Η «αντισυστημική» ψήφος προκαλεί ταχυπαλμίες

Τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της αντιπολίτευσης είναι και τα δύο συστημικά – κατά τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης έχουν βρεθεί, περισσότερο ή λιγότερο, στο τιμόνι της διακυβέρνησης της χώρας. Κάποια από τα συνθήματα στις συγκεντρώσεις για τα Τέμπη αφορούσαν και τους δύο: τα χάρτινα εισιτήρια-τρικάκια που τύπωσαν και μοίρασαν οι διαδηλωτές είχαν πάνω όχι μόνο το σήμα της ΝΔ, αλλά τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και του ΣΥΡΙΖΑ. Η αίσθηση «όλοι ίδιοι είναι», στη λογική «για τα Τέμπη υπάρχει διαχρονική ευθύνη» θεωρείται πως οφείλεται εν μέρει και για τις επιδόσεις της Χαριλάου Τρικούπη και της Κουμουνδούρου δημοσκοπικά. Ο φόβος στελεχών και των δύο κομμάτων είναι πως αυτό το κύμα δεν «ξεφουσκώσει», αν η επικαιρότητα παραμείνει μονοθεματική όπως εξελίχθηκε όλο τον Φεβρουάριο, η χασούρα προς πιο αντισυστημικές λύσεις θα συνεχιστεί και θα λάβει πιο μόνιμο χαρακτήρα. Σύμφωνα με τα ποιοτικά των ερευνών, αυτή τη στιγμή και οι δύο έχουν απευθείας απώλειες προς αυτή την κατεύθυνση.

Τι είπε ο Ανδρουλάκης

στο Mega

Για το ΠΑΣΟΚ, η εικόνα της διαχρονικής ευθύνης, αλλά και η πιθανότητα ανόδου δυνάμεων όπως η Πλεύση Ελευθερίας της Ζωής Κωνσταντοπούλου εξυπηρετούν το αφήγημα της ΝΔ. Στο μυαλό έμπειρων στελεχών του κόμματος – και με δεδομένο ότι οι εκλογές θα γίνουν το 2027 –, το ΠΑΣΟΚ θα αναδειχθεί ως μοναδική εναλλακτική κυβερνητική επιλογή καθώς είναι το μοναδικό κόμμα που έχει ολοκληρωμένο πρόγραμμα. Το δίλημμα «ΝΔ ή ΠΑΣΟΚ» έβαλε και ο Νίκος Ανδρουλάκης, μιλώντας στο Mega: «Ο στόχος μας είναι η νίκη στις επόμενες εκλογές. Αν το ΠΑΣΟΚ δεν νικήσει θα μείνει η ΝΔ. Το λέω απλά: μόνο το ΠΑΣΟΚ μπορεί να κερδίσει τη ΝΔ (…) Οσο φτάνουμε στις εκλογές, όλο και περισσότεροι Ελληνες θα το καταλαβαίνουν ότι ο μόνος τρόπος για να φύγει ο Μητσοτάκης και η ΝΔ είναι με νίκη του ΠΑΣΟΚ», ανέφερε χαρακτηριστικά. «Θα αγωνιστούμε με όλες μας τις δυνάμεις», απάντησε όταν ρωτήθηκε για αυτοδυναμία.

Ο Ανδρουλάκης στάθηκε και στη δημιουργία «μπαμπούλα», όπως περιέγραψε την επιμονή της ΝΔ στη «συμμαχία των προθύμων», δηλαδή των κομμάτων που συνυπέγραψαν την πρόταση δυσπιστίας: «Ο Πρωθυπουργός προσπαθεί να πει ότι θα έρθουν αυτοί που έκαναν ζημιά στη χώρα. Ζημιά στη χώρα κάνει ο ίδιος, η παρέα του Μαξίμου και οι σιωπηλοί υπουργοί», σχολίασε ο Ανδρουλάκης, επιμένοντας στη στρατηγική της αυτόνομης πορείας του ΠΑΣΟΚ – σ’ αυτό το μήκος κύματος, όχι μόνο παρουσιάζει σταδιακά το πρόγραμμα του κόμματος (πρώτα για τον εκσυγχρονισμό του κράτους και, το επόμενο διάστημα, την ολοκληρωμένη πρόταση για τη στεγαστική πολιτική), αλλά μίλησε στην εκδήλωση του InSocial για ένα καθαρά εκσυγχρονιστικό επίτευγμα, την είσοδο της Ελλάδας στο ευρώ – με ειδική αναφορά στα όσα λίγο έλειψε να συμβούν το 2015 και στις δικές του επισημάνσεις, ως ευρωβουλευτής, στον Αλέξη Τσίπρα για την «εθνική επιλογή» του ευρώ. Οι εκσυγχρονιστικές αναφορές παραπέμπουν σε μια περίοδο που συγκεντρώνει την κριτική των κομμάτων της Αριστεράς και αφετέρου απευθύνεται σε ένα ενδιάμεσο ακροατήριο κεντρώων, στους οποίους επίσης παρατηρείται τάση, στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, επιστροφής στη ΝΔ.

Aνάγκη για προοδευτικές συνεργασίες

Την ίδια ώρα, ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί τη μεγαλύτερη δεξαμενή ψηφοφόρων για την Πλεύση Ελευθερίας. Σε βαθμό που και η Κουμουνδούρου αναπόφευκτα καλείται να στηριχθεί περισσότερο την περίοδο της κυβερνώσας Αριστεράς, δηλαδή στα θετικά της κυβερνητικής της περιόδου. Είναι χαρακτηριστικό πως ακόμα και ο Παύλος Πολάκης, που εκπροσωπεί το πιο αντισυστημικό κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ, μίλησε (Open) για την ανάγκη η Κουμουνδούρου να βγει μπροστά σε επίπεδο προγράμματος και να απευθυνθεί σε άλλες προοδευτικές δυνάμεις, στη Νέα Αριστερά, στο ΚΚΕ, αλλά και σε δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ, τασσόμενος υπέρ των συνεργασιών: «Για την κ. Κωνσταντοπούλου έχω την εκτίμηση πως δεν μπορεί να βοηθήσει. Κάνει μια μονοθεματική κατά περιόδους πολιτική εκφώνηση με μια νομική ικανότητα. Δεν έχω ακούσει κάποια πρόταση διακυβέρνησης από εκείνη», σχολίασε.