Η εμπορική αμαξοστοιχία με αριθμό 63503 που συγκρούστηκε με την «Intercity 62» στις 28 Φεβρουαρίου στα Τέμπη, αν είχε φορτίο διαλύτη – νόθευσης καυσίμων, θα πρέπει να ήταν βάρους περίπου τριών τόνων και να βρίσκονταν σε δεξαμενή που είχε τοποθετηθεί πάνω στο πρώτο ανοικτό βαγόνι (την επονομαζόμενη «μαρίκα»), το οποίο ήταν τρίτο κατά σειρά στο τρένο.
Η δεξαμενή θα πρέπει να ήταν τοποθετημένη ανάμεσα από τα μεταλλικά ελάσματα που μετέφερε το τρένο από τον σταθμό της Γευγελής στη Βόρεια Μακεδονία και σ’ ένα προστατευτικό μεταλλικό τοιχίο (το επονομαζόμενο «παραπέτι»).
Εκεί θα πρέπει να είχε τοποθετηθεί, προκειμένου σε απότομο φρενάρισμα του εμπορικού να μη μετακινηθεί.
Τέμπη: Το βίντεο
Αυτή ακριβώς η δεξαμενή με διαλύτες και στο συγκεκριμένο σημείο, θα μπορούσε να προκαλέσει την πυρόσφαιρα που ακολούθησε τη σύγκρουση των δύο τρένων.
Είναι μια ερμηνεία που στηρίζεται στην εξαντλητική ανάλυση ανά δέκατο δευτερολέπτου των πλάνων από τις τρεις διαφορετικές κάμερες που την καταγράφουν.
Πρόκειται για το βίντεο όπου φαίνεται μ’ εξαιρετική ακρίβεια από πού ξεκίνησε η έκρηξη.
Η ερμηνεία προκύπτει κυρίως από τον αποκλεισμό – από σειρά τεχνικών μελετών – του ενδεχομένου ότι το μανιτάρι οφείλεται στα βραδυφλεγή έλαια σιλικόνης, όπως είχαν υποστηρίξει κρατικοί πραγματογνώμονες.
Κι αυτό με το δεδομένο ότι τα ρήγματα στους μετασχηματιστές των τρένων ήταν σχετικά μικρά ώστε να δικαιολογεί τέτοια «διασπορά» των ελαίων που προκάλεσαν την έκρηξη.
Αλλωστε, σε αυτό τον αποκλεισμό – της θεωρίας για έκρηξη των λαδιών του τρένου – φαίνεται να κατατείνει, ύστερα από σειρά αναλυτικών πειραμάτων και η κρίσιμη έρευνα καθηγητή της Σχολής Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, που έγινε ύστερα από ανάθεση του εφέτη ανακριτή Λάρισας.
Σε όλες τις παραπάνω επισημάνσεις προχώρησαν, μιλώντας στα «ΝΕΑ», ειδικοί αναλυτές της φονικής πυρόσφαιρας που προκλήθηκε μετά τη σύγκρουση των δύο συρμών.
Υστερα από σχετικές αναλυτικές εξετάσεις όλων των δεδομένων υπολογίζεται ότι τουλάχιστον 5-8 εξ αυτών των επιβατών που κάθονταν κυρίως στο κυλικείο και σε άλλα σημεία του επιβατικού τρένου είχαν επιβιώσει από τη σύγκρουση, αλλά κάηκαν ζωντανοί από την έκρηξη και τη φωτιά που ακολούθησε.
Το αντεπιχείρημα
Πολλοί υπάλληλοι του ΟΣΕ, ωστόσο, αλλά και στελέχη του ΣΔΟΕ, που ασχολούνται με το λαθρεμπόριο καυσίμων θέτουν σειρά ερωτημάτων αναφορικά με την παραπάνω θεωρία. Υποστηρίζοντας ότι με βάση τις έρευνές τους οι διαλύτες αυτοί, που δεν είναι κόστους μεγαλύτερου των 100 ευρώ ανά τόνο, μεταφέρονται με βυτιοφόρα από Βουλγαρία και όχι με τρένα.
Ομως, με βάση τις αναλύσεις τεχνικών συμβούλων των οικογενειών είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι το εμπορικό τρένο μετέφερε ύποπτο φορτίο που σχετίζεται με το λαθρεμπόριο καυσίμων για μια σειρά από επιπλέον λόγους.
Πρώτον γιατί στον χώρο της σιδηροδρομικής τραγωδίας στα Τέμπη βρέθηκαν τον Μάιο του 2023 ίχνη της ουσίας ξυλόλιο που χρησιμοποιείται για νόθευση καυσίμων.
Ακόμη σε απάντησή της τον Δεκέμβριο του 2023 η κατασκευάστρια των ηλεκτραμαξών εταιρεία Siemens δεν είχε επιβεβαιώσει με επιστολή της στις δικαστικές αρχές ότι η εν λόγω έκρηξη οφείλεται σε ανάφλεξη των ελαίων σιλικόνης 7,5 τόνων.
Οπως σημείωνε τότε στην επιστολή της η γερμανική εταιρεία «το εν λόγω έλαιο τηρεί τις διεθνείς προδιαγραφές και τα πρότυπα της Διεθνούς Ηλεκτροτεχνικής Επιτροπής (IEC) για εξαιρετικά χαμηλό βαθμό ανάφλεξης, ενώ προβλέπονται και περιοδικοί έλεγχοι».
Τα κρίσιμα κενά
Ακόμη παρ ότι έχουν ληφθεί καταθέσεις από 6-7 υπαλλήλους του ΟΣΕ και της Hellenic Train στον εμπορευματικό σταθμό Θεσσαλονίκης, όπου αναφέρουν ότι «μετά βεβαιότητας δεν τοποθετήθηκε οποιοδήποτε παράνομο φορτίο στο εμπορικό τρένο» υπάρχει ένα χρονικό κενό στα σχετικά διαδικαστικά έγγραφα, που προκαλεί υποψίες.
Ενδεικτικό είναι ότι ένας 56χρονος υπάλληλος του ΟΣΕ (το όνομά του βρίσκεται στη διάθεση της εφημερίδας) που είχε τον σχετικό έλεγχο καταθέτοντας στις 25 Οκτωβρίου 2023 και στις 3 Απριλίου 2024, απάντησε στην ερώτηση αν «διαπιστώσατε κατά τον έλεγχο να έχει φορτωθεί κάτι άλλο στα βαγόνια πέρα από αυτά που περιγράφονται στις φορτωτικές» (σ.σ. δηλαδή λαμαρίνες, τρόφιμα, μπίρες, σύρματα) «τίποτα απολύτως».
Ενώ όμως στην κατάθεσή του υποστηρίζει ότι ολοκλήρωσε τον έλεγχό του στις 20.30 εκείνο το μοιραίο βράδυ, προχωρώντας και σε έλεγχο πέδης του τρένου, στα σχετικά παραστατικά του εμπορευματικού σταθμού φαίνεται ο έλεγχος αυτός να έχει γίνει από τις 21.05 έως 21.35.
Ομως ο ίδιος υπάλληλος προκύπτει από άλλο έγγραφο ότι είχε τελειώσει στις 21.00 τη δουλειά του και συνεπώς είχε φύγει από τον σταθμό πριν καν… έλθουν οι μηχανές του εμπορικού τρένου στον εμπορευματικό.
Τέμπη: Πλήθος ερωτηματικών
Δηλαδή την ώρα που δηλωνόταν ότι έκανε τον έλεγχο του συρμού εκείνος φαίνεται να μην ήταν εκεί! Δημιουργώντας νέο πλήθος ερωτηματικών.
Τέλος σύμφωνα με του ίδιους πραγματογνώμονες εξαιρετικά περίεργη είναι η καθυστέρηση τριών μηνών στην αναζήτηση των καμερών από την πορεία του εμπορικού τρένου, ώστε να φανεί αν είχαν φορτωθεί δεξαμενές με ύποπτο φορτίο πάνω τους.
Ετσι υπήρχε μια αρχική αλλοίωση των δεδομένων, λόγω των νεότερων εγγραφών στις κάμερες. Το εν λόγω οπτικό υλικό από 14 σταθμούς απ’ όπου είχε διέλθει το εμπορικό τρένο χωρίς να σταματήσει είχε σταλεί σε εργαστήρια της ΕΛ.ΑΣ. και στη Μεγάλη Βρετανία για να ανακτηθεί.
Το… λάθος
Ωστόσο τον περασμένο Νοέμβριο είχε αναδειχθεί ότι κι αυτό το αλλοιωμένο υλικό δεν ήταν το… σωστό γιατί ο ΟΣΕ είχε πει λανθασμένα τότε τους αρμόδιους δικαστικούς λειτουργούς αναφέροντας ότι η φόρτωση του εμπορικού τρένου είχε γίνει στον Κεντρικό Σιδηροδρομικό Σταθμό της Θεσσαλονίκης ενώ αυτή είχε γίνει στον εμπορευματικό σταθμό της συμπρωτευουσας. Ετσι, είχε δοθεί «λανθασμένο» οπτικό υλικό από τις κάμερες του επιβατικού σταθμού που δεν είχαν καμιά σημασία και δεν κατέγραφαν τίποτα.
Χωρίς ο ΟΣΕ για τουλάχιστον 18 μήνες να διορθώνει το «λάθος» του ώστε να βοηθήσει τη δικαστική έρευνα και να στείλει το οπτικό υλικό από τον χώρο της φόρτωσης του τρένου. Κάτι που το έπραξε μόλις προ μερικών εβδομάδων ως κίνηση «καλής θέλησης» όπως σημείωνε σε έγγραφό του.
Τέμπη: Το τρένο
Ομως πλέον από τις διαδοχικές εγγραφές νέου υλικού τα βίντεο αυτά θεωρούνται απολύτως άχρηστα.
Επίσης σημαντικού ενδιαφέροντος θεωρείται κι ένα μικρό βίντεο διάρκειας περίπου 7 δευτερολέπτων που αποτυπώνει, από κάμερα εταιρείας κοντά στις γραμμές του τρένου, τη διέλευση του εμπορικού τρένου στη Λεπτοκαρυά, κινούμενο προς την καταστροφή των Τεμπών.
Σύμφωνα με πραγματογνώμονες σε αυτό το οπτικό υλικό που είχε παρουσιαστεί σε ΜΜΕ λίγες ώρες μετά την τραγωδία και αναζητήθηκε με καθυστέρηση, φαίνεται μια «σκιά» στο ανοικτό βαγόνι με τις λαμαρίνες που εκτιμούν ότι θα μπορούσε να είναι η δεξαμενή με τους διαλύτες. Κάτι που φαίνεται να αμφισβητούν στελέχη του ΟΣΕ.