Τα βλέμματα όλων θα είναι στραμμένα στο Λονδίνο στις 4 Μαρτίου. Κι αυτό διότι οι Sotheby’ s σκοπεύουν να δημοπρατήσουν ένα έργο που ανήκει σε μια διασημότητα, η πώλησή του θα κρίνει πολλά για την εξέλιξη της αγοράς του δημιουργού του – του οποίου τα έργα είναι δυσεύρετα και κατά συνέπεια περιζήτητα – ενώ κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο η διαδικασία να εξελιχθεί απρόσμενα.
Και για να τοποθετήσουμε τα ονόματα στον γρίφο, πωλητής είναι ο συνιδρυτής και τραγουδιστής των Blink-182, Μαρκ Χόπους. Το έργο είναι η ελαιογραφία «Crude Oil (Vettriano)», (Αργό Πετρέλαιο, Βετριάνο). Και δημιουργός του είναι ο Μπάνκσι.
Το έργο που αγοράστηκε από τον τραγουδιστή πριν από έξι χρόνια περίπου προς 250.000 στερλίνες, πρόσφατα εκτιμήθηκε προς 5 εκατ. στερλίνες, αύξηση που μαρτυρά πως ο Μπάνκσι καταφέρνει να διατηρεί ισορροπίες μεταξύ του αντικαθεστωτικού του προφίλ και των κανόνων της αγοράς τέχνης.
Ο διάσημος γκραφιτάς έχει «πειράξει» το έργο του Τζακ Βετριάνο «The Singing Butler» (Ο Μπάτλερ που τραγουδά) (1992), στο οποίο ένα ζευγάρι με επίσημο ένδυμα χορεύει υπό βροχή σε μια παραλία, ενώ ένας μπάτλερ και μια καμαριέρα κρατούν ομπρέλες. Ο Μπάνσκι προσθέτει στη ρομαντική σκηνή δύο άνδρες με προστατευτικές στολές προσπαθούν να συγκρατήσουν ένα βαρέλι τοξικών αποβλήτων, ενώ στο βάθος βυθίζεται ένα πετρελαιοφόρο.
Ο πίνακας κοσμούσε το σπίτι του Χόπους στο Λονδίνο και αργότερα στο Λος Αντζελες και απροσδιόριστο μέρος των εσόδων από την πώλησή του θα διατεθεί σε οργανισμούς και φορείς που στηρίζουν τους πυρόπληκτους της περιοχής.
Τι αναμένεται να συμβεί σε αυτή την δημοπρασία; Τα περισσότερα χρήματα στην αγορά που αφορά σε έργα του Μπάνκσι προέρχονται από μοναδικά πρωτότυπα έργα, αλλά η πλειονότητα των πωλήσεων αφορά τα φθηνότερα αντίτυπα σε περιορισμένες εκδόσεις. Αυτή η αγορά είναι προβληματική, καθώς η απλή αισθητική του Μπάνκσι και η αντάρτικη φύση του τον έχουν καταστήσει στόχο πλαστογραφιών. Οι περισσότερες δημοπρασίες πλέον δεν αποδέχονται έργα που έχουν αφαιρεθεί από τοίχους και βασίζονται στο Pest Control, τον οργανισμό του Μπάνκσι που εκδίδει πιστοποιητικά γνησιότητας.
Ο Μπάνκσι δεν έχει εξαφανιστεί, αλλά φαίνεται να έχει σταματήσει να δημιουργεί νέα έργα για την αγορά. «Ουσιαστικά δεν υπάρχει τίποτα διαθέσιμο», λέει ο Ολιβερ Μπάρκερ, πρόεδρος του ευρωπαϊκού τμήματος του Sotheby’ s, γεγονός που αυξάνει τη ζήτηση για τα υπάρχοντα έργα. Ωστόσο, ο καλλιτέχνης δεν έχει χάσει την ικανότητά του να εκπλήσσει με το αποκορύφωμα να σημειώνεται μεταξύ 2019-2021, χάρη στο περίφημο περιστατικό της καταστροφής έργου. Υπενθυμίζεται ότι σε μια δημοπρασία του Sotheby’ s τον Οκτώβριο του 2018, ο Μπάνσκι κατάφερε να περάσει κρυφά μια συσκευή καταστροφής στο έργο του «Girl with Balloon» (Κορίτσι με μπαλόνι) (2006). Το μηχάνημα σταμάτησε στη μέση της διαδικασίας και ο αγοραστής συμφώνησε να κρατήσει το μερικώς κομμένο έργο, το οποίο μετονομάστηκε σε «Love is in the Bin» (Η αγάπη είναι στα σκουπίδια) και αγοράστηκε για 1 εκατ. στερλίνες. Το συμβάν ανέβασε την αγορά του Μπάνκσι, η οποία κορυφώθηκε το 2021, όταν ο ίδιος πίνακας πουλήθηκε για το ρεκόρ των 18,6 εκατ. στερλινών.