Για τη διαρκή μάχη ενάντια στο οικονομικό έγκλημα εις βάρος των συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ενωσης μιλάει στα «ΝΕΑ» ο Ευρωπαίος Εισαγγελέας Νίκος Πασχάλης επιβεβαιώνοντας τη δραματική αύξηση που παρουσιάζουν και στη χώρα μας οι υποθέσεις διασυνοριακής απάτης σχετικά με ΦΠΑ με ζημιά δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, αλλά και υποθέσεις υπεξαίρεσης και απιστίας με ελεγχόμενα πρόσωπα δημόσιους λειτουργούς.
Η πρώτη συνέντευξη που παραχωρεί σε ελληνικό μέσο ενημέρωσης ο Ευρωπαίος Εισαγγελέας δόθηκε στο «στρατηγείο» του ελληνικού Γραφείου επί της οδού Λουκάρεως.
Σεβόμενος απόλυτα τη μυστικότητα των ερευνών και το τεκμήριο αθωότητας των κατηγορουμένων μάς έδωσε και το στίγμα δύο σημαντικών ερευνών της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας με σημείο αναφοράς τη χώρα μας, για την περίφημη σύμβαση 717, που συνδέεται με την τραγωδία στα Τέμπη, άλλα και για τις παράνομες επιδοτήσεις από το ΟΠΕΚΕΠΕ για ανύπαρκτα βοσκοτόπια.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία στο τέλος του 2024, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) διενεργούσε 2.666 χωριστές έρευνες σχετικά με οικονομικά εγκλήματα που αντιστοιχεί σε αύξηση 38% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η εκτιμώμενη ζημία για τον προϋπολογισμό της ΕΕ ξεπερνάει τα 24,8 δισ. ευρώ, αυξημένη κατά 22,5% σε σχέση με το 2023. Πού αποδίδετε, με βάση και την εμπειρία σας, την αύξηση αυτή;
Πράγματι, από την Ετήσια Εκθεση του 2024 προκύπτει μια σαφής αύξηση του αριθμού των ερευνών της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας σε σχέση με το 2023. Η εικόνα αυτή μπορεί να αποδοθεί σε δύο βασικούς παράγοντες: κατ’ αρχήν, στο αυξημένο επίπεδο εντοπισμού της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ενωσης από τις Αρχές των κρατών – μελών, αφετέρου στην ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού σχετικά με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, η οποία οδήγησε σε αύξηση κατά 85% των καταγγελιών ιδιωτών, όπως πολιτών, ΜΚΟ, δημοσιογράφων, κ.λπ. Ενόψει των ως άνω παραγόντων, καθώς και της πρόσφατης προσθήκης της Πολωνίας και της Σουηδίας στις χώρες που συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, αναμένεται να συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια η συνεχής ανοδική τάση των ερευνών μας.
Ποια είναι η εικόνα που παρουσιάζει η χώρα μας; Και ποιες υποθέσεις παρουσιάζουν μεγαλύτερη αύξηση;
Η προαναφερθείσα ανοδική τάση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας ισχύει και για το ελληνικό Γραφείο, το οποίο είχε, στις 31-12-2024, 84 ανοικτές υποθέσεις, σημειώνοντας μια αύξηση 58% σε σχέση με το 2023, ενώ η συνολική εκτιμώμενη ζημία που αντιστοιχεί στις εν λόγω υποθέσεις είναι 1,71 δισ. ευρώ. Τα ερευνώμενα αδικήματα με τη μεγαλύτερη αναλογικά αύξηση αφορούν αφενός τη διασυνοριακή απάτη σχετικά με τον ΦΠΑ, όπου οι σχετικές υποθέσεις έχουν υπερδιπλασιαστεί, φτάνοντας τις 15, αφετέρου αυτά της υπεξαίρεσης και της απιστίας που φέρονται τελεσθέντα από δημόσιους λειτουργούς.
Εχει η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία όλα εκείνα τα αναγκαία εργαλεία,το προσωπικό και τους πόρους για να επιτελεί το έργο της και πόσο συνδράμουν σε αυτό οι εθνικές Αρχές;
Σύμφωνα με τον Κανονισμό για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας οι Αρχές της κάθε χώρας οφείλουν να παρέχουν ενεργό συνδρομή και στήριξη στα τοπικά Γραφεία των Ευρωπαίων Εντεταλμένων Εισαγγελέων, χωρίς την οποία δεν μπορούμε να έχουμε τα αποτελέσματα στα οποία στοχεύουμε. Η μέχρι τώρα συνεργασία μας με το ελληνικό υπουργείο Δικαιοσύνης υπήρξε πολύ καλή. Ηδη το ελληνικό Γραφείο απασχολεί συνολικά 10 Ευρωπαίους Εντεταλμένους Εισαγγελείς, οι οποίοι είναι ιδιαίτερα κατηρτισμένοι, και πέντε δικαστικούς υπαλλήλους, ενώ πρόσφατα απέκτησε και δύο ειδικούς επιστήμονες που αποσπάστηκαν από την ΑΑΔΕ. Ευελπιστούμε στο μέλλον να ανταποκριθούν στα αιτήματά μας για απόσπαση και άλλες εθνικές Αρχές, καθώς το αντικείμενο έρευνάς μας είναι πολύ τεχνικό και απαιτεί αντίστοιχης γνώσης και εμπειρίας προσωπικό.
Πιστεύετε ότι με βάση τα δεδομένα από τη λειτουργία του θεσμού, μπορούμε να πούμε ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία είναι αποτελεσματική και έχει πετύχει τον στόχο της στην καταπολέμηση των οικονομικών εγκλημάτων;
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, η πρώτη υπερεθνική εισαγγελική Αρχή στον κόσμο, λειτουργεί ως ενιαία Εισαγγελία με έδρα στο Λουξεμβούργο, τόσο σε κεντρικό επίπεδο, όσο και σε αποκεντρωμένο, διατηρώντας 44 τοπικά Γραφεία στα 24 κράτη – μέλη που συμμετέχουν, στα οποία απασχολούνται 168 Ευρωπαίοι Εντεταλμένοι Εισαγγελείς. Η τεχνογνωσία και ο επαγγελματισμός όλου του ανθρώπινου δυναμικού μας, καθώς και η δυνατότητα άμεσης συνεργασίας μεταξύ συναδέλφων από όλα τα συμμετέχοντα κράτη – μέλη σε υποθέσεις με διασυνοριακό χαρακτήρα, καθιστούν την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία βασικό θεσμό στη μάχη ενάντια στο έγκλημα εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Πριν από λίγες ημέρες έγινε γνωστό ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει ήδη σχηματίσει τρεις δικογραφίες για παράνομες επιδοτήσεις εκατομμυρίων ευρώ με ανύπαρκτα βοσκοτόπια. Υπάρχουν και άλλες έρευνες ανοιχτές και πόσες που αφορούν τη διαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ;
Από την Ετήσια Εκθεση του 2024 προκύπτει ότι στο τέλος του έτους υπήρχαν 25 έρευνες σχετικές με αγροτικές επιχορηγήσεις. Χωρίς να είμαι σε θέση να δώσω περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το περιεχόμενο των ερευνών μας, η εικόνα που έχουμε είναι ότι στη χώρα μας, όπως άλλωστε και σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι απάτες σχετικές με τις αγροτικές επιχορηγήσεις είναι ένα φαινόμενο ιδιαίτερα εκτεταμένο. Στόχος μας είναι να οδηγηθούν οι υπαίτιοι ενώπιον της Δικαιοσύνης και να καταστεί σαφές ότι παρόμοιες συμπεριφορές, οι οποίες βλάπτουν όχι μόνο τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά και τους τίμιους αγρότες και κτηνοτρόφους, δεν θα μένουν ατιμώρητες.
Υστερα από έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας κινήθηκε η δίωξη για τη σύμβαση 717 που συνδέεται με την υπόθεση για τα Τέμπη. Πού βρίσκεται αυτή η υπόθεση;
Θα ήθελα κατ’ αρχήν να τονίσω ότι η συγκεκριμένη υπόθεση περιορίζεται στα αδικήματα αρμοδιότητας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, ήτοι στα αδικήματα που φέρονται τελεσθέντα εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ενόψει της μυστικότητας της ανάκρισης, δεν είμαι σε θέση να αποκαλύψω περισσότερα στοιχεία από όσα έχουν ήδη ανακοινωθεί με το δελτίο Τύπου της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας του Δεκεμβρίου του 2023, όταν και ασκήθηκαν ποινικές διώξεις εις βάρος 23 υπόπτων. Αυτό που δύναμαι να εγγυηθώ είναι ότι η ανάκριση διενεργήθηκε με ιδιαίτερη επιμέλεια και εξετάστηκε κάθε πιθανή πτυχή της υπόθεσης, την οποία θεωρούμε ως ιδιαίτερα σημαντική. Σε σύντομο χρονικό διάστημα αναμένεται να περατωθεί η έρευνα, θα κριθεί η περαιτέρω πορεία της υπόθεσης, όποτε και θα υπάρξει επίσημη ενημέρωση.