Την ώρα που χιλιάδες κάτοικοι στη Σαντορίνη εγκαταλείπουν το νησί λόγω της έντονης σεισμικής δραστηριότητας που βαίνει αυξανόμενη, η επιστημονική κοινότητα βρίσκεται επί ποδός και παρακολουθεί στενά εξετάζοντας όλα τα πιθανά σενάρια.
«Αυτό που με ανησυχεί περισσότερο είναι η μη ψυχραιμία του κόσμου» λέει ο Γιώργος Βουγιουκαλάκης
Κάποια από αυτά σχετίζονται με την έκρηξη του ηφαιστείου είτε αυτού μέσα στη Σαντορίνη είτε του Κολούμπο, ως συνέπεια του μπαράζ σεισμών. Για το ζήτημα, που συζητείται όλο και περισσότερο κορυφώνοντας την αγωνία, μίλησε στο ραδιόφωνο της ΕΡΤ ο ηφαιστειολόγος Γιώργος Βουγιουκαλάκης, μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής Παρακολούθησης Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου.
«Αυτό που με ανησυχεί περισσότερο είναι η μη ψυχραιμία του κόσμου» σημειώνει ο ίδιος, «προφανώς όμως, ο κόσμος με το δίκιο του ανησυχεί και φοβάται. Και είναι σαφές – δηλαδή και από τα μηνύματα που έχει πάρει ο κόσμος, από τις ανακοινώσεις των επιτροπών μας κ.τλ. – ότι δεν αναμένουμε σε καμία περίπτωση να υπάρχει ένα πρόβλημα που θα έπρεπε να αναγκάσει τους κατοίκους να μετακινηθούν».
Ο κ. Βουγιουκαλάκης εξηγεί ότι ακόμα και στο χειρότερο σενάριο, δεν είναι νομοτελειακό ότι θα έχουμε κάποιο μεγαλύτερο σεισμό γιατί έχουμε δύο είδη εκδηλώσεων. «Φαντάζομαι τα έχουνε πει και σεισμολόγοι, μην τα ξαναλέω εγώ. Και μπορεί αυτό να συνεχίσει μέχρι τα 4,9, μέχρι 5,1, 5,2, 5,3 που δεν υπάρχει περίπτωση να έχουμε καμία ζημιά στα πέριξ νησιά και μετά κάποια στιγμή να σταματήσει. Τώρα θα είναι μια βδομάδα, δυο βδομάδες, τρεις; Δεν είμαστε σίγουροι».
Σεισμοί: Πώς μπορεί να επηρεαστεί ένα ηφαίστειο
Ακολούθως, ο κ. Βουγιουκαλάκης διαβεβαιώνει τους πολίτες, κατοίκους και πέριξ, ότι «δεν έχει καμία απολύτως σχέση, ούτε μπορεί να έχει καμία απολύτως σχέση σε ενεργοποίηση η αλληλεπίδραση μεταξύ ηφαιστείων και σεισμών».
Και συνεχίζει: «Ξέρουμε ότι ένα ηφαίστειο για να επηρεαστεί από έναν σεισμό πρέπει να είναι ο σεισμός τεράστιος και πρέπει να είναι πολύ κοντά στο ηφαίστειο και πρέπει το ηφαίστειο να είναι ώριμο για να εκραγεί. Δηλαδή εάν έχω ένα ηφαίστειο που θα έκανε έκρηξη μετά από 15 μέρες και έχω ένα πριν πολύ κοντά σε αυτό το ηφαίστειο, ένας σεισμός 7 Ρίχτερ είναι πολύ λογικό ότι θα προκαλέσει την έκρηξη καμιά 15αριά μέρες νωρίτερα».
Όμως, σπεύδει να διευκρινίσει, «στη Σαντορίνη δεν έχουμε σε καμία περίπτωση κάτι τέτοιο. Ούτε στις Καμένες που είναι το ένα ενεργό κέντρο, ούτε στο Κολούμπο το υποθαλάσσιο που είναι το άλλο».
Για τη στατικότητα των κτιρίων
Ερωτηθείς για το αν το ιδιαίτερο ηφαιστειογενές έδαφος του νησιού επηρεάζει τη στατικότητα των κτιρίων, ο ηφαιστειολόγος απαντά ότι «προφανώς παίζει ρόλο, γιατί ένα κομμάτι του νησιού είναι ασβεστόλιθος, όπως και ένα κομμάτι του νησιού είναι τα κτίρια που πατάνε πάνω στην ελαφρόπετρα που έχει καλά και κακά».
Και προσθέτει: «Είναι ένα πολύ ελαστικό υπέδαφος και σηκώνει πολλά φορτία αν τα κατανέμει σωστά, δηλαδή αν θεμελιώσει κάτι σωστά θα μείνει εκεί που είναι. Έχει τεράστια προβλήματα με την καλντέρα, τα γκρεμνά, τις ασυνέχειες από το ένα πέτρωμα στο άλλο. Υπάρχουν στρώματα και κάθε δύο μέτρα αλλάζει το πέτρωμα, γίνεται μαλακό, σκληρό και λοιπά, οπότε υπάρχουν σοβαρά προβλήματα, σίγουρα και τεχνικά. Τα είδαμε και με τις καταπτώσεις τώρα, οι βροχοπτώσεις και οι μικρές κατολισθήσεις που δραστηριοποιούνται με τους σεισμούς τα έχουμε δει όλοι».
Τα προβλήματα, καταλήγει ο κ. Βουγιουκαλάκης, είναι καταγεγραμμένα, μελετημένα αρκετά, δηλαδή υπάρχει μία γνώση. «Οι μηχανικοί και οι Αρχές έχουν μία εικόνα που θα μπορούσε να βοηθήσει πάρα πολύ. Και βέβαια χρειάζεται να είναι μια κοινή προσπάθεια, να τηρούνται οι κανονισμοί για το α, το β ή το γ υπόστρωμα του εδάφους κτλ. Είναι επομένως, κάτι που ήδη είναι γνωστό, μελετάται και πιστεύω ότι πρέπει να το παίρνουμε υπόψη ακόμα περισσότερο».