Η πολιτική που ακολουθεί ο Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ φαίνεται πως αφήνει το στίγμα της στις αντιλήψεις των ελλήνων πολιτών – η δημοσκόπηση της Metron Analysis, όπως παρουσιάστηκε στην έναρξη των εργασιών του ετήσιου συνεδρίου του Κύκλου Ιδεών του Ευάγγελου Βενιζέλου, δείχνει την επίδραση που είχαν οι εξελίξεις των τελευταίων μηνών σε διεθνές επίπεδο. Το 40% των ερωτώμενων κρίνουν πως οι πρώτες κινήσεις του προέδρου των ΗΠΑ θα έχουν αρνητική επίδραση στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, ενώ θεωρείται απειλή για τη χώρα σε ποσοστό 31%. Σε αυτό το πρίσμα, οι ερωτώμενοι προτιμούν η Ευρώπη να διευρύνει τη στρατηγική της αυτονομία (63% σε σχέση με το 34%, που επιμένει στη συνεργασία ΕΕ – ΗΠΑ). «Η διεθνής απειλή μάς κάνει να εμπεδώνουμε περισσότερο τον προσανατολισμό μας προς την Ευρώπη» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γιάννης Μπαλαμπανίδης, πολιτικός αναλυτής, επικεφαλής πολιτικής και κοινωνικής έρευνας της Metron Analysis. Και αυτό τη στιγμή που το 59% δηλώνει πως η Δύση, ως αξιακό, πολιτικό και πολιτιστικό πλέγμα, έχει αποσταθεροποιηθεί και έχει μπει σε πορεία παρακμής.
Η παρέμβαση Βενιζέλου
Σε αυτό το πλαίσιο, στη δική του παρέμβαση ο Ευάγγελος Βενιζέλος έδωσε έμφαση στο μεγάλο πρόβλημα ασφάλειας που αντιμετωπίζει σήμερα η Ελλάδα: «Πορευτήκαμε 50 χρόνια με τη σκέψη ότι εάν προκύψει μια στιγμή έντασης, δηλαδή ένα επεισόδιο, θα το διαχειριστούμε καλύτερα η λιγότερο καλά με θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα, αλλά θα παρέμβουν οι Ηνωμένες Πολιτείες με κάποιο πρόσωπο το οποίο τη στιγμή εκείνη θα είναι ισχυρά καθοριστικό και θα έχει γρήγορες αντιδράσεις (…) Τώρα είναι αμφίβολο αν θα συμβεί αυτό» εξήγησε. Περιέγραψε τη χώρα ως «υβριδική δυτική», καθώς παρότι είναι μέλος του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και δίνει σημασία στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις «δεν θεωρούμε ότι το πρόβλημα ασφαλείας της Δύσης ή το πρόβλημα ασφαλείας της Ευρώπης είναι δικό μας». Περιγράφοντας, μάλιστα, την τακτική της Ευρώπης, επισήμανε πως και η ΕΕ φάνηκε «έτοιμη να στηρίξει μια εκεχειρία των 30 ημερών. Θέλει πάρα πολύ εύκολα και γρήγορα να ανασυσταθεί η δυτική αντίληψη, το ατλαντικό σχήμα», προειδοποιώντας παράλληλα πως δεν πρέπει να μπει σε μια αναθεωρητική αντίληψη: «Σε τέτοια περίπτωση θα κάνει στρατηγική και αξιακό σφάλμα. Πρέπει να πειστούν οι ΗΠΑ ότι η Ευρώπη είναι απαραίτητη για την αμερικανική ασφάλεια».
Η 28η Φεβρουαρίου, εκτός από τη συνάντηση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, που την κατέστησε ορόσημο διεθνώς, ήταν σημείο καμπής και στο εσωτερικό πολιτικό τοπίο, λόγω των διαδηλώσεων για τα Τέμπη – στα σημεία της έρευνας που αφορούν το εσωτερικό, μεταξύ άλλων, το 57% δηλώνει υπέρ των κυβερνήσεων συνεργασίας, το 66% διαφωνεί πως η χώρα δεν διαθέτει άλλο πολιτικό πρόσωπο ικανό να ασκήσει με επάρκεια τα καθήκοντα του πρωθυπουργού πέρα από τον Κυριάκο Μητσοτάκη και η εκλογική επιρροή της ΝΔ έχει πέσει στο 29%. Πτώση, ωστόσο, σημειώνουν και άλλες συστημικές δυνάμεις, όπως το ΠΑΣΟΚ (40% από 47%), ακόμα κι αν τα ποσοστά του είναι διαχρονικά υψηλά στον συγκεκριμένο δείκτη. Αντιθέτως, το κόμμα που ευνοείται είναι αυτό της Ζωής Κωνσταντοπούλου με άνοδο 6 μονάδων στον ίδιο δείκτη του εκλογικού ορίου.
Οσον αφορά τον αντισυστημισμό, η πλειοψηφία των ερωτώμενων περιγράφει τον όρο ως «μια έκφραση διαμαρτυρίας απέναντι στο κατεστημένο». «Ο αντισυστημισμός δεν θεωρείται η εναλλακτική λύση, γι’ αυτό μπορεί να υποχωρήσει όταν περάσει η συγκυρία» σχολίασε ο Στράτος Φαναράς της Metron Analysis για τους συγκεκριμένους δείκτες. «Η χώρα έχει κυβέρνηση κοινοβουλευτικά και συνταγματικά νόμιμη, ανθεκτική, έχει μια αντιπολίτευση που αγωνίζεται να αποκτήσει το πρόσωπό της και να διαμορφώσει την εσωτερική της διαστρωμάτωση, αλλά φορέα που να ασκεί πολιτική ηγεμονία με συνείδηση της Ιστορίας και να μπορεί να προσφέρει στη χώρα τις προϋποθέσεις συναίνεσης δεν έχουμε» ανέφερε αργότερα ο Βενιζέλος. «Οποιος δεν θυμάται και δεν υπερασπίζεται τις υπεύθυνες πολιτικές της περιόδου της οικονομικής κρίσης, στην πραγματικότητα υπονομεύει το μέλλον της χώρας. Η βιασύνη να κηρύξουμε την επάνοδο στην κανονικότητα (…) την έχει καταστήσει εύκολη βορά των ανεύθυνων δημαγωγικών δυνάμεων, οι οποίες λένε ό,τι να ‘ναι» προειδοποίησε.