Παγκόσμια ναυτιλία: Τρικυμία από την πρόθεση για την επιβολή δασμών

Τρικυμία στην παγκόσμια ναυτιλία προκαλεί ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ με την πρόθεσή του να επιβάλλει δασμούς και περιορισμούς στις διεθνείς υπηρεσίες θαλάσσιων μεταφορών που σχετίζονται με κινεζικούς φορείς εκμετάλλευσης πλοίων και πλοία κινεζικής κατασκευής.

Ειδικότερα το Γραφείο του εμπορικού αντιπροσώπου των Ηνωμένων Πολιτειών (USTR) καλεί το κοινό να υποβάλει σχόλια σχετικά με τις προτεινόμενες δράσεις που αποσκοπούν στην εξάλειψη των πράξεων, πολιτικών και πρακτικών της Κίνας που στοχεύουν στην κυριαρχία στους τομείς της ναυτιλίας, της εφοδιαστικής και της ναυπηγικής βιομηχανίας. Στο πλαίσιο αυτής της έρευνας το USTR διαπίστωσε ότι οι πράξεις, οι πολιτικές και οι πρακτικές της Κίνας είναι παράλογες και επιβαρύνουν ή περιορίζουν το εμπόριο των ΗΠΑ.

Το USTR θα πραγματοποιήσει δημόσια ακρόαση σχετικά με τις προτεινόμενες δράσεις στις 24 Μαρτίου 2025, ενώ η προθεσμία για την υποβολή αίτησης συμμετοχής στην ακρόαση λήγει στις 10 Μαρτίου 2025.

Το USTR ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι τα κινεζικής ιδιοκτησίας πλοία θα πληρώνουν έως και 1 εκατ. δολάρια για τις επισκέψεις σε λιμάνια ενώ και όσοι εκμεταλλεύονται κινεζικής κατασκευής πλοία θα χρεώνονται έως και 1,5 εκατ. δολάρια ανά πλοίο, ανάλογα με το ποσοστό τέτοιων πλοίων στον στόλο τους. Από τα μέτρα δεν εξαιρούνται και τα νεότευκτα πλοία. Οι ναυτιλιακές με 50% ή περισσότερο των παραγγελιών τους σε κινεζικά ναυπηγεία, ή πλοία που αναμένεται να παραδοθούν από κινεζικά ναυπηγεία τους επόμενους 24 μήνες, θα χρεώνονται έως και 1 εκατ. δολάρια ανά πλοίο ανά είσοδο σε λιμάνι των ΗΠΑ. Η Fearnley Securities δήλωσε ότι, εάν εφαρμοστούν, οι πρόσθετοι συντελεστές θα προκαλέσουν σημαντική αναταραχή στον παγκόσμιο στόλο, ενώ το πρόσθετο κόστος θα είναι δύσκολο να αποφευχθεί.

Επίσης δεδομένου ότι τα προτεινόμενα πρόσθετα τέλη αφορούν κάθε επίσκεψη σε λιμάνι, αυτό σημαίνει πολύ μεγάλο κόστος για τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που πραγματοποιούν διαδοχικές προσεγγίσεις σε πολλά λιμάνια των ΗΠΑ στο πλαίσιο μιας ναυτιλιακής γραμμής.

Το μέτρο αυτό θα προκαλέσει μάλλον άνοδο των ναύλων καθώς πολλές ναυτιλιακές θα αποφεύγουν τις ΗΠΑ εάν το μερίδιο των κινεζικών πλοίων είναι πολύ υψηλό, ή θα μετακυλίσουν το πρόσθετο κόστος στους φορτωτές σύμφωνα με τους αναλυτές.

Ιδιαίτερη «αναταραχή» στα διεθνή δρομολόγια θα προκαλέσει μία ενδεχόμενη απόφαση της κινεζικής ναυτιλιακής Cosco μιας από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές στον κόσμο, εάν αποφασίσει να αποφύγει ατο μέλλον τα αμερικανικά λιμάνια.

Τα δεξαμενόπλοια

Σύμφωνα με τη Fearnley Securities, την οποία επικαλείται το Tradewinds, οι επιπτώσεις θα είναι μικρότερης σημασίας για τα δεξαμενόπλοια, τα πλοία μεταφοράς υγραερίου και τα πλοία μεταφοράς  χύδην ξηρού φορτίου αν και στους κλάδους αυτούς κάποιοι θα θελήσουν να σταματήσουν να εξυπηρετούν λιμάνια των ΗΠΑ. Ειδικά σε ό,τι αφορά τα πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG Carriers) οι επιπτώσεις θα είναι περιορισμένες καθώς τα περισσότερα πλοία του τομέα είναι νοτιοκορεατικής κατασκευής. Αντιθέτως το πλήγμα θα είναι μεγαλύτερο για τα πλοία μεταφοράς αυτοκινήτων, καθώς οι περισσότερες ναυτιλιακές τα έχουν κατασκευάσει σε κινεζικά ναυπηγεία. Εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εμπορίου (MOFCOM) απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου ανέφερε ότι το Πεκίνο έχει επανειλημμένα εκφράσει τις απόψεις του σχετικά με την πρόταση του USTR και ζήτησε από την Ουάσιγκτον να είναι ορθολογική και αντικειμενική και να σταματήσει να «χρεώνει» το πρόβλημα της βιομηχανικής ανάπτυξης των ΗΠΑ στην κινεζική πλευρά. Ομως, δυστυχώς η αμερικάνικη πλευρά εξακολουθεί να βαδίζει όλο και περισσότερο στον λάθος δρόμο, πρόσθεσε. Τα προτεινόμενα περιοριστικά μέτρα, όπως τα λιμενικά τέλη από τις ΗΠΑ, είναι επιβλαβή για τους άλλους και για τις ίδιες συμπλήρωσε ο εκπρόσωπος του MOFCOM.

Οι ΗΠΑ, σύμφωνα με τους Κινέζους, όχι μόνο δεν θα καταφέρουν να αναζωογονήσουν τη αμερικάνικη ναυπηγική βιομηχανία, αλλά θα αυξήσουν το κόστος μεταφοράς και τον πληθωρισμό ενώ  θα μειώσουν την ανταγωνιστικότητα των αμερικανικών εμπορευμάτων και θα βλάψουν τα συμφέροντα των λιμένων, των διαχειριστών τερματικών σταθμών και των εργαζομένων των Ηνωμένων Πολιτειών. Τέλος επισημαίνουν ότι πολλές χώρες και οργανώσεις έχουν επίσης εκφράσει την αντίθεσή τους και τη δυσαρέσκειά τους για την αμερικανική πρωτοβουλία.