Τέσσερις επιστήμονες κάτω των 40 ετών που διαπρέπουν στα πεδία της Πολιτικής Επιστήμης, των Βιοϊατρικών Επιστημών, της Τεχνητής Νοημοσύνης και της Φυσικής είναι οι νικητές των φετινών Βραβείων του Ιδρύματος Μποδοσάκη.
- Η Βασιλική Φούκα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης στο Stanford University βραβεύεται με το Επιστημονικό Βραβείο για τις Κοινωνικές Επιστήμες στον κλάδο της Πολιτικής Επιστήμης.
- H Σταυρούλα Χάτζιου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Μοριακής, Κυτταρικής και Αναπτυξιακής Βιολογίας και Χημείας στο Yale University βραβεύεται με το Επιστημονικό Βραβείο για τις Βιοεπιστήμες στον κλάδο των Βιοϊατρικών Επιστημών.
- Ο Ιωάννης Γκιουλέκας, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Ινστιτούτο Ρομποτικής του Carnegie Mellon University βραβεύεται με το Επιστημονικό Βραβείο στις Εφαρμοσμένες Επιστήμες Τεχνολογίας στον κλάδο της Τεχνητής Νοημοσύνης.
- Η Μαρία Πετροπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Φυσικής στο Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, βραβεύεται με το Επιστημονικό Βραβείο για τις Βασικές Επιστήμες στον κλάδο της Φυσικής.
Η τελετή Απονομής των βραβείων θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο στο Ζάππειο Μέγαρο.
Συνολικά 65 έλληνες επιστήμονες έχουν διακριθεί μέσω του θεσμού των βραβείων από το 1992 ως σήμερα.
Κριτήρια για την βράβευσή τους αποτελούν «η επίδοση των υποψηφίων στον επιστημονικό τους τομέα, η συμβολή των υποψηφίων στην πνευματική, επιστημονική και οικονομική ανάπτυξη της χώρας, καθώς και η συμβολή τους, με το ήθος και το έργο τους, στη διεθνή προβολή της Ελλάδας» ανέφερε το Ίδρυμα Μποδοσάκη.
Το έργο των φετινών βραβευομένων
Η Βασιλική Φούκα ερευνά τους παράγοντες που διαμορφώνουν την κοινωνική και πολιτική συμπεριφορά των ανθρώπων και τη διαμόρφωση κοινωνικών και ομαδικών ταυτοτήτων, με στοχο την εξαγωγή συμπερασμάτων για τον σχεδιασμό δημόσιων πολιτικών.
Βασίζεται σε θεωρητικά εργαλεία και μεθόδους από διάφορους κλάδους των κοινωνικών επιστημών, συνδυάζοντας μοντέλα ανθρώπινης συμπεριφοράς από την οικονομική επιστήμη και την κοινωνική ψυχολογία.
Εξάγοντας πληροφορίες από ιστορικά δεδομένα, μελετάει την εξέλιξη εννοιών όπως οι κοινωνικές και ομαδικές ταυτότητες στον χρόνο, τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζονται από κρατικές πολιτικές, καθώς και την επίδρασή τους σε κοινωνικές και πολιτικές συμπεριφορές με σημαντικό αντίκτυπο, όπως η εκλογική συμπεριφορά, η επιλογή συντρόφου ή τόπου διαμονής, καθώς και φαινόμενα όπως η βία κατά μελών άλλων φυλετικών ή εθνοτικών ομάδων.
Άρθρα της έχουν δημοσιευτεί σε κορυφαία επιστημονικά περιοδικά, συμπεριλαμβανομένων των American Political Science Review, Annual Review of Political Science και Review of Economic Studies, ενώ έχει βραβευθεί με το Austin Robinson Memorial Prize, Economic Journal και το Joseph L. Bernd Best Paper Award, Journal of Politics.
Στην ανακάλυψη νέων θεραπευτικών εργαλείων για γαστρεντερικές λοιμώξεις και τον καρκίνο του γαστρεντερικού συστήματος στοχεύει η Σταυρούλα Χάτζιου, συνδυάζοντας χημεία και μικροβιολογία. Στόχος του του εργαστηρίου της είναι να κατανοήσει τον τρόπο με τον οποίο τα βακτηριακά κύτταρα και τα κύτταρα ξενιστές προσαρμόζονται στο οξειδωτικό στρες κατά τη διάρκεια της μόλυνσης, καθώς η προσαρμογή μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη σοβαρών ασθενειών.
Η ομάδα της έχει αναδείξει κρίσιμα μονοπάτια και αντιοξειδωτικούς μηχανισμούς άμυνας για τη βελτίωση της διάγνωσης και της θεραπείας ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων σοβαρών γαστρεντερικών καρκίνων. Έχει πραγματοποιήσει μεγάλο αριθμό δημοσιεύσεων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά όπως το Nature Chemical Biology και Cell και έχει βραβευθεί μεταξύ άλλων με το Sloan Research Fellowship in Chemistry και το Beckman Young Investigator Award.
Το έργο του Ιωάννη Γκιουλέκα κινείται μεταξύ της τεχνητής νοημοσύνης, της όρασης υπολογιστών και των γραφικών υπολογιστών και εστιάζει στην υπολογιστική απεικόνιση.
Μελετάει τον συνδυασμό και την ενσωμάτωση οπτικών, ηλεκτρονικών, και υπολογιστικών τεχνικών, με σκοπό τη δημιουργία συστημάτων απεικόνισης με πρωτοφανείς δυνατότητες. Εφαρμογές της έρευνάς τους συναντάμε στην ιατρική σε συστήματα για τη μη επεμβατική απεικόνιση αγγείων αίματος ή εγκεφαλικών κυττάρων, σε συστήματα οπτικής τομογραφίας για εφαρμογές επίβλεψης και αντιμετώπισης καταστροφών και σε συστήματα που «βλέπουν» γύρω από γωνίες σε εφαρμογές πλοήγησης και παρακολούθησης.
Ο Ι. Γκιουλέκας έχει συμβάλει στην απόδοση για την ογκομετρική απεικόνιση και το έργο του έχει λάβει σημαντική αναγνώριση, καθώς μεταξύ άλλων διακρίσεων έχει λάβει το βραβείο NSF CAREER και Sloan Research Fellowship.
Η Μαρία Πετροπούλου αναζητά λύσεις για θεμελιώδη προβλήματα της αστροφυσικής, εστιάζοντας στις διεργασίες ακτινοβολίας σε αστροφυσικά πλάσματα, στις διαδικασίες επιτάχυνσης σωματιδίων σε υψηλές ενέργειες και παραγωγής νετρίνων.
Ξεκίνησε την ανεξάρτητη ερευνητική της πορεία το 2020 και έχει σημειώσει εντυπωσιακή πορεία δικών της δημοσιεύσεων με 97 άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά με κριτές, ~3700 αναφορές, και h-index 35. Η Αστροφυσική Υψηλών Ενεργειών και η Αστρονομία Πολλαπλών Αγγελιοφόρων, αποτελούν τα κύρια πεδία των ερευνητικών της ενδιαφερόντων.
Κύρια όργανα του θεσμού των Επιστημονικών Βραβείων του Ιδρύματος Μποδοσάκη είναι α) η Επιτροπή Επιστημονικών Βραβείων και β) οι Ειδικές Επιτροπές Κρίσεως.
Η διαδικασία
Οι υποψήφιοι προτείνονται είτε από επιστήμονες του ιδίου κλάδου, ίδιας ή ανώτερης βαθμίδας, είτε από τα Πανεπιστήμια και τα Ιδρύματα στα οποία υπηρετούν. Στη συνέχεια, οι Ειδικές Επιτροπές Κρίσεως, οι οποίες συγκροτούνται ειδικά για κάθε κλάδο στον οποίο απονέμεται Βραβείο, αξιολογούν τις υποψηφιότητες.
Κάθε Ειδική Επιτροπή Κρίσεως υποβάλλει τις προτάσεις της σχετικά με τους επιλεγόμενους από αυτήν υποψηφίους στην Επιτροπή Επιστημονικών Βραβείων, η οποία με τη σειρά της εισηγείται στο Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος τους επικρατέστερους υποψηφίους προς βράβευση.
Η Επιτροπή Επιστημονικών Βραβείων αποτελείται από τα εξής μέλη:
- Γιάννης Αϋφαντής, Καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης
- Θεοδώρα Βαρβαρίγου, Καθηγήτρια στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου
- Νίκος Βέττας, Καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γενικός Διευθυντής στο Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών
- Γιώργος Κόλλιας, Ακαδημαϊκός, Καθηγητής/Διευθυντής Εργαστηρίου Φυσιολογίας, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών και Συνεργαζόμενος Ερευνητής, Ερευνητικό Κέντρο Βιοϊατρικών Επιστημών «Αλέξανδρος Φλέμιγκ»
- Νάνσυ Μακρή, Καθηγήτρια Χημείας και Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Illinois at Urbana-Champaign
- Κώστας Μεγήρ, Καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Yale
- Μιχάλης Τριανταφύλλου, Καθηγητής Marine Technology του MIT, Επισκέπτης Ερευνητής στο Woods Hole Oceanographic Institution των ΗΠΑ, Διευθυντής του Center for Ocean Engineering και Διευθυντής του Testing Tank Facility και του Propeller Tunnel του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης (MIT)
- Θανάσης Φωκάς, Καθηγητής στο Τμήμα Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Θεωρητικής Φυσικής του Πανεπιστημίου Cambridge
Στην Επιτροπή Επιστημονικών Βραβείων συμμετέχουν εκ μέρους του Ιδρύματος οι:
- Αθηνά Δεσύπρη, Πρόεδρος Δ.Σ. Ιδρύματος Μποδοσάκη
- Θεόδωρος Θεοδώρου, Καθηγητής στη Σχολή Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Αντιπρόεδρος Δ.Σ. Ιδρύματος Μποδοσάκη.