Το επιτελείο Τραμπ θέλει να παρουσιάσει την υποχώρηση ως τμήμα μίας προσχεδιασμένης στρατηγικής αλλά τα όσα έγιναν στο παρασκήνιο δείχνουν ότι η κυβέρνηση δέχτηκε ένα ισχυρό πλήγμα
Η υποχώρηση του Τραμπ στην επιβολή δασμών μετά από μία εβδομάδα επίδειξης ισχύος απέναντι στους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ και τις αγορές ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία με τους αναλυτές να προσπαθούν να αποκωδικοποιήσουν τη στάση του αμερικανού προέδρου.
«Ο εμπορικός πόλεμος που είχε εξαπολύσει με πολλές φανφάρες στις 2 Απριλίου είχε καταστεί μη βιώσιμος οικονομικά, δημοσιονομικά και πολιτικά για τον Τραμπ», αναφέρουν οι Financial Times και προσθέτουν ότι οι πιέσεις αποδείχτηκαν τελικά «υπερβολικές» για τον πρόεδρο των ΗΠΑ.
Η στροφή Τραμπ που πάγωσε τους δασμούς σε όλες τις χώρες – με εξαίρεση την Κίνα – για 90 ημέρες ώστε να δώσει χώρο στις αγορές να αναπνεύσουν και στα κράτη χρόνο να διαπραγματευτούν μαζί του, είναι ένα απογοητευτικό πισωγύρισμα για έναν πρόεδρο που είχε δηλώσει ότι «απελευθέρωσε» τους Αμερικανούς από έναν άδικο παγκόσμιο εμπορικό σύστημα που μόνο ο ίδιος είχε το θάρρος να αναδιατάξει.
Η απόφαση να υποχωρήσει είναι ένα σημάδι ότι ο Τραμπ εξακολουθεί να είναι ευάλωτος στις αντιδράσεις των επενδυτών, των βουλευτών και των χορηγών του ακόμα και για τη πολυδιαφημιζόμενη δέσμευσή του.
«Πάγωσα τους δασμούς επειδή οι άνθρωποι άρχισαν… να φοβούνται λίγο», είπε ο Τραμπ. «Σκέφτηκα ότι ο κόσμος είχε ξεφύγει λίγο από τα όρια. Είχαν αρχίσει να γίνονται γιούπι». Το κείμενο για την παύση των δασμών «γράφτηκε από καρδιάς», πρόσθεσε και εξήγησε ότι δεν συμβουλεύτηκε ούτε νομικούς ούτε άλλους ειδικούς.
Τα χρηματιστήρια πήραν το μήνυμα και άρχισαν να ανεβαίνουν. Ένας άνθρωπος των αγορών, επικεφαλής εταιρίας διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων, δήλωσε στους FT:
«Νομίζω ότι αυτό (σ.σ. η αναστολή δασμών) αποδεικνύει ότι ο Τραμπ προσέχει τις αγορές και αντιλαμβάνεται πότε το παρατραβάει. Νομίζω ότι αυτό είναι ένα πλεονέκτημα: η αγορά εξακολουθεί να έχει δύναμη και δεν μπορεί να εκφοβιστεί».
Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου προσπάθησαν να παρουσιάσουν την αλλαγή στη στάση του Τραμπ ως μέρος ενός μεγάλου και προσχεδιασμένου πλάνου στρατηγικής.
Μέρος της στρατηγικής μας, λέει το επιτελείο
Μιλώντας έξω από τον Λευκό Οίκο το απόγευμα της Τετάρτης, ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ είπε ότι πέρασε μέρος της Κυριακής του με τον Τραμπ στη Φλόριντα και υπογράμμισε ότι τα γεγονότα της τελευταίας εβδομάδας αντανακλούν τη «στρατηγική του προέδρου», όπως είχε αρχικά διαμορωθεί.
«Κατάφερε περισσότερες από 75 χώρες να προσέλθουν για διαπραγματεύσεις. Χρειάστηκε μεγάλο θάρρος για να παραμείνει σταθερός στην πορεία και να φτάσει μέχρι εδώ» δήλωσε και πρόσθεσε ότι η αναστολή των δασμών είναι το δώρο των ΗΠΑ στις χώρες που επέλεξαν να μην αντιδράσουν. Θα συμμετάσχουμε σε συνομιλίες καλής πίστης είπε ακόμα και δήλωσε την προθυμία των ΗΠΑ να ακούσουν τους εταίρους τους.
Λίγες ημέρες νωρίτερα, ο Μπέσεντ είχε χαιρετίσει τα σχέδια του Τραμπ για τους δασμούς σε συνέντευξή του, υποστηρίζοντας ότι θα βοηθήσουν τις ΗΠΑ να ενισχύσουν τη βιομηχανία τους και θα κάνουν την παγκόσμια αγορά δικαιότερη.
Μέχρι την Κυριακή και μετά από δύο βίαια sell-off στις αμερικανικές αγορές μετοχών ο Τραμπ ορκιζόταν να διατηρήσει τη σκληρή γραμμή, και εμφανιζόταν σίγουρος ότι οι αγορές θα επανέλθουν.
Η πίεση στα αμερικανικά ομόλογα
Οι πιέσεις όμως είχαν αρχίσει να φαίνονται. Ρεπουμπλικανοί του Καπιτωλίου που είναι αφοσιωμένοι στον πρόεδρο άρχισαν να ασκούν κριτική.
Οι διαμαρτυρίες κατά του «υπερπροστατευτισμού» που «επιδείκνυε ο Τραμπ» άρχισαν να εντείνονται από επενδυτές και πλούσιους υποστηρικτές του προέδρου, όπως ο Έλον Μασκ.
Το κομβικό σημείο όμως για τη στροφή του Τραμπ ήταν όταν η κρίση επεκτάθηκε στα αμερικανικά ομόλογα τα οποία γενικά θεωρούνται ασφαλές καταφύγιο για τους επενδυτές.
Την Τετάρτη οι αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων εκτοξεύτηκαν.
Η άνοδος των αποδόσεων – καθώς οδηγεί υψηλότερα το κόστος δανεισμού – δημιούργησε νέες ανησυχίες, καθώς απείλησε με ένα ακόμα σοκ την παγκόσμια οικονομία.
Ο πρώην υπουργός Οικονομικών Λόρενς Σάμερς ήταν από αυτούς που προειδοποίησαν για χρηματοπιστωτική κρίση. Η εξέλιξη αυτή ήταν που έκανε τον Τραμπ να λυγίσει, σχολιάζουν οι FT, παγώνοντας το μεγαλύτερο μέρος των επιπλέον δασμών.
«Ο Τραμπ είναι εντάξει με το να δεχθεί πλήγμα η Wall Street, αλλά δεν θέλει να γκρεμιστεί όλο το σπίτι», δήλωσε ένα πρόσωπο που βρίσκεται κοντά στον Λευκό Οίκο.
«Η αγορά ομολόγων είναι πολύ δύσκολη, την παρακολουθούσα… οι άνθρωποι άρχισαν να ανατριχιάζουν λίγο», δήλωσε ο Τραμπ καθώς εξηγούσε τη στροφή του την Τετάρτη.
Είπε επίσης ότι είχε πειστεί από μια συνέντευξη που έδωσε ο διευθύνων σύμβουλος της JPMorgan, Ντίμον, στο Fox Business, όπου προειδοποίησε ότι οι ΗΠΑ πιθανώς οδεύουν προς την ύφεση.
«Είμαι ψύχραιμος, αλλά πιστεύω ότι η κατάσταση θα μπορούσε να επιδεινωθεί αν δεν σημειώσουμε κάποια πρόοδο εδώ», δήλωσε ο Ντίμον.
Το παρασκήνιο της αλλαγής πλεύσης
Αυτός που έπεισε τον Τραμπ να αλλάξει γραμμή πλεύσης ήταν ο Μπέσεντ, αναφέρουν τα αμερικανικά ΜΜΕ που επικαλούνται πηγές της Wall Street.
Τον βοήθησε να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η