
Ακριβώς 25 ημέρες μετά τη μαζική κοινωνική ανταπόκριση στο κάλεσμα των συγγενών θυμάτων των Τεμπών για συγκεντρώσεις ανά την επικράτεια και ενόψει νέων συλλαλητηρίων στη δεύτερη μαύρη επέτειο, το πολιτικό κλίμα ολοένα και φορτίζεται, εντείνοντας τον κομματικό ανταγωνισμό. Μπροστά σε πολλαπλές εξελίξεις μέχρι και τις αρχές Μαρτίου, οι πολιτικοί αρχηγοί και τα επιτελεία τους αναλύουν ευρήματα από κυλιόμενες μετρήσεις, προσπαθώντας να αποκωδικοποιήσουν τα μυστικά τους και να αναπροσαρμόσουν τις κινήσεις και τη ρητορική τους στο πολωμένο σκηνικό.
Στο κοινοβουλευτικό πεδίο τα ορόσημα προσδιορίζονται στο τετραήμερο 4-7 Μαρτίου: αμέσως μετά την Καθαρά Δευτέρα αναμένεται η συζήτηση της πρότασης για σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής με ελεγχόμενο τον υπό παραίτηση υφυπουργό Χρήστο Τριαντόπουλο και θα ακολουθήσει η προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση εφόσον δεν κατατεθεί η προαναγγελθείσα από το ΠΑΣΟΚ πρόταση δυσπιστίας στην κυβέρνηση.
Στο μεταξύ, οι δημοσκόποι συμφωνούν σε (τουλάχιστον) ένα βασικό δεδομένο: η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκονται σε σπιράλ πτώσης, ενώ ενισχύονται κυρίως δύο κόμματα, η Πλεύση Ελευθερίας στα αριστερά του άξονα και η Φωνή Λογικής στα δεξιά. Σύμφωνα με πληροφορίες από κλειστές συζητήσεις στο Μαξίμου και από διαπιστώσεις έμπειρων αναλυτών, υπάρχουν πέντε σημεία – κλειδιά στα γκάλοπ. Και είναι κομβικά διότι πιστοποιούν την αλλαγή δεδομένων στο πολιτικό τοπίο και γιατί το βάθος και η διάρκειά τους θα δείξουν εάν και πώς θα επηρεαστούν οι συσχετισμοί σε μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα.
Πρώτον, ένα εύρημα που ανησυχεί ταυτόχρονα το Μαξίμου και τις παραδοσιακές δυνάμεις της αντιπολίτευσης: η εμπέδωση της πεποίθησης ότι από τη μία η κυβέρνηση δεν έχει κάνει ό,τι μπορεί για να δοθούν απαντήσεις και από την άλλη η αντιπολίτευση επιδιώκει πολιτική εκμετάλλευση. Το Μαξίμου έχει μετρήσεις ότι τρεις στους τέσσερις βλέπουν «συγκάλυψη», ενώ το ίδιο ισχυρά καταγράφεται η σκέψη των πολιτών για την «εργαλειοποίηση» της τραγωδίας από την αντιπολίτευση. Το μέγεθος του προβλήματος για την κυβέρνηση ως προς τους μέχρι στιγμής χειρισμούς της (και του Πρωθυπουργού) δείχνουν τα αρνητικά δεδομένα από τη νεοδημοκρατική δεξαμενή: το 43% όσων ψήφισαν ΝΔ το 2023 θεωρεί ότι έγινε προσπάθεια συγκάλυψης (Alco/Alpha).
Δεύτερον, καταγράφεται η δυσκολία της κυβέρνησης να πείσει ότι έλαβε μέτρα μετά το σοκαριστικό δυστύχημα. Κατά πληροφορίες, μόνο ένας στους δέκα αξιολογεί θετικά την κυβέρνηση, ενώ προβληματισμός υπάρχει (και) για τους δείκτες του Πρωθυπουργού. Το βαρύ κλίμα όσον αφορά τη διαχειριστική επάρκεια και την ανταπόκριση της κυβέρνησης δύο χρόνια μετά τα Τέμπη δίνει και το γκάλοπ της Alco: το 81% απάντησε ότι δεν έχουν γίνει όσα πρέπει στον σιδηρόδρομο. Εξού και η κυβερνητική προσπάθεια να αντιστραφεί το κλίμα μέσα από προβολή εν εξελίξει έργων και με την προαναγγελία της παρουσίασης ολιστικού σχεδιασμού για τις μεταφορές.
Τρίτον, οι γαλάζιες απώλειες είναι δεδομένες, όπως δεδομένη είναι η αδυναμία της αξιωματικής αντιπολίτευσης και του ΣΥΡΙΖΑ να κερδίσουν από την κυβερνητική φθορά. Ενισχυμένες είναι σταθερά η Ζωή Κωνσταντοπούλου (το κόμμα της έχει εισροές από παντού, ακόμα και από τη ΝΔ) και η Αφροδίτη Λατινοπούλου (το κόμμα της τραβάει απευθείας από τη ΝΔ, ενώ γαλάζιες διαρροές υπάρχουν και προς τον Κυριάκο Βελόπουλο). Η ΝΔ χάνει προς τα δεξιά και προς την γκρίζα ζώνη, το ΠΑΣΟΚ χάνει δεξιά και αριστερά με εμφανή δυσκολία να προσελκύει ακροατήρια και ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει παντού στα αριστερά του, τροφοδοτώντας πρωτίστως την Πλεύση Ελευθερίας.
Τέταρτον, ο προβληματισμός στο Μαξίμου εντείνεται από τα ευρήματα που επιβεβαιώνουν μια κρίση εμπιστοσύνης στη Δικαιοσύνη, αλλά και από την εκτίμηση ότι προκαλείται ακόμα μεγαλύτερη σύγχυση στην κοινωνία όσο εξελίσσονται συζητήσεις περί πορισμάτων, εμπειρογνωμόνων κ.λπ. Τα ποσοστά είναι αντίστοιχα με εκείνα των πολιτών που βλέπουν «συγκάλυψη» και αντιπολίτευση: περίπου επτά στους δέκα δεν εμπιστεύονται τη Δικαιοσύνη.
Πέμπτον, το Μαξίμου επιστρατεύει το διακύβευμα της «σταθερότητας», θεωρώντας ότι μπορεί να απευθυνθεί στα μετριοπαθέστερα κοινά, που αποστρέφονται τον ανορθολογισμό. Ενδεικτική νέα δημοσκόπηση (GPO/Παραπολιτικά 90,1): το 66,3% τοποθετεί τον αντισυστημισμό στο επίπεδο της διαμαρτυρίας και άρα όχι της πολιτικής πρότασης. Εξού και το 55,5% δεν θα ήθελε να δει στη διακυβέρνηση μια πολιτική δύναμη από αυτές που θεωρούνται σήμερα αντισυστημικές.