Μία στις τέσσερις γυναίκες στην Αυστραλία έχει υποστεί σωματική ή σεξουαλική βία από άνδρα σύντροφο ή γνωστό της.
Η βία μεταξύ συντρόφων εμφανίζεται σε όλους τους τύπους σχέσεων, με το υψηλότερο ποσοστό να καταγράφεται κατά των γυναικών από άνδρα σύντροφο. Ένας στους δεκατέσσερις άνδρες βιώνει επίσης βία.
Σύμφωνα με το Αυστραλιανό Ινστιτούτο Υγείας και Πρόνοιας (AIHW), το 2022-2023, κατά μέσο όρο μία γυναίκα σκοτωνόταν κάθε 11 ημέρες από έναν σύντροφο και ένας άνδρας κάθε 91 ημέρες.
Η κυβέρνηση χαρακτήρισε το εν λόγω φαινόμενο ως «εθνική κρίση και εθνική πρόκληση».
Τον Μάιο του 2024 ανακοινώθηκαν μέτρα, όπως το πρόγραμμα «Διαφυγής από τη Βία» (Leaving Violence Program), το οποίο προσφέρει εφάπαξ ποσό 5.000 δολαρίων σε γυναίκες που εγκαταλείπουν βίαιες σχέσεις, με σκοπό να τις στηρίξει κατά τη διάρκεια των πρώτων δώδεκα εβδομάδων.
Ωστόσο, το πρόγραμμα βρίσκεται ακόμη στο στάδιο του σχεδιασμού και τα θύματα-επιζώντες θα πρέπει να περιμένουν μέχρι τα μέσα του 2025 για να τεθεί σε εφαρμογή.
Το γενικότερο πλαίσιο που περιγράφεται στο «Εθνικό Σχέδιο για την Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών και Παιδιών 2022-2032» (National Plan to End Violence against Women and Children 2022–2032) θεσπίστηκε με σκοπό την πρόληψη των θανάτων γυναικών και παιδιών.
Ωστόσο, λίγα μπορούν να επιτευχθούν αν οι γυναίκες που ζουν με βίαιους συντρόφους φοβούνται να αποκαλύψουν την κατάσταση.
Η ντροπή ή ο φόβος της κριτικής τις αποτρέπει από το να μιλήσουν. Επίσης, υπάρχει η αντίληψη ότι ό,τι συμβαίνει μεταξύ ενός ζευγαριού είναι προσωπική υπόθεση και δεν πρέπει να συζητείται έξω από το οικογενειακό περιβάλλον.
Οι γενικοί γιατροί μπορούν να βοηθήσουν τις γυναίκες που ζουν με βίαιο σύντροφο, ανταποκρινόμενοι με ευαισθησία στην κατάστασή τους.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της Βασιλικής Επιτροπής για την οικογενειακή βία, εννέα στις δέκα γυναίκες δηλώνουν ότι θα μιλούσαν στον γενικό τους ιατρό αν εκείνος τις ρωτούσε σχετικά, ενώ οι γιατροί εκπαιδεύονται να θέτουν τις κατάλληλες ερωτήσεις.
Επιπλέον ορισμένες γυναίκες δεν επιλέγουν πάντα να φύγουν, καθώς πολλές δεν έχουν τα μέσα να καλύψουν τα έξοδά τους ή να αντεπεξέλθουν στο κόστος στέγασης με το δικό τους εισόδημα, αν διαθέτουν.
Είναι αλήθεια ότι ο γενικός ιατρός δεν μπορεί να λύσει το υποκείμενο κοινωνικό πρόβλημα της οικογενειακής βίας και της βίας κατά των γυναικών.
Ωστόσο, το να μπορεί κάποιος να μιλήσει γι’ αυτό στον γενικό ιατρό χωρίς τον φόβο της κριτικής ή την πίεση να εγκαταλείψει τον σύντροφό του, προσφέρει ανακούφιση σε όσους αισθάνονται ότι βρίσκονται «παγιδευμένοι» στη σιωπή ή την άρνηση.
Η συσσωρευμένη ένταση από το διαρκές αίσθημα φόβου, τον έλεγχο και την προσπάθεια κατευνασμού ενός θυμωμένου συντρόφου που απειλεί ή ασκεί βία, μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα άγχους, όπως διαταραχές ύπνου, πονοκεφάλους και επίμονους κοιλιακούς ή πυελικούς πόνους.
Όταν δε οι καταστάσεις δεν ανταποκρίνονται στη συνήθη θεραπεία, ο γενικός ιατρός συχνά υποψιάζεται ότι τα επίμονα σωματικά προβλήματα μπορεί να κρύβουν κάτι βαθύτερο. Αυτό τον οδηγεί να ρωτήσει για την κατάσταση στο σπίτι και, στη συνέχεια, αν η γυναίκα φοβάται τον σύντροφό της, έστω και περιστασιακά.
Η βία μπορεί να εκδηλωθεί σωματικά, με χτυπήματα, κλωτσιές, χαστούκια ή σπρωξίματα. Μπορεί επίσης να «μεταμφιεστεί» σε εξαναγκαστικές και χειριστικές συμπεριφορές, όπως σεξουαλικός εξαναγκασμός, οικονομικός και συναισθηματικός έλεγχος, έντονη ζήλια και συμπεριφορά καταδίωξης και παρακολούθησης (stalking).
Είναι σύνηθες οι χειριστικοί σύντροφοι να περιορίζουν την κοινωνική αλληλεπίδραση του/της συντρόφου τους σε άτομα της επιλογής τους. Συχνά επικρίνουν τους φίλους και την οικογένειά του/της και παρακολουθούν στενά κάθε του/της κίνηση μέσα στην ημέρα.
Οι εν λόγω συμπεριφορές οδηγούν σε κοινωνική απομόνωση, απομακρύνοντας τη γυναίκα από το δίκτυο υποστήριξής της. Νιώθει μόνη, ενώ στους γύρω της όλα φαίνονται φυσιολογικά, γεγονός που καθιστά την αποχώρηση ακόμη πιο δύσκολη.
Πολλές κουλτούρες θεωρούν ντροπή την αποχώρηση από έναν γάμο, ακόμα και όταν υπάρχει βία.
Οι γυναίκες συχνά αναμένεται να «διορθώνουν» τα προβλήματα στο σπίτι και να κρατούν τον σύντροφό τους ευτυχισμένο και ικανοποιημένο. Η αποχώρηση θεωρείται αποτυχία, και οι γυναίκες μπορεί να αντιμετωπίσουν κοινωνικό αποκλεισμό για την ντροπή που φέρνουν στις οικογένειές τους, με αποτέλεσμα η «έλξη» για παραμονή να είναι πιο ισχυρή από την «ώθηση» για αποχώρηση.
Όταν η συχνότητα των απειλών και της βίαιης συμπεριφοράς αυξάνεται, ο κίνδυνος σοβαρού τραυματισμού ή ακόμα και θανάτου για την ίδια τη γυναίκα ή τα παιδιά της εντείνεται.
Συμπεριφορές που υποδηλώνουν επικίνδυνη βία περιλαμβάνουν στραγγαλισμό, βία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, κακοποίηση κατοικίδιου ζώου, κατοχή όπλου, απώλεια εργασίας, κατάχρηση αλκοόλ ή άλλων παράνομων ναρκωτικών, απειλές για θανάτωση της ίδιας ή κάποιου που φροντίζει, ζήλια, παρακολούθηση ή πρόσφατο χωρισμό.
