μερτς. Ο έλληνας Πρωθυπουργός μαζί με τον πολωνό ομόλογό του Ντόναλντ Τουσκ ήταν εκ μέρους του ΕΛΚ στην ομάδα διαπραγμάτευσης με τους Σοσιαλδημοκράτες για τη σύνθεση των οργάνων της ΕΕ. Οι δύο πρωθυπουργοί, μαζί με τον πρόεδρο του CDU Φρίντριχ Μερτς και τον αρχηγό του συντηρητικού κόμματος Ισπανίας ΡΡ Αλμπέρτο Νούνιες Φεϊχό, τα κόμματα των οποίων είναι στην αντιπολίτευση, συγκροτούν μια ισχυρή τετράδα κρούσης του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. «Με

τον Κυριάκο Μητσοτάκη έχουμε πολύ καλή σχέση και στενή συνεργασία» έλεγε ο Φρίντριχ Μερτς

τον περασμένο Ιούλιο στα «ΝΕΑ», εκθειάζοντας τη θετική πορεία της Ελλάδας επί πρωθυπουργίας του.

Επαίνους για την πορεία της Ελλάδας και τον Μητσοτάκη είχε ο Μερτς και στην επίσκεψη του Μητσοτάκη στο Βερολίνο τον Νοέμβριο του 2023. Σε εκδήλωση στο ίδρυμα του CDU Konrad Adenauer Haus, ο Φρίντριχ Μερτς χαρακτήρισε την πορεία της Ελλάδας «μεγάλη επιτυχία, όχι μόνο για τη χώρα, τη Νέα Δημοκρατία και τον Κυριάκο, αλλά και για ολόκληρη την Ευρώπη». Συνόδευσε τους επαίνους και με δημόσια αυτοκριτική για όσα έλεγε για την Ελλάδα την περασμένη δεκαετία της κρίσης. «Ελεγα ότι θα ήταν προτιμότερο να βγει η Ελλάδα από την ΕΕ και να επιστρέψει αργότερα. Κοιτώντας όμως πίσω, αυτό θα ήταν μια κακή απόφαση. Επραξε σωστά η Μέρκελ» παραδέχτηκε ο Μερτς – από τις σπάνιες περιπτώσεις που είχε καλή κουβέντα για τη Μέρκελ.

Αυτή είναι σημαντική παρακαταθήκη για τον έλληνα Πρωθυπουργό στη σχέση του με τον, πιθανότατα, μελλοντικό καγκελάριο της Γερμανίας. Θα αποδειχτεί και χρήσιμη σε θέματα όπως το Μεταναστευτικό. Η Ελλάδα θα συνεχίσει να δέχεται την πίεση μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη, ενώ ο Φρίντριχ Μερτς είναι θιασώτης της σκληρής γραμμής για την άμεση επιστροφή προσφύγων και μεταναστών στη χώρα πρώτης καταγραφής, θέλει «επαναπροωθήσεις από τα σύνορα της Γερμανίας». Τον περασμένο Σεπτέμβριο ζητούσε από την κυβέρνηση Σολτς να κλείσει τα σύνορα. Ανοιχτό είναι αν θα το εφαρμόσει ως καγκελάριος της Γερμανίας.