«Ο κόσμος το 2035» είναι το θέμα της έρευνας της aboutpeople και τα αποτελέσματα προσφέρουν μια ενδιαφέρουσα ματιά στις αναμονές και τις προσδοκίες των Ελλήνων για το μέλλον, σε τομείς όπως η δημοκρατία, η ευημερία, οι επιστήμες, η τεχνολογία, η οικονομία και, φυσικά, ο τρόπος ζωής, με ορίζοντα την επόμενη δεκαετία.
Το 56,3% πιστεύει ότι θα ζούμε σε έναν χειρότερο κόσμο, έναντι του 18,5% που εκτιμά ότι ο κόσμος θα είναι καλύτερος, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό (22,1%) θεωρεί ότι τα πράγματα θα παραμείνουν περίπου ως έχουν σήμερα.
Οσον αφορά τις κοινωνικές ανισότητες, το 56,8% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι θα πάνε προς το χειρότερο, ενώ το 14,3% εκτιμά ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί. Αντίστοιχα, η ψαλίδα μεταξύ ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών θεωρείται πιθανό να διευρυνθεί για το 55,3% των ερωτηθέντων.
Το περιβάλλον αποτελεί πεδίο ανησυχίας επίσης: το 51,1% προβλέπει επιδείνωση της κατάστασης. Η ιδιωτικότητα και η ενημέρωση των πολιτών θα χειροτερέψουν, σύμφωνα με τους συμμετέχοντες, σε ποσοστό 69% και 43,3% αντίστοιχα.
Ωστόσο, υπάρχουν και τομείς όπου η αισιοδοξία συγκεντρώνει σημαντικά ποσοστά: το προσδόκιμο ζωής αναμένεται να αυξηθεί, σύμφωνα με το 46,9% των συμμετεχόντων, όπως και η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών για το δημόσιο συμφέρον (59,5%).
Ενας πολυπολικός κόσμος
Το 36,1% των ερωτώμενων προβλέπει έναν πολυπολικό κόσμο, ενώ η Κίνα εμφανίζεται ως η επικρατέστερη μελλοντική υπερδύναμη για το 28%. Ακολουθούν οι ΗΠΑ με 22,7%, η Ρωσία με 4,6%, η ΕΕ με 1,5% και η Ινδία με 1,3%.
Παράλληλα, το 39,7% θεωρεί ότι η ΕΕ θα έχει αποδυναμωθεί έως το 2035, ενώ το 15,3% εκτιμά ότι θα έχει ισχυροποιήσει τη θέση της. Το 26,6% προβλέπει στασιμότητα και το 15,8% πιστεύει ότι θα υπάρξει πλήρης διάλυση.
Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων θεωρεί ότι η παγκόσμια οικονομία θα αναπτύσσεται, αλλά οι ανισότητες θα αυξηθούν (52%) έναντι του 6,7%, το οποίο πιστεύει ότι η παγκόσμια οικονομία θα αναπτύσσεται και οι ανισότητες θα μειωθούν.
Το 49,9% πιστεύει ότι το 2035 θα εξακολουθεί να υπάρχει χρήμα με τη σημερινή του μορφή, αλλά πιο περιορισμένα, το 28,8% ότι θα έχουμε περάσει σε ψηφιακές του μορφές και ένας στους πέντε ερωτώμενους (19,4%) ότι θα είναι περίπου όπως σήμερα. Eπίσης, το 44,2% πιστεύει ότι οι γυναίκες θα πληρώνονται το ίδιο με τους άντρες για τις ίδιες δουλειές.
Η τεχνητή νοημοσύνη
Οι εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη αναμένονται να έχουν μεγαλύτερη επίδραση στην επιστήμη και στην τεχνολογία για το 38,7%, στην εργασία και την οικονομία για το 32,9% και στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων για το 25,8%.
Το 40,1% πιστεύει ότι οι άνθρωποι θα εργάζονται περισσότερες ώρες το 2035, το 35,1% θεωρεί ότι οι ώρες εργασίας θα παραμείνουν περίπου οι ίδιες όπως σήμερα, ενώ το 21,5% εκτιμά ότι θα εργάζονται λιγότερες ώρες. Η πλειοψηφία, επίσης (56,2%), θεωρεί ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα αντικαταστήσει ανθρώπους σε ορισμένους τομείς εργασίας.
Οι ανθρώπινες σχέσεις το 2035 εκτιμάται ότι θα αποδυναμωθούν, αφού οι περισσότεροι (71,5%) πιστεύουν ότι θα υπάρχει μεγαλύτερη αποξένωση μεταξύ των ανθρώπων. Μόνο το 6,8% θεωρεί ότι οι ανθρώπινες σχέσεις θα γίνουν πιο ισχυρές, ενώ το 20,6% εκτιμά ότι θα παραμείνουν όπως είναι σήμερα.
Η πλειοψηφία φαίνεται να πιστεύει είτε ότι το περιβάλλον/κλίμα θα έχει επιδεινωθεί δραματικά, είτε ότι θα υπάρξει ανεπαρκής πρόοδος με ποσοστά 46,3% και 32,6% αντίστοιχα. Επίσης, το 57,1% πιστεύει ότι στο μέλλον θα είναι δύσκολο να ζήσει κανείς σε κάποια μέρη της Ευρώπης λόγω ακραίων καιρικών συνθηκών ενώ, παράλληλα, το 86,3% αναμένει τα επόμενα χρόνια αύξηση των μεταναστευτικών ροών.
Υπάρχει σαφής αισιοδοξία για την πρόοδο στην ιατρική, καθώς το 82,9% πιστεύει ότι θα έχουμε σημαντικές θεραπείες για ασθένειες όπως ο καρκίνος και ο διαβήτης κ.ά. Επίσης, η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών παραγωγής ενέργειας φαίνεται εφικτή ή μάλλον εφικτή για το 88,1%.
Το σενάριο ενός πολέμου
To 47,2% εκφράζει την ανησυχία του για το ενδεχόμενο ενός παγκοσμίου πολέμου έως το 2035. Οι απόψεις για τα μεγαλύτερα ζητήματα ασφάλειας που θα αντιμετωπίσει ο κόσμος την επόμενη δεκαετία δείχνουν ανησυχία για την γεωπολιτική και ψηφιακή ασφάλεια. Οι παγκόσμιες συγκρούσεις και η γεωπολιτική αστάθεια κατατάσσονται ως το μεγαλύτερο ζήτημα από το 38,5%, ενώ το 27,1% θεωρεί ότι οι κυβερνοεπιθέσεις και η ψηφιακή ασφάλεια θα είναι ο πιο σοβαρός κίνδυνος. Επιπλέον, το 16,5% ανησυχεί για τρομοκρατία και εσωτερικές αναταραχές, ενώ οι βιολογικές απειλές είναι ανησυχητικές για το 10,8% των συμμετεχόντων.
Τέλος, όσον αφορά την πιθανότητα μιας νέας πανδημίας, 7 στους 10 πιστεύουν ότι υπάρχει υπάρχει ενδεχόμενο να συμβεί κάτι παρόμοιο με τον COVID-19.
Ο Πέτρος Ιωαννίδης είναι ιδρυτής και πολιτικός αναλυτής της aboutpeople