Είναι σημαντικό να την προειδοποιήσετε ότι αυτά τα σημάδια είναι ανησυχητικά και, ακόμα κι αν νομίζει ότι είναι ασφαλής, η προετοιμασία για μια απόδραση μπορεί να αποβεί σωτήρια. Ενθαρρύνετέ την να μοιραστεί αυτές τις πληροφορίες με κάποιον έμπιστο, όπως φίλο, συγγενή ή γείτονα, και να ετοιμάσει μια τσάντα με διπλά κλειδιά, επίσημα έγγραφα, διαβατήρια, ρούχα και πιστωτικές κάρτες. Η τσάντα πρέπει να φυλάσσεται κρυφά ή σε άλλο σπίτι. Όταν η κατάσταση φτάσει σε αυτό το σημείο, ίσως είναι αναγκαίο να καλέσετε την αστυνομία για να ζητήσετε εντολή επέμβασης και να καταγγείλετε τον δράστη.
Αφού εντοπιστεί και συζητηθεί η βία και εκτιμηθεί το επίπεδο κινδύνου που αντιμετωπίζει η γυναίκα, τα επόμενα βήματα περιλαμβάνουν την παροχή πρόσβασης σε υπηρεσίες υποστήριξης, ανάλογα με τις ανάγκες της.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι γυναίκες είναι οι καλύτεροι κριτές της κατάστασης και μπορούν να ζητήσουν υποστήριξη από υπηρεσίες αντιμετώπισης της οικογενειακής βίας, εφόσον το χρειάζονται. Όπως έχει αναφερθεί, πολλές παραμένουν στη σχέση κυρίως για οικονομικούς λόγους, όμως το γεγονός ότι αποκαλύπτουν την κατάσταση σε κάποιον που τις ακούει, τις πιστεύει και νοιάζεται για εκείνες, μπορεί να έχει εξαιρετικά θετική επίδραση.
Οι σύντροφοι που ασκούν βία συχνά πιστεύουν ότι έχουν το δικαίωμα να συμπεριφέρονται έτσι προς τις γυναίκες. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις όπου οι δράστες αναγνωρίζουν τη ζημιά που έχουν προκαλέσει και, μέσω επανεκπαίδευσης, κατανοούν ότι η βία συνδέεται με την εξουσία, τον έλεγχο και τα στερεότυπα των φύλων. Η απόδοση ευθυνών στους δράστες και η παρακολούθησή τους είναι κρίσιμες για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών.
Κατά τη διάρκεια των ετών, έχω συναντήσει και υποστηρίξει γυναίκες από διάφορα κοινωνικά και πολιτιστικά υπόβαθρα που υπήρξαν θύματα οικογενειακής βίας. Ορισμένες παρέμειναν και άλλες έφυγαν, μετά από χρόνια προσπαθειών να «σώσουν τον γάμο τους».
Το δικαίωμα να ζεις μια πλήρη και ευτυχισμένη ζωή, χωρίς φόβο, στο ίδιο σου το σπίτι είναι θεμελιώδες για όλους μας.
Καθώς η εκπαίδευση των ιατρών στην οικογενειακή βία προχωρά, αναγνωρίζουμε ότι αυτό αποτελεί μόνο ένα μέρος ενός ευρύτερου συστήματος για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών. Ωστόσο, οι γενικοί γιατροί μπορούν να κάνουν τη διαφορά, αν δημιουργούνται ευκαιρίες για αποκαλύψεις και εφαρμογή παρεμβάσεων. Αυτό είναι πιο σημαντικό από ποτέ, αν πρόκειται να βελτιωθούν οι ανησυχητικές στατιστικές για την οικογενειακή βία.
*Αν εσείς ή κάποιο άτομο που γνωρίζετε χρειάζονται υποστήριξη μπορείτε να απευθυνθείτε στις εξής υπηρεσίες:
- Safe Steps: 1800 015 188 (η Γραμμή λειτουργεί όλο το 24ωρο)
- 1800RESPECT: 1800 737 732
- Men’s Referral Service (υπηρεσία που παρέχει βοήθεια και υποστήριξη σε άνδρες που ασκούν βία με στόχο την αλλαγή της κακοποιητικής συμπεριφοράς τους): 1300 766 491
- Family and Domestic Violence Leave
- Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης καλέστε το «000».
The post Πώς μπορούν οι γενικοί ιατροί να βοηθήσουν τα θύματα-επιζώντες οικογενειακής βίας; appeared first on ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ.