Χαμηλές προσδοκίες στο ραντεβού της Γενεύης

Στη Γενεύη έχει μεταβεί ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, προκειμένου να λάβει μέρος στην άτυπη Πενταμερή για το Κυπριακό, με τη συμμετοχή των δύο πλευρών, των δύο εκ των εγγυητριών δυνάμεων Ελλάδας και Τουρκίας σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών και της Βρετανίας σε επίπεδο υφυπουργού Εξωτερικών. Θα εκπροσωπηθεί και η Ευρωπαϊκή Ενωση σε ανώτερο επίπεδο, όμως μέχρι χθες νωρίς το απόγευμα δεν είχε ακόμα ενημερώσει ποιος θα την εκπροσωπήσει. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης θα παρακαθίσει στις συνομιλίες πλαισιωμένος από το Εθνικό Συμβούλιο, πλην του ακροδεξιού ΕΛΑΜ, το οποίο διαφωνεί με τη συζήτηση στη βάση ομοσπονδίας.

Οι επενδύσεις είναι μεγάλες, η προσδοκία όμως μικρή. Οπως έλεγε κυβερνητική πηγή στα «ΝΕΑ», δεδομένου του χάσματος, η ελληνοκυπριακή πλευρά, αν και πάει απολύτως προετοιμασμένη για όλα τα ενδεχόμενα, θα κάνει τα πάντα ώστε ο διάλογος να μη ναυαγήσει και η άτυπη διάσκεψη της Γενεύης να δώσει έστω τη βάση επί της οποίας τα Ηνωμένα Εθνη θα συνεχίσουν. Παρόμοια είναι και η θέση του ΟΗΕ, με το μήνυμα Γκουτέρες να λέει ότι θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν διαδικαστικά για να υπάρξει ξεκαθάρισμα θέσεων, προθέσεων και ορίων των μερών.

Βοηθούν οι «εκλογές»;

Κάποια ελπίδα πάντως δημιουργεί και το γεγονός ότι τα Κατεχόμενα μάλλον οδεύουν σε πρόωρες «βουλευτικές εκλογές» τον Ιούνιο, πριν από τις «προεδρικές εκλογές» οι οποίες θα πρέπει να διεξαχθούν μέχρι τον Οκτώβριο. Το κλίμα είναι ιδιαίτερα βεβαρημένο για το «κυβερνών» Κίνημα Εθνικής Ενότητας, από το οποίο προέρχεται ο Τατάρ. Οι Τουρκοκύπριοι, λόγω της πολύ κακής οικονομικής κατάστασης και όχι μόνο, σίγουρα δεν θα έβλεπαν με καλό μάτι ακραίες κινήσεις οι οποίες θα ενέτειναν την απομόνωση των Κατεχομένων. Ο Τατάρ πάντως συνεχίζει το ίδιο τροπάριο λέγοντας ότι συζητά λύση μόνο δύο κρατών, ενώ εσχάτως δηλώνει πως στη Γενεύη θα ζητήσει απευθείας πτήσεις και απευθείας εμπόριο με τα Κατεχόμενα. Και αυτά μεταξύ άλλων. Ζητά επίσης κυριαρχική ισότητα και περίπου ό,τι άλλο βρίσκεται εκτός του συμφωνημένου και καθορισμένου από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ πλαισίου. Εφτασε δε στο σημείο να πει πως η επιτυχία της τουρκοκυπριακής πλευράς τα τελευταία τέσσερα χρόνια (της θητείας του δηλαδή) ήταν πως ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ δεν κατάφερε να καταγράψει την όποια πρόοδο στον διάλογο.

Πώς κινείται η Τουρκία

Η Αγκυρα δεν θα ήθελε να χρεωθεί το όποιο ναυάγιο, ούτε και βλέπει θετικά το ενδεχόμενο επίσης για λόγους τακτικής. Η Λευκωσία προέβη σε μια σειρά κινήσεων για να δείξει στην Αγκυρα ότι θα τη βοηθήσει στα ευρωτουρκικά όχι όμως εν μέσω πλήρους αδιαλλαξίας στο Κυπριακό και προκλητικών συμπεριφορών. Ενδεικτική αυτής της προσέγγισης ήταν και η αρνητική στάση της Κύπρου στο ζήτημα της συμμετοχής της Τουρκίας στις διασκέψεις της ΕΕ για το Ουκρανικό. Η Τουρκία επενδύει στα ευρωτουρκικά και δεν θέλει με τίποτα η Κύπρος να προβάλει εμπόδια, ιδιαίτερα με δεδομένο ότι τα ευρωτουρκικά είναι πλέον ξεκάθαρα συνδεδεμένα με τη συμβολή της Τουρκίας στην επίλυση του Κυπριακού. Αλλος ένας λόγος λοιπόν να μην αφεθεί τώρα ο διάλογος να ναυαγήσει.

Οι πέντε αντιπροσωπείες θα παρακαθίσουν απόψε σε δείπνο στο οποίο ο γ.γ. του ΟΗΕ θα επιδώσει συγκεκριμένα ερωτήματα προκειμένου να του δοθούν εξίσου συγκεκριμένες, όπως ο ΟΗΕ διαμηνύει στα ενδιαφερόμενα μέρη, απαντήσεις. Αύριο θα δει τα πέντε μέρη χωριστά – πρώτα τη βρετανική αντιπροσωπεία, μετά την τουρκική και κατόπιν την ελληνική, για 20 λεπτά εκάστη, και εν συνεχεία τις δύο πλευρές για 25 λεπτά την καθεμία. Πρώτα τους Τουρκοκύπριους και μετά τους Ελληνοκύπριους. Αργότερα θα μεταβούν όλοι οι συμμετέχοντες στο Παλάτι των Εθνών, όπου και θα παραθέσουν ενώπιον όλων τις τοποθετήσεις τους.