Καθώς τα κοινωνικά δίκτυα έχουν εισχωρήσει σε κάθε πιθανή πτυχή της ζωής μας, επόμενο ήταν, ως μέσα πρωτίστως επικοινωνίας, να αξιοποιηθούν κατά κόρον στην πολιτική επικοινωνία και τη διαφήμιση. Και αξιοποιούνται. Πολιτικά πρόσωπα και κόμματα διοχετεύουν το περιεχόμενό τους ενίοτε σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα μέσω των κοινωνικών δικτύων. Πολιτικοί «ψήνονται» στις ασκήσεις ύφους και στην εκφορά «πολιτικού» λόγου στα κοινωνικά δίκτυα, ενώ συγχρόνως οι πλατφόρμες αποτελούν πεδίο δόξης λαμπρό για το στήσιμο εκστρατειών διαφήμισης. Είναι πραγματικά θαυμάσιο εργαλείο. Οι εξατομικευμένες δυνατότητες αλγοριθμικής έμπνευσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης βοηθούν, όποιον ξέρει να τα χειρίζεται, να συναντηθεί μια ώρα αρχύτερα με το εν δυνάμει κοινό του.
Ψηφιακά ίχνη
Τι γίνεται όμως όταν τα κοινωνικά δίκτυα αποδεικνύονται δίκοπο μαχαίρι; Με τα social media στις ζωές μας τουλάχιστον τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια είναι κοινός τόπος ότι τα προφίλ μας (και των πολιτικών προσώπων φυσικά) είναι γεμάτα από ψηφιακά ίχνη της πορείας του καθένα και συνακόλουθα γεμάτα με περασμένες μας απόψεις (ή αγάπες) κι όνειρα που σβήσανε. Δεν είναι λίγες οι φορές που ανασύρονται παρελθοντικές δημοσιεύσεις και tweets πολιτικών προσώπων, που έρχονται σε αντίθεση με τις τωρινές θέσεις και πράξεις τους, για να τους θίξουν, ή πάλι φορές που προκαλείται ζημιά μέσα από άστοχες κινήσεις που γεννούν περισσότερο cringe παρά επικοινωνιακό κέρδος. Από την επίπλαστη ασφάλεια του echo-chamber μέχρι τις αποτυχημένες απόπειρες να φανούν «πιασάρικοι» στο νεανικό κοινό, καταλήγοντας να μοιάζουν με τους θείους που θέλουν να κάτσουν με τη νεολαία, οι πολιτικοί συχνά πέφτουν θύματα των ίδιων των ψηφιακών τους εργαλείων. Φυσικά εντός εξίσωσης μένουν και τα τυχόν λάθη, γιατί ακόμα και τα κοινωνικά δίκτυα των πολιτικών άνθρωποι τα χειρίζονται. Σε αυτό το πνεύμα, ακολουθούν πέντε πολύ ή λιγότερο πρόσφατες περιπτώσεις που τα κοινωνικά δίκτυα στα χέρια των πολιτικών εξέθεσαν –στην καλύτερη – τους κατόχους τους.
Αναρτήσεις
Τις τελευταίες μέρες είχαμε την ανάσυρση παλαιότερων αναρτήσεων του νέου υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νίκου Τσάφου, από το 2020, που τον θέτουν εκτός «εθνικής γραμμής» στα ελληνοτουρκικά, αλλά και το cringe βίντεο του περιφερειάρχη Αττικής, Νίκου Χαρδαλιά, όπου συζητούσε με τη γυναίκα του για το πόσο συχνά «το κάνουν». Για το μεν πρώτο, παρά την αναγνώριση εκ μέρους του υφυπουργού του «σοβαρού του λάθους», έχουν σηκωθεί οι τόνοι στον πολιτικό διάλογο, για το δε δεύτερο, αφού μοίρασε γενναίες δόσεις ετεροντροπής στους άτυχους που είδαν το σχετικό βίντεο, μάθαμε ότι ήταν μέρος μιας εκστρατείας ευαισθητοποίησης για την ανακύκλωση από την Περιφέρεια Αττικής με τίτλο «Μάθε να το κάνεις σωστά». Πριν από λίγους μήνες οι ακόλουθοι της Αννας Διαμαντοπούλου έμειναν άναυδοι βλέποντας στο προφίλ της διαφήμιση υπέρ της Νίκης Κεραμέως – ένα λάθος διαχειριστή, καθώς οι δύο πολιτικοί μοιράζονταν την ίδια ομάδα social media, σύμφωνα με πληροφορίες. Το 2021 δημοσιεύσεις της κυβερνητικής εκπροσώπου Αριστοτελίας Πελώνη από το 2012, όπου επέκρινε στελέχη της ΝΔ, ήρθαν ξανά στην επιφάνεια, ενώ το 2015 αναρτήσεις του Δημήτρη Καμμένου με ρατσιστικό και αντισημιτικό περιεχόμενο οδήγησαν στην παραίτησή του από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Τα κοινωνικά δίκτυα είναι πολύτιμο εργαλείο αλλά δεν χαρίζονται. Απαιτούν προσοχή και εξειδίκευση, ενώ αν κάτι γραφτεί σ’ αυτά δεν ξεγράφεται εύκολα κι αργά ή γρήγορα θα γυρίσει ζητώντας εξηγήσεις ή και παραιτήσεις.