Σε μια περίοδο μεγάλων ανακατατάξεων στο διεθνές τοπίο αλλά και στην παγκόσμια οικονομία, ο ιδρυτής και πρόεδρος της Capital Maritime & Trading Corp Βαγγέλης Μαρινάκης ήταν ο κεντρικός ομιλητής στο επίσημο γεύμα στο 19ο Ετήσιο Διεθνές Ναυτιλιακό Φόρουμ της Capital Link στο Metropolitan Club, στη Νέα Υόρκη στις 31 Μαρτίου 2025.
Το ακροατήριο περιλάμβανε κορυφαία στελέχη τραπεζών, ναυλωτών, πλοιοκτήτες, στελέχη των αμερικανικών κεφαλαιαγορών του Nasdaq και της Νέας Υόρκης, χρηματοικονομικούς αναλυτές καθώς και εξέχουσες προσωπικότητες της ναυτιλίας, όπως η Σεμίραμις Παλιού (Diana Shipping Inc.), ο Πόλυς Χατζηιωάννου (Safe Bulkers), καθώς και κορυφαία στελέχη επενδυτικών τραπεζών όπως οι Wiley Griffiths (Morgan Stanley), Evan Cohen (First Citizens Bank) και Edward Horton (Seward & Kissel LLP). Μεταξύ των διεθνών εφοπλιστών που συμμετείχαν ήταν ο Kristian Sorensen (BW LPG), ο Richard Tyrrell (Cool Company),και ο Carlos Balestra di Mottola (d’Amico International).
Απευθυνόμενος σε ένα κοινό ανθρώπων της ναυτιλίας και της οικονομίας αρκετούς από τους οποίους γνωρίζει από της δεκαετία του 1990, ο Βαγγέλης Μαρινάκης ξεκίνησε σημειώνοντας ότι: «Χαίρομαι που βρίσκομαι σήμερα εδώ μαζί σας. Είδα πολλούς φίλους που είχα να δω αρκετό καιρό, φίλους με τους οποίους ξεκινήσαμε – ας πούμε – μαζί στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Έτσι, ήταν μια ευχάριστη έκπληξη να τους ξαναδώ και να διαπιστώσω ότι εξακολουθούν να είναι δυνατοί, υγιείς και πετυχημένοι στις επιχειρήσεις τους».
Ευκαιρίες για τη ναυτιλία
Ο Βαγγέλης Μαρινάκης από την αρχή υπογράμμισε ότι μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ και τη νέα κυβέρνηση υπό τον Ντόναλντ Τραμπ το διεθνές τοπίο έχει αλλάξει, τονίζοντας παράλληλα ότι αυτές οι αλλαγές έχουν κάνει τη ζωή μας πιο σύνθετη, αλλά ταυτόχρονα πιο ενδιαφέρουσα. Γι’ αυτό και υπενθύμισε ότι «στη ναυτιλία, συχνά επωφελούμαστε από τα γεωπολιτικά γεγονότα. Όταν υπάρχει αβεβαιότητα, πιστεύω ότι, στο τέλος της ημέρας, η ναυτιλία κερδίζει -ίσως βραχυπρόθεσμα, αλλά σίγουρα μακροπρόθεσμα, βλέπουμε οφέλη. Φυσικά, όλα εξαρτώνται από το πώς αντιδρούν οι επιχειρηματίες – πώς αναλύουν την κατάσταση και διαμορφώνουν μια στρατηγική».
Δεν είναι βιώσιμο να συνεχιστούν αυτοί οι περιορισμοί για πολλά χρόνια
Ο Βαγγέλης Μαρινάκης αναφέρθηκε στα ζητήματα που έχουν προκύψει από την επιλογή της αμερικανικής κυβέρνησης να προχωρήσει σε δασμούς στα εισαγόμενα προϊόντα. Αναγνώρισε ότι βραχυπρόθεσμα θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις, όμως εκτίμησε ότι δεν μπορούν τέτοιες πολιτικές να συνεχιστούν μακροπρόθεσμα: «Κατά τη γνώμη μου, θα αντιμετωπίσουμε πολλές προκλήσεις στο μέλλον, ιδίως όσον αφορά τους δασμούς. Οι τρέχουσες συζητήσεις που παρακολουθούμε δεν περιορίζονται πλέον μόνο στην Κίνα –τώρα υπάρχουν δασμοί που επηρεάζουν και την ΕΕ και άλλες χώρες. Όλα αυτά έχουν άμεσο αντίκτυπο στη ναυτιλία, διότι επηρεάζουν τη μεταφορά αγαθών. Βραχυπρόθεσμα, αναμένω αρνητικό αντίκτυπο, αλλά δεν πιστεύω ότι τέτοιοι περιορισμοί είναι βιώσιμοι μακροπρόθεσμα.»
Ο κ. Chris Taylor, Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης (NYSE Group), ο κ. Ευάγγελος Μαρινάκης, Capital Maritime & Trading Corp, η κα Όλγα Μπορνόζη και ο κ. Νικόλαος Μπορνόζης, Capital Link.
Το μέλλον των πλοίων κινεζικής ναυπήγησης
Ο ιδρυτής και πρόεδρος της Capital Maritime & Trade Corp. αναφέρθηκε στις επιπτώσεις των ανακοινώσεων της αμερικανικής κυβέρνησης ότι θα επιβάλει υψηλά επιπλέον τέλη ελλιμενισμού στα κινεζικής κατασκευής πλοία, δεδομένου του μεγάλου αριθμού πλοίων που θα μπορούσε να αφορά ένα τέτοιο μέτρο. Όπως σημείωσε, «Ένα άλλο ζήτημα που μας απασχολεί είναι το μέλλον του τονάζ κινεζικής κατασκευής. Δεν μιλάμε μόνο για πλοία που ανήκουν σε κινεζικές εταιρείες. Τα τελευταία 10-15 χρόνια, λόγω του τρόπου με τον οποίο αναπτύχθηκε η ναυπηγική βιομηχανία, οι πλοιοκτήτες συχνά δεν είχαν άλλη επιλογή από το να εξετάσουν το ενδεχόμενο ναυπήγησης στην Κίνα – για τρεις βασικούς λόγους: Πρώτον, λόγω της διαθέσιμης χωρητικότητας, δεύτερον, λόγω των ανταγωνιστικών τιμών και τρίτον, επειδή τα κινεζικά ναυπηγεία έχουν βελτιώσει σημαντικά την ποιότητά τους. Σε πολλές περιπτώσεις, τα πρότυπά τους πλησιάζουν εκείνα των κορεατικών ή ακόμη και των ιαπωνικών ναυπηγείων. Ως αποτέλεσμα, ένας μεγάλος αριθμός πλοίων -που ανήκουν τόσο σε εισηγμένες όσο και σε ιδιωτικές εταιρείες παγκοσμίως- έχουν ναυπηγηθεί στην Κίνα.
Αυτή τη στιγμή, βλέπουμε ναυλωτές -ακόμη και σε διαπραγματεύσεις για βραχυχρόνιες ή μακροπρόθεσμες ναυλώσεις- να προσπαθούν να αποφύγουν πλοία κινεζικής κατασκευής . Ορισμένοι το κάνουν για να διαπραγματευτούν καλύτερα ναύλα- άλλοι ανησυχούν πραγματικά για τους κινδύνους, ιδίως όταν τα φορτία μεταφέρονται από και πρός τις Ηνωμένες Πολιτίες. Απλώς δεν θέλουν να αναλάβουν το ρίσκο.»
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Βαγγέλης Μαρινάκης προειδοποίησε ότι «αν αυτή η τάση συνεχιστεί, θα δημιουργηθεί μια αγορά δύο ταχυτήτων και, στο τέλος ο καταναλωτής θα πληρώσει το τίμημα. Το κόστος των παραδιδόμενων εμπορευμάτων θα είναι υψηλότερο, ειδικά για προϊόντα που εισάγονται ή εξάγονται από τις ΗΠΑ με πλοία που δεν έχουν ναυπηγηθεί στην Κίνα. Πιστεύω ότι αυτή η κατάσταση μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από όσο όλοι θα θέλαμε .»
Στην Ευρώπη έρχεται ύφεση
Ο Βαγγέλης Μαρινάκης αναφέρθηκε και στις γενικότερες οικονομικές τάσεις. Υπογράμμισε έτσι ότι ειδικά στην Ευρώπη, «η οικονομική κατάσταση στην Ευρώπη δεν είναι καλή. Αναμένουμε ύφεση. Παρόμοιες προβλέψεις υπήρχαν ακόμη και πριν από το COVID, αλλά λόγω της πανδημίας και των τελευταίων πέντε ετών -που πέρασαν γρήγορα- η ύφεση αυτή αναβλήθηκε. Στην πραγματικότητα, αρκετοί κλάδοι, συμπεριλαμβανομένης της ναυτιλίας, σημείωσαν ιστορικά υψηλά κέρδη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ιδίως στους τομείς των εμπορευματοκιβωτίων και του ξηρού φορτίου. Οι ναύλοι εκτοξεύτηκαν και είδαμε εξαιρετικές συνθήκες στην αγορά.».
Οι προοπτικές της ναυτιλίας και η σημασία του εκσυγχρονισμού του στόλου
Σε σχέση με τις προοπτικές της ναυτιλίας, ο Βαγγέλης Μαρινάκης, υπογράμμισε ότι ορισμένες από τις παραμέτρους που επέτρεψαν ιδιαίτερα αυξημένη κερδοφορία το προηγούμενο διάστημα είναι πιθανό να μην ισχύουν το επόμενο διάστημα, ενώ έχει ιδιαίτερη σημασία να συνεχιστούν οι επενδύσεις στον εκσυγχρονισμό των στόλων, συμπεριλαμβανομένων αυτών που αφορούν την μείωση των εκπομπών αερίων που επιτείνουν την κλιματική αλλαγή. Όπως επισήμανε: «Ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας επηρέασε επίσης την αγορά δεξαμενόπλοιων, ωθώντας τις τιμές των ναύλων σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα. Η αγορά ήταν πολύ ισχυρή για ένα διάστημα. Στη συνέχεια, ήρθε η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης, μαζί με διαταραχές στη διώρυγα του Σουέζ – οι οποίες είχαν πραγματικό αντίκτυπο στη ναυτιλία και στις τιμές των ναύλων. Ταυτόχρονα, η Διώρυγα του Παναμά αντιμετώπισε τα δικά της προβλήματα με περιορισμούς βυθίσματος. Για πρώτη φορά στην ιστορία, και οι δύο διώρυγες δεν ήταν πλήρως λειτουργικές ταυτόχρονα. Αυτό ώθησε τους ναύλους σε υψηλότερα επίπεδα, αλλά αυτό το πλεονέκτημα δεν θα διαρκέσει για πάντα. Τελικά, οι παράγοντες αυτοί θα εξομαλυνθούν..
Η στρατηγική μας για το μέλλον είναι να συνεχίσουμε τον εκσυγχρονισμό του στόλου μας και να παραμείνουμε εξαιρετικά ευαισθητοποιημένοι όσον αφορά τις εκπομπές ρύπων, τις περιβαλλοντικές ανησυχίες και τους τελευταίους κανονισμούς του ΠΟΝ (IMO). Παρόλο που η διοίκηση Τραμπ μπορεί να μην προωθήσει τους περιβαλλοντικούς κανονισμούς στις ΗΠΑ, παραμένουμε προσηλωμένοι στη μείωση των εκπομπών και στην προστασία του περιβάλλοντος.
Η επένδυση στα πλοία διπλού καυσίμου LNG μακροπρόθεσμα θα αποδώσει
Σε σχέση με την επιλογή να επενδύσει σε πλοία που είναι πιο φιλικά προς το περιβάλλον καθώς και σε πλοία διπλού καυσίμου, ο Βαγγέλης Μαρινάκης υπογράμμισε ότι: «Πληρώνουμε ένα επιπρόσθετο κόστος (premium) για τη ναυπήγηση πλοίων φιλικών στο περιβάλλον καθώς και πλοίων διπλού καυσίμου. Για ένα διάστημα θα υπάρξει μια μεταβατική φάση όπου θα χρησιμοποιούμε λιγότερο ρυπογόνα καύσιμα, παρότι δεν έχουμε δει ακόμη τους ναυλωτές, ή τις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες να πληρώνουν επιπρόσθετα premium. Παρ’ όλα αυτά έχουμε επεκτείνει τη ναυπηγική μας δραστηριότητα σε πλοία εμπορευματοκιβωτίων με τεχνολογία διπλού καυσίμου για εμπορευματοκιβώτια. Έχουμε μια μακροπρόθεσμη οπτική και πιστεύουμε ότι τελικά θα αποδώσει.
Το κλειδί είναι να διατηρήσουμε οικονομική αντοχή ώστε να μπορούμε να αντέξουμε τους κύκλους της ναυτιλιακής αγοράς. Πιστεύω ότι –ειδικά στην Ευρώπη– οι κανονισμοί θα προχωρήσουν και τα πλοία διπλού καυσίμου LNG θα προσφέρουν σαφή πλεονεκτήματα τόσο άποψη εκπομπών αερίων όσο και κόστους, ειδικά όταν λήξει ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας. Ελπίζουμε ότι αυτό θα συμβεί σύντομα, ενδεχομένως εντός του έτους. Όταν οι τιμές του φυσικού αερίου μειωθούν, η χρήση του LNG θα γίνει σημαντικά πιο αποδοτική – όχι μόνο από περιβαλλοντική άποψη, αλλά και οικονομικά, λόγω της χαμηλότερης κατανάλωσης .»
Τα επόμενα χρόνια θα ευνοήσουν τη ναυτιλία
Σε σχέση με τις συνολικότερες γεωπολιτικές εξελίξεις και ανακατατάξεις ο Βαγγέλης Μαρινάκης υπογράμμισε ότι οι αλλαγές είναι μεγάλες, όμως την ίδια στιγμή αυτή η συνθήκη ευνοεί τον κλάδο της ναυτιλίας:
«Πολλά πράγματα που θεωρούσαμε αδιανόητα -όπως οι εντάσεις με την Κίνα, τη Ρωσία ή η σύγκρουση Ισραήλ-Παλαιστίνης- συμβαίνουν. Τα επόμενα χρόνια θα είναι πολύ ενδιαφέροντα. Πιστεύω ότι, τελικά, αυτές οι εξελίξεις θα ωφελήσουν τη ναυτιλία και τις εταιρείες μας. Βραχυπρόθεσμα, ίσως χρειαστεί να υπομείνουμε κάποιες δυσκολίες κμέχρι να επέλθει ομαλοποίηση. Αλλά επαναλαμβάνω:αυτή η μεταβλητότητα και όλες αυτές οι γεωπολιτικές αλλαγές τείνουν να βοηθάνε μακροπρόθεσμα τον κλάδο μας.»
Η στρατηγική των κυρώσεων: ο Ευρωπαίος καταναλωτής πλήρωσε τον λογαριασμό
Ο ιδρυτής και πρόεδρος της Capital Maritime & Trading Corp. υπενθύμισε ότι έγκαιρα είχε προειδοποιήσει τις επιπτώσεις των ευρωπαϊκών κυρώσεων με αφορμή τον πόλεμο Ρωσίας και Ουκρανίας
«Όσον αφορά την ευρωπαϊκή οικονομία, είπα πριν από τρία χρόνια -όταν ξεκίνησε ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας- ότι η στρατηγική κυρώσεων της ΕΕ τελικά δεν θα λειτουργούσε. Στο τέλος, ήταν ο Ευρωπαίος πολίτης που πλήρωσε το τίμημα. Το ρωσικό πετρέλαιο συνέχισε να εξάγεται στην Κίνα και την Ινδία με μεγάλες εκπτώσεις. Εν τω μεταξύ, οι ευρωπαϊκές χώρες αγόραζαν προϊόντα από τα ινδικά και κινεζικά διυλιστήρια σε τιμές ρεκόρ. Έτσι, παρά το εμπάργκο η Ρωσία έλαβε στην πραγματικότητα περισσότερα έσοδα από ό,τι πριν, ενώ τα διυλιστήρια της Ινδίας και της Κίνας κατέγραψαν κέρδη ρεκόρ. Και ήταν ο Ευρωπαίος καταναλωτής που πλήρωσε το λογαριασμό. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους πιστεύω ότι η ύφεση στην Ευρώπη είναι πλέον αναπόφευκτη».
Γι’ αυτό και υπογράμμισε ότι θεωρεί ότι η κυβέρνηση Τραμπ υιοθετεί τη σωστή προσέγγιση απέναντι στον πόλεμο Ρωσίας- Ουκρανίας: «Τα τελευταία τρία χρόνια, η Ευρώπη δεν κατέβαλε καμία σοβαρή προσπάθεια για να σταματήσει αυτόν τον πόλεμο. Αθώοι άνθρωποι -ιδιαίτερα παιδιά- πεθαίνουν. Και μετά από τρία χρόνια, δεν υπάρχει κανένας λόγος για να συνεχιστεί αυτό. Είναι παράλογο και πρέπει να σταματήσει. Αυτές είναι οι προσωπικές μου απόψεις για τις οικονομικές προοπτικές της Ευρώπης και το μέλλον της ναυτιλίας».
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο Βαγγέλης Μαρινάκης ευχήθηκε στους παρευρισκομένους «να παραμείνουν δυνατοί και υγιείς. Γιατί όταν είσαι δυνατός και υγιής, μπορείς να αντιμετωπίζεις τις κρίσεις και να απολαμβάνεις τις προκλήσεις κάθε μέρα. Στο τέλος, όλοι προσπαθούμε να κάνουμε το καλύτερο δυνατό -για τις εταιρείες μας, τους μετόχους μας και για το μέλλον».