Το κόστος ζωής παραμένει η κύρια ανησυχία των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων ενόψει των ομοσπονδιακών εκλογών.
Και ό,τι ανησυχεί τους ψηφοφόρους, ειδικά πριν από την κάλπη, απασχολεί έντονα τους πολιτικούς.
Πέρα από το οικονομικό σκέλος της «προεκλογικής εξίσωσης» υπάρχει και το κοινωνικό, με το ζήτημα της ασφάλειας να αποτελεί επίσης σημαντική πηγή ανησυχίας.
Με τις εκλογές να πλησιάζουν -θα πρέπει να διεξαχθούν έως τις 17 Μαΐου- η κυβέρνηση Albanese ελπίζει ότι ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός της 25ης Μαρτίου θα βοηθήσει να ενισχυθεί το «προφίλ» της.
Οι πιο ευάλωτοι -μεταξύ των οποίων και οι συνταξιούχοι- άλλωστε έχουν απογοητευτεί έντονα από το μποσό που προβλέπεται να αυξηθούν τα επιδόματά τους (ενδεικτικά +4,60 δολ. η Age Pension για ένα άτομο single) βάσει της αυτόματης προσαρμογής (indexation) και αναμένουν κάτι… καλύτερο κατά τις ανακοινώσεις του υπουργού Οικονομικών, Jim Chalmers.
Η αντιπολίτευση στο μεταξύ, υποστηρίζει, σε κάθε ευκαιρία ότι η κυβέρνηση των Εργατικών απλά… δεν μπορεί και ότι χρειάζεται αλλαγή.
«Συνηθισμένα πράγματα στο πολιτικό παιχνίδι αφού πλησιάζουν και οι εκλογές», μπορεί να σκεφτεί κανείς, καθώς κάθε κόμμα προσπαθεί να καταθέσει τις δικές τους ελκυστικές προτάσεις για τους ψηφοφόρους, με την οικονομία και την κοινωνία στο επίκεντρο.
ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΤΡΑΜΠ
Και ερχόμαστε τώρα στο… ασυνήθιστο ενόψει των εκλογών: τον παράγοντα Τραμπ.
Οι πολιτικές του προέδρου των ΗΠΑ «πρωταγωνιστούν» πλέον και στο προεκλογικό σκηνικό της Αυστραλίας.
Μέσα σε ούτε δύο μήνες της νέας του θητείας, ο κ. Τραμπ, έχει κλονίσει το διεθνές γίγνεσθαι, προκαλώντας ποικίλες αντιδράσεις.
Κάτι που αναμενόταν μεν, βάσει των προεκλογικών του δεσμεύσεων, αλλά ίσως όχι τόσο «απότομα» και «έντονα».
Η επιβολή δασμών στις εισαγωγές αλουμινίου και χάλυβα από τις ΗΠΑ, δίχως εξαιρέσεις, ήταν ωστόσο μόνο το πρώτο -εμφανές έως τώρα- αμερικανικό μέτρο με άμεσο αντίκτυπο για την Αυστραλία.
Ο οικονομικός αντίκτυπος δεν αναμένεται μεγάλος για το σύνολο της αυστραλιανής οικονομίας, αλλά κατέδειξε με σαφή τρόπο, όπως ανέφεραν αρκετοί αναλυτές, τη διαφορετική προσέγγιση ομοσπονδιακής κυβέρνησης και αντιπολίτευσης στα… του Τραμπ.
Να προσθέσουμε εδώ πως οι πολιτικές του προέδρου των ΗΠΑ εν γένει έχουν φέρει και τα πάνω κάτω στα Χρηματιστήρια, επιφέροντας ειδικά τελευταίες ημέρες πολύ μεγάλες απώλειες.
Και πριν βιαστούν κάποιοι να τα βάλουν με τους… καπιταλιστές, να υπενθυμίσουμε ότι πολλά συνταξιοδοτικά ταμεία (Super) επενδύουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε μετοχές.
Άρα απώλειες στις χρηματιστηριακές αγορές σημαίνουν και μειωμένα κέρδη στα υπόλοιπα του Superannuation για εκατομμύρια πολίτες στην Αυστραλία.
Ενδεικτικά, ο ASX 200 στη Χρηματιστήριο μας έχει υποχωρήσει 7% από την ορκωμοσία του Τραμπ και διαπραγματεύεται κοντά σε χαμηλά έξι μηνών.
Ο εμπορικός πόλεμος με τους δασμούς Τραμπ δεν είναι… ιδιαίτερα δημοφιλής στους επενδυτές διεθνώς (αν και κάποιοι που έχουν τοποθετήσει χρήματα στον χρυσό τρίβουν τα χέρια τους, καθώς η ουγγιά ξεπέρασε πρόσφατα και τα 3.000 δολάρια ΗΠΑ-νέο ιστορικό υψηλό).
Ο κ. Τραμπ λέει πως οι αγορές αντιδρούν υπερβολικά, κάποιοι αναλυτές συνιστούν ψυχραιμία, αλλά ορισμένοι άλλοι εξετάζουν, για κάθε ενδεχόμενο και το χειρότερο σενάριο, που θα είναι μία ύφεση στην παγκόσμια οικονομία.
Από την ύφεση αυτή, αν και εφόσον έρθει, θα επηρεαστεί και η Αυστραλία.
Ίδωμεν επί τούτου, αλλά επί του παρόντος πάμε πίσω στις εκλογές μας και τον… παράγοντα Τραμπ.
ΣΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ
Η κυβέρνηση Albanese, από την εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ τον περασμένο Νοέμβριο έως και αυτό το λίγο διάστημα μετά την ορκωμοσία του, που έγινε στις 20 Ιανουαρίου, τηρούσε μία «προσεκτική» προσέγγιση ως προς τον σχολιασμό των δηλώσεων, αλλά και των πεπραγμένων του προέδρου των ΗΠΑ (από τη Μέση Ανατολή έως την Ουκρανία και από την οικονομία έως την κοινωνία).
Αλλά από την περασμένη Τετάρτη το πρωί σαν κάτι να… άλλαξε, καθώς κατέστη γνωστό -όχι μέσω των επίσημων καναλιών επικοινωνίας όπως φαίνεται- ότι η Αυστραλία δε θα εξαιρεθεί εντέλει από τους δασμούς για το αλουμίνιο και τον χάλυβα.
Αρχικά, η υπουργός Εξωτερικών, Penny Wong και λίγη ώρα μετά ο ομοσπονδιακός πρωθυπουργός, Anthony Albanese, «ξεσπάθωσαν» κάνοντας λόγο για «εντελώς αδικαιολόγητη» και «μη φιλική ενέργεια».
«Είναι απογοητευτικό. Η Αυστραλία έχει στενή σχέση με τις ΗΠΑ. Οι φίλοι πρέπει να ενεργούν με τρόπο που να ενισχύει (το αίσθημα), στους αντίστοιχους πληθυσμούς μας, το γεγονός ότι είμαστε φίλοι. Αυτή δεν είναι μια φιλική ενέργεια», είπε ο κ. Albanese, απορρίπτοντας πάντως την ιδέα για ανταποδοτικούς δασμούς.
Πιο έντονη ακόμα ήταν η κριτική από τον υπουργό Βιομηχανίας, Ed Husic, ο οποίος κατηγόρησε τις ΗΠΑ για άτιμη πράξη (dog act), «μετά από πάνω από έναν αιώνα φιλίας».
«Οι Αυστραλοί έχουν σταθεί στο πλευρό των Αμερικανών για πολλές δεκαετίες. Στην πραγματικότητα, οι Αυστραλοί έχουν χύσει αίμα μαζί με τους Αμερικανούς σε διάφορες συγκρούσεις», είπε.
Η αντιπολίτευση, από την άλλη, από τις αμερικανικές εκλογές και έπειτα, σα να είναι πιο κοντά στην ατζέντα Τραμπ, ποντάροντας στο ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει απήχηση και στην Αυστραλία.
Με τις ομοσπονδιακές εκλογές να πλησιάζουν μάλιστα οι επικρίσεις προς την κυβέρνηση Albanese -και τον Αυστραλό πρέσβη στην Ουάσιγκτον, Kevin Rudd- κλιμακώθηκαν και με αφορμή τη μη εξαίρεση της χώρα από τους δασμούς ογκώθηκαν, με τον αρχηγό του Συνασπισμού, Peter Dutton, να δηλώνει πως εάν υπάρξει αλλαγή κυβέρνησης «θα κάνουμε μια συμφωνία με την κυβέρνηση Τραμπ, δεν υπάρχει αμφιβολία γι’ αυτό».
Επέρριψε πάντως πιο πολλές ευθύνες στον κ. Albanese που «δε σήκωσε το τηλέφωνο» για να μιλήσει με τον κ. Τραμπ ή «δεν μπήκε στο αεροπλάνο» να πάει στην Ουάσιγκτον, παρά στον πρόεδρο των ΗΠΑ για την απόφασή του.
«Αυτή είναι μια κακή μέρα για την Αυστραλία και μια κακή μέρα εξαιτίας της απόφασης που πήρε ο σύμμαχός μας στην Αμερική, αλλά ακόμα χειρότερα επειδή ο πρωθυπουργός … δεν μπορεί καν να εξασφαλίσει ένα τηλεφώνημα ή μια συνάντηση…».
Ο κ. Dutton απέρριψε επίσης την ιδεά ανταποδοτικών δασμών, αλλά εξέφρασε την ανησυχία του «για έναν δεύτερο γύρο [δασμών] και νομίζω ότι υπάρχουν κάποια ανησυχητικά σημάδια αυτή τη στιγμή. Εάν η κυβέρνηση δεν ‘πάρει τα πόδια’ της (να τρέξει να διαπραγματευτεί), θα έχουμε περαιτέρω δασμούς στην Αυστραλία».
Και πέρα από την κυβέρνηση και την αξιωματική αντιπολίτευση που βάζουν τον κ. Τραμπ τόσο έντονα στο προεκλογικό σκηνικό, υπάρχουν και αρκετοί… δελφίνοι ομοσπονδιακών εδρών.
Εις εξ αυτών άλλαξε μάλιστα το όνομά του και επίσημα σε Austin «Aussie» Letts Trump, ενώ ο δισεκατομμυριούχος, Clive Palmer, πληρώνει αδρά ώστε το κόμμα του, πλέον το Trumpet of Patriots (Σάλπιγγα των Πατριωτών, με σαφή αναφορά στο όνομα Τραμπ) να κερδίσει ψήφους, όπου είναι εφικτό.
Η επιρροή των πολιτικών του προέδρου των ΗΠΑ, από την οικονομία έως την κοινωνία, και στην Αυστραλία είναι αδιαμφισβήτητη.
Και στη συζήτηση μπήκε και το Σύμφωνο Στρατιωτικής Τεχνολογίας AUKUS που αφορά τα πυρηνοκίνητα υποβρύχια τα οποία είναι να αποκτήσει η Αυστραλία έναντι 368 δισ. δολαρίων.
Ο αρχηγός των Πράσινων, Adam Βandt, ζήτησε η Αυστραλία να επανεξετάσει τη σχέση της με τις ΗΠΑ και ιδιαίτερα το σύμφωνο AUKUS.
Ο κ. Τραμπ, είπε, είναι «ένας πολύ επικίνδυνος άνθρωπος και θα πρέπει να βγούμε από το AUKUS».
«Τώρα δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για να δέσουμε το ‘άρμα’ της Αυστραλίας με τον Ντόναλντ Τραμπ. Θέτει την Αυστραλία σε κίνδυνο».
ΟΙ ΨΗΦΟΦΟΡΟΙ ΑΚΟΥΝ ΚΑΙ ΚΡΙΝΟΥΝ
Πριν ακόμα προκηρυχθούν και επίσημα οι εκλογές -ας όψεται ο (πρώην) κυκλώνας Alfred όπως φαίνεται- οι δασμοί, οι περικοπές στο δημόσιο, οι αντι-woke πολιτικές, είναι ορισμένα μόνο από τα θέματα που από την ατζέντα Τραμπ έχουν βρεθεί στις δηλώσεις των Αυστραλών πολιτικών.
Και οι ψηφοφόροι ακούν και κρίνουν, καθώς το «χάσμα» μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης σε σχέση με την αμερικανική πολιτική, όπως επισήμανε και ο David Speers, σε ανάλυσή του στο ABC, διευρύνεται.
«Ο Albanese πιστεύει ότι η διάθεση της κοινής γνώμης απέναντι στον Τραμπ ‘σκληραίνει’ και στην Αυστραλία (όπως στον Καναδά). Οι δημοσκόποι το διαπιστώνουν και αυτό. Οι ψηφοφόροι αμφισβητούν όλο και περισσότερο την αξιοπιστία των ΗΠΑ ως συμμαχικού εταίρου και το κατά πόσον το AUKUS αξίζει την τεράστια επένδυση δεκαετιών των φορολογουμένων», έγραψε ο κ. Speers.
«Η κυβέρνηση ποντάρει στο ότι οι ψηφοφόροι θα εκτιμήσουν ότι αυτή τη φορά … ο Τραμπ είναι διαφορετικός (σε σχέση με την πρώτη του θητεία). Είναι πιο πρόθυμος να διακινδυνεύσει να βλάψει την οικονομία, τις φιλίες και τις συμμαχίες στην επιδίωξη της δασμολογικής του ατζέντας».
«Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος ο Dutton να παρερμηνεύσει την ανησυχία του κοινού για τον Τραμπ και να υπερβάλει στην προσπάθεια να κατηγορήσει τον Albanese … Είναι μια γεύση από το τι πρόκειται να ακολουθήσει στην προεκλογική εκστρατεία. Το πώς θα διαχειριστεί κανείς τον Ντόναλντ Τραμπ αποτελεί πλέον κεντρικό στοιχείο αυτών των εκλογών. Δεν υπάρχει καμία εξαίρεση από αυτό».
Ο Peter Hartcher σε δική του ανάλυση στην The Age, με αφορμή τη μη εξαίρεση της Αυστραλίας από τους δασμούς, υποστήριξε ότι «ο Τραμπ μας έκανε χάρη δείχνοντας πού βρισκόμαστε σε καιρό ειρήνης».
«Οι νέοι δασμοί … είναι οριακοί οικονομικά ως προς τις άμεσες επιπτώσεις τους στην Αυστραλία, ωστόσο έχουν μεγάλη πολιτική σημασία».
«Πρόκειται για μια διδακτική στιγμή. Ο Τραμπ έδωσε στην Αυστραλία μια επίκαιρη υπενθύμιση της συμβουλής του Βρετανού πρωθυπουργού του 19ου αιώνα Λόρδου Πάλμερστον – τα Έθνη δεν έχουν μόνιμους φίλους, παρά μόνο μόνιμα συμφέροντα».
«Η Αυστραλία πρέπει να επανεκτιμήσει τη σχέση της με τις ΗΠΑ. Δεν είναι μόνο οι ίδιοι οι δασμοί – άλλωστε, ο Τραμπ τους επιβάλλει καθολικά – αλλά και ο τρόπος».
«Ο Τραμπ μας έκανε τη χάρη να μας παραδώσει αυτή την προσβολή σε καιρό ειρήνης. Έχουμε λοιπόν την ευκαιρία να το ξανασκεφτούμε τώρα, αντί να ανακαλύπτουμε την αμερικανική κακοπιστία εν μέσω κρίσης. Ρωτήστε την Ουκρανία πώς αισθάνεται γι’ αυτό…».
ΝΕΑ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ
Στο μεταξύ, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη δημοσκόπηση της YouGov, οι Εργατικοί προηγούνται με 51% έναντι 49% του Συνασπισμού, όσον αφορά στον «δικομματισμό».
Η έρευνα κατέδειξε επίσης ότι η ικανοποίηση των ψηφοφόρων από τον κ. Albanese έχει βελτιωθεί, από -12 τον Φεβρουάριο σε -6 τον Μάρτιο.
Παράλληλα, ο κ. Dutton έχασε πόντους, καθώς από το -2, έπεσε στο -6.
Είναι η πρώτη φορά από τον Μάρτιο του 2024 που οι δύο αρχηγοί βρίσκονται στα ίδια επίπεδα ικανοποίησης μεταξύ των ψηφοφόρων.
Ο κ. Albanese διατήρησε και το προβάδισμά του κατά έξι μονάδες έναντι του κ. Dutton ως «προτιμώμενος πρωθυπουργός», καθώς προηγείται με 45% έναντι 39%.
Ο διευθυντής Δεδομένων της YouGov, Paul Smith, δήλωσε ότι η αντίδραση της κυβέρνησης στον Alfred που έπληξε τις ανατολικές ακτές και η δέσμευση του κ. Albanese να σταθεί στο πλευρό της Ουκρανίας αποτέλεσαν παράγοντες για την αύξηση της υποστήριξής του.
Και η αντίδραση στις… πολιτικές Τραμπ αναμένεται να παίξει κομβικό παράγοντα για κυβέρνηση και αντιπολίτευθση στις σφυγμομετρήσεις ενόψει των εκλογών, αλλά και στην κάλπη.
ΤΙ ΜΕΛΛΕΙ ΓΕΝΕΣΘΑΙ
Το ζήτημα της Ουκρανίας και η ενδεχόμενη αποστολή ειρηνευτικής δύναμης από την Αυστραλία (όπως θα διαβάσετε σε σχετικό θέμα) αποτελεί ένα ακόμα ζήτημα πολιτικής τριβής, όπου εμπλέκεται επίσης ο κ. Τραμπ.
Την ίδια ώρα κανείς δεν μπορεί να απορρίψει την προοπτική για νέους δασμούς από τις ΗΠΑ, που θα μπορούσαν να πλήξουν τον αγροτικό και τον φαρμακευτικό τομέα της Αυστραλίας (οι ΗΠΑ μάλιστα, όπως θα διαβάσετε σε σχετικό θέμα, διέκοψαν ήδη τη χρηματοδότηση προς ορισμένους ερευνητές σε αυστραλιανά Πανεπιστήμια).
Η κυβέρνηση Albanese έχει δηλώσει ότι θα συνεχίσει τις προσπάθειες για μία εξαίρεση από τους ήδη επιβληθέντες δασμούς -αν και κρατά πολύ μικρό καλάθι- ενώ σε σχέση με το… μέλλον χρησιμοποιεί ως διαπραγματευτικό χαρτί τα «κρίσιμα ορυκτά».
Η υπουργός Πόρων, Madeleine King, προειδοποίησε ότι τα «κρίσιμα ορυκτά» της Αυστραλίας, τα οποία είναι απαραίτητα στις ΗΠΑ, είναι ελκυστικά και για άλλους.
«Η αλήθεια είναι ότι αυτά τα ορυκτά και οι σπάνιες γαίες έχουν μεγάλη ζήτηση», δήλωσε η κα King στο ABC.
«Θα θέλαμε πάρα πολύ να έχουμε μια εταιρική σχέση με τις ΗΠΑ, αλλά αν δε θέλουν να το κάνουν αυτό, τότε αυτό είναι στο χέρι τους και θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε και με άλλα έθνη».
Τα τελευταία δύο περίπου χρόνια, υπουργοί προετοιμάζουν το έδαφος για στενότερη συνεργασία με άλλες χώρες εκτός των ΗΠΑ για την επέκταση της εξόρυξης και της εγχώριας επεξεργασίας υλικών που είναι κρίσιμα για την «πράσινη» ενέργειας, αλλά και αμυντικά συστήματα.
Αυτές οι προσπάθειες χρησιμοποιούνται τώρα για να υπενθυμίσουν στον Λευκό Οίκο -σε αυτό που ο πρέσβης της Αυστραλίας στην Ουάσιγκτον, Kevin Rudd, αποκάλεσε «μια πολύ διαφορετική Αμερική»- ότι θα υπάρξουν συνέπειες εάν η Αυστραλία τιμωρηθεί μέσω ενός ακόμη γύρου δασμών.
Ο κ. Τραμπ έχει αναπτύξει έντονο ενδιαφέρον για το θέμα των σπάνιων γαιών και των κρίσιμων ορυκτών -μια αγορά στην οποία κυριαρχεί σχεδόν εξ ολοκλήρου η Κίνα- και έχει συνδέσει την εξόρυξή τους με υποτιθέμενες εξαγορές του Καναδά, της Γροιλανδίας και συμφωνίες με την Ουκρανία.
Η κα King ανέφερε ότι αυτές οι επιλογές είναι προβληματικές, ενώ η Αυστραλία προσφέρει μια σταθερή δημοκρατική αγορά με μια «πολύ μακροπρόθεσμη, βαθιά σχέση» με τις ΗΠΑ.
«Φυσικά και είμαστε πιο ελκυστικός» εταίρος, δήλωσε η ίδια.«Αλλά ίσως δεν ταιριάζει με την αφήγηση που θέλουν αυτή τη στιγμή».
Κατονόμασε επίσης την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και την Ευρωπαϊκή Ένωση ως εταίρους που γνωρίζουν τη σημασία ενός ανοικτού εμπορικού συστήματος
Ο κ. Rudd προειδοποίησε ότι οι διαπραγματεύσεις με τη νέα κυβέρνηση Τραμπ θα συνεχίσουν να είναι «σκληρές και τραχιές».
Η Αυστραλία έχει να κάνει με «μια κυβέρνηση που έχει μια πολύ βαθιά ριζωμένη άποψη ότι οι δασμοί είναι ο δρόμος προς το μέλλον», είπε.
Η χώρα μας, πρόσθεσε, είναι «μοναδικά τοποθετημένη» για να βοηθήσει τις ΗΠΑ με τα «στρατηγικά τρωτά σημεία» τους όταν πρόκειται για κρίσιμα ορυκτά.
«Αν κάνετε τα ‘μαθηματικά’, είναι πολύ ενδιαφέρον. Η Αμερική ορίζει 50 κατηγορίες κρίσιμων ορυκτών που χρειάζεται για το μέλλον … Εμείς παρέχουμε σήμερα 28 και μπορούμε να παρέχουμε 36 από αυτά.»
«Είμαστε έτοιμοι να βοηθήσουμε…».
Ο υπουργός Εμπορίου, Don Farrell, επρόκειτο να έχει συνομιλίες με αρμόδιους στις ΗΠΑ σχετικά.
ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΝΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
Παράλληλα σε απάντηση στους δασμούς Τραμπ και προς τόνωση του «αυστραλιανού αισθήματος» (και της οικονομίας), η κυβέρνηση Albanese προωθεί την καμπάνια «αγοράστε αυστραλιανά προϊόντα» (Buy Australian).
Σε συνέντευξή του στο ραδιόφωνο Triple M του Περθ, ο ομοσπονδιακός πρωθυπουργός ανέφερε ότι στο πλαίσιο της παρουσίασης του προϋπολογισμού σε λίγες ημέρες, «θα δείτε ένα φρεσκαρισμένο σχέδιο ‘Made in Australia’. Θέλουμε να φτιάχνουμε περισσότερα πράγματα εδώ».
Ο κ. Albanese πρότεινε στους καταναλωτές να αγοραζουν σοκολάτες αυστραλιανής παραγωγής, αυστραλιανό ουίσκι αντί για μπέρμπον «και τα πράγματα που φτιάχνονται στις ΗΠΑ».
Το αυστραλιανό μέλι, είπε ακόμα, «είναι καλύτερο από το σιρόπι και τα πράγματα που βγαίνουν από τις ΗΠΑ ούτως ή άλλως».
The post Κόστος ζωής και… Τραμπ κρίνουν τις εκλογές appeared first on ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ.