Αχιλλέας Γραμματικόπουλος: Ο «Θαμόρα» του Πειραιά

Κάθε μεγάλη ομάδα έχει τις δικές της θρυλικές μορφές, τις προσωπικότητες που τη σηματοδότησαν και άφησαν ανεξίτηλο το αποτύπωμά τους στην ιστορία της. Ο Ολυμπιακός, το σύμβολο του ελληνικού αθλητισμού, δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση. Μέσα στις πιο λαμπρές σελίδες του συλλόγου, η μορφή του Αχιλλέα Γραμματικόπουλου δεσπόζει ως μια από τις πιο εμβληματικές και επιδραστικές.

Γεννημένος στον Πειραιά στις 16 Μαΐου 1908, ο Γραμματικόπουλος συνδέθηκε άρρηκτα με τον Ολυμπιακό, αφήνοντας ανεξίτηλο το αποτύπωμά του τόσο εντός όσο και εκτός γηπέδου. Μάγκας Πειραιώτης, από μια άλλη ακέραια, ατόφια εποχή καρδιάς ήταν από εκείνους που έκαναν Θρύλο τον Ολυμπιακό.

Σε μια εποχή που το ελληνικό ποδόσφαιρο βρισκόταν στα πρώτα του βήματα, από νεαρή ηλικία, έδειξε την κλίση του στον αθλητισμό και σύντομα συνδέθηκε με τον Ολυμπιακό, έναν σύλλογο που έμελλε να σημαδέψει όλη του τη ζωή.

«Παίζαμε για τη φανέλα, όχι για τα χρήματα. Ο Ολυμπιακός ήταν το πάθος μας»

Τα πάντα για αυτή τη φανέλα

«Εγώ όταν έπαιζα, παίζαμε για τη φανέλα. Τώρα παίζουν για τα λεφτά. Εγώ έπαιζα για τη φανέλα του Ολυμπιακού», έλεγε πάντα και έγραφε με τα στεντόρεια λόγια του τη δυναμική της ομάδας. Η φανέλα. Τα πάντα για αυτή τη φανέλα με τον δαφνοστεφανωμένο έφηβο να γεμίζει περηφάνια τα στήθια του.

Σε ηλικία 8 ετών, εντάχθηκε στον Πειραϊκό Σύνδεσμο ως αθλητής της αναρρίχησης επί κάλω. Ωστόσο, η αγάπη του για το ποδόσφαιρο τον οδήγησε στον Αήττητο Πειραιώς, μια άσημη τότε ομάδα με έδρα την πλατεία Αλεξάνδρας. Εκεί, στις αλάνες του Πειραιά, ο νεαρός τότε Αχιλλέας ανέπτυξε τις δεξιότητές του, αγωνιζόμενος αρχικά ως επιθετικός και μετά και ως μπακ. Η μοίρα, όμως, είχε άλλα σχέδια. Μια μέρα, η ομάδα του βρέθηκε χωρίς τερματοφύλακα και ο Αχιλλέας προσφέρθηκε να καλύψει τη θέση. Η φυσική του ευελιξία και τα γρήγορα αντανακλαστικά του τον ανέδειξαν σε φυσικό ταλέντο κάτω από τα δοκάρια.

Το 1926, ο Ολυμπιακός, που μόλις είχε γεννηθεί, αναγνωρίζοντας το ταλέντο του, τον ενέταξε στο δυναμικό του. Εκείνη την εποχή, η ομάδα βρισκόταν υπό την ηγεσία των αδελφών Ανδριανόπουλων, και ο Γραμματικόπουλος έγινε αναπόσπαστο μέρος αυτής της θρυλικής ομάδας. Το ντεμπούτο του με τα ερυθρόλευκα πραγματοποιήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 1928, σηματοδοτώντας την έναρξη μιας καριέρας που θα διαρκούσε μέχρι το 1944. Αποσύρθηκε από την ενεργό δράση κατόπιν μίας φιλικής συνάντησης με τον ΑΠΟ Γουδί. Μετείχε σε 58 επίσημους αγώνες (στο ενεργητικό του δεν συμπεριλαμβάνεται ένα άγνωστο πλήθος αγώνων στο πρωτάθλημα Πειραιά). Με τον Ολυμπιακό, κατέκτησε 7 πρωταθλήματα Ελλάδας και 7 πρωταθλήματα Πειραιά, συμβάλλοντας καθοριστικά στην εδραίωση της κυριαρχίας του συλλόγου στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Βασικός στην ομαδάρα που το 1931 έφερε τον πρώτο πανελλήνιο τίτλο στον Πειραιά με προπονητή τον Μαγυάρο Κόβατς, δίπλα στους Ανδριανόπουλους, Σοφρά, Κουράντη, Λεκκό, Πανόπουλο, Βιολέτη, Τερεζάκη, Κοκκινάκη, Ράγγο, Πεζώνη και Βοζικιάν.

«Οταν θα κλείσω τα μάτια μου, θέλω να λένε όλοι “ο κυρ Αχιλλέας, η Ολυμπιακάρα”» έλεγε στη δύση της ζωής του. Και αυτή η τελευταία επιθυμία του εκπληρώθηκε και εκπληρώνεται κάθε μέρα / Πηγή: Intime

Πριμ μια λεμονάδα

Με την εξυπνάδα του και το σθένος του τρόμαζε τον αντίπαλο. Οπως τότε, την τελευταία αγωνιστική του 1938, που κράτησε μόνος του το (με ανατροπή) 3-2 επί του Ηρακλή στη Θεσσαλονίκη και με επέμβαση αυτοθυσίας στην τελευταία φάση έδωσε τον τίτλο στους Ερυθρόλευκους. Πριμ μια λεμονάδα και η αποθέωση από συμπαίκτες και κόσμο που τον σήκωσαν στους ώμους τους. Λαϊκός ήρωας σε μια εποχή που όλα ήταν διαφορετικά. «Αν δεν αγαπάς αυτό που κάνεις τότε μην το κάνεις», έλεγε πάντα διαλαλώντας την αγνή αγάπη του για το ποδόσφαιρο και τον Ολυμπιακό. Ολα για την ομάδα. Ανιδιοτελώς.

Η φήμη του ως τερματοφύλακα ξεπέρασε τα ελληνικά σύνορα. Οι εντυπωσιακές του επεμβάσεις και η ικανότητά του να διαβάζει το παιχνίδι του χάρισαν το προσωνύμιο «Θαμόρα», από τον διάσημο ισπανό τερματοφύλακα Ρικάρντο Θαμόρα. Η σύγκριση αυτή δεν ήταν τυχαία, καθώς ο Γραμματικόπουλος θεωρούνταν από τους κορυφαίους τερματοφύλακες της εποχής του. Η συμβολή του στην Εθνική Ελλάδας ήταν επίσης αξιοσημείωτη, με 5 συμμετοχές μεταξύ 1931 και 1935, εκπροσωπώντας τη χώρα σε διεθνείς διοργανώσεις.

Πέρα από τις αθλητικές του επιδόσεις, ο Αχιλλέας Γραμματικόπουλος διέθετε και καλλιτεχνική φλέβα. Ηταν τακτικός θαμώνας της Λυρικής Σκηνής, με φωνητικές ικανότητες που εντυπωσίασαν ακόμη και τον ισπανό τενόρο Μιγκέλ Φλέτα, που αναγνωρίζοντας το ταλέντο του, τον παρότρυνε να ασχοληθεί επαγγελματικά με το τραγούδι. Ωστόσο, η αγάπη του για το ποδόσφαιρο υπερίσχυσε και ο Γραμματικόπουλος παρέμεινε πιστός στα γήπεδα.

Μετά την αποχώρησή του από την ενεργό δράση το 1944, ο Γραμματικόπουλος δεν απομακρύνθηκε από το ποδόσφαιρο. Ακολούθησε καριέρα διαιτητή, ενώ το 1967, με πρωτοβουλία του τότε προέδρου του Ολυμπιακού, Γιώργου Ανδριανόπουλου, και του προπονητή Μάρτον Μπούκοβι, ίδρυσε την Ακαδημία Ποδοσφαίρου του συλλόγου. Μέσω αυτής, συνέβαλε στην ανάδειξη νέων ταλέντων, μεταλαμπαδεύοντας τις γνώσεις και τις αξίες του σε επόμενες γενιές ποδοσφαιριστών.

Η αφοσίωσή του στον Ολυμπιακό ήταν αδιαμφισβήτητη. Ακόμη και σε προχωρημένη ηλικία, συμμετείχε ενεργά στις εκδηλώσεις του συλλόγου. Το 2008, σε ηλικία 99 ετών, έδωσε το εναρκτήριο λάκτισμα στον ετήσιο αγώνα παλαιμάχων Βραδυποριακός – Ταλαιπωριακός, καταγράφοντας παγκόσμιο ρεκόρ ως ο γηραιότερος ποδοσφαιριστής που μπήκε στον αγωνιστικό χώρο. Η παρουσία του σε τέτοιες εκδηλώσεις ενέπνεε σεβασμό και θαυμασμό, αποτελώντας ζωντανό παράδειγμα αφοσίωσης και πάθους.

«Ολη μου η ζωή  ο Ολυμπιακός»

Ογδόντα χρόνια δίπλα στην ομάδα του.

Για σειρά ετών αποτελούσε τον ζωντανό προπολεμικό θρύλο του συλλόγου, από κοινού με τον Λεωνίδα Ανδριανόπουλο (απεβίωσε 3 χρόνια μετά τον ίδιο, επίσης υπεραιωνόβιος). Κατά τον εορτασμό των 99ων γενεθλίων του, τoν Μάιο του 2007, είχε δηλώσει:

«Ολη μου η ζωή είναι ο Ολυμπιακός και όταν θα κλείσω τα μάτια μου, θέλω να λένε όλοι ο κυρ Αχιλλέας, η Ολυμπιακάρα. Αυτά που πέρασα όλα αυτά τα χρόνια στον σύλλογο με κρατάνε στη ζωή και μου δίνουν αναπνοή».

Οι φίλαθλοι του Ολυμπιακού τον λάτρεψαν για τη μαχητικότητα και την αφοσίωσή του, καθώς υπερασπίστηκε την εστία της ομάδας με πάθος και αυταπάρνηση για σχεδόν δύο δεκαετίες.

Το σύμβολο της ιστορίας του Ολυμπιακού απεβίωσε στις 30 Δεκεμβρίου του 2008 σε ηλικία 100 ετών.

«Ολη μου η ζωή είναι ο Ολυμπιακός. Αυτή η ομάδα μου έδινε ανάσα!»

Συνέδεσε το όνομά του με μερικές από τις πιο ένδοξες στιγμές του Ολυμπιακού. Κατέκτησε τίτλους και βοήθησε τον σύλλογο να εδραιωθεί ως κυρίαρχη δύναμη στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Με την ηγετική του παρουσία και την ατσάλινη θέλησή του, υπήρξε σημείο αναφοράς τόσο για τους συμπαίκτες του όσο και για τους φιλάθλους.

Η επιρροή του στο ελληνικό ποδόσφαιρο ήταν διαχρονική. Μέσα από την προσωπικότητά του και την αφοσίωσή του στον σύλλογο, ενσάρκωσε τις αξίες που κάνουν τον Ολυμπιακό μοναδικό: πάθος, εργατικότητα και πίστη στη νίκη. Δεν ήταν μόνο ένας θρύλος κάτω από τα δοκάρια, αλλά και ένας πραγματικός πρεσβευτής του αθλητισμού.

Ο Αχιλλέας Γραμματικόπουλος δεν υπήρξε απλά ένας από τους σπουδαιότερους τερματοφύλακες στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου, αλλά και ένας άνθρωπος που αγάπησε τον Ολυμπιακό με όλη του την ψυχή. Η παρουσία του στις μεγάλες στιγμές της ομάδας, οι θυσίες του και η ανιδιοτελής προσφορά του τον καθιστούν αιώνια ζωντανό στη μνήμη όλων όσοι αγαπούν τον ερυθρόλευκο σύλλογο.

Σήμερα, στα 100 χρόνια από την ίδρυση του Ολυμπιακού, η μορφή του Αχιλλέα Γραμματικόπουλου παραμένει φωτεινό παράδειγμα αφοσίωσης και μεγαλείου. Είναι ένας από τους στυλοβάτες της ερυθρόλευκης ιστορίας, ένας από εκείνους που έβαλαν τα θεμέλια για το μεγαλείο του συλλόγου.

Ο μύθος του θα ζει για πάντα, όπως και η αγάπη του για την ομάδα που υπηρέτησε με όλη του την ψυχή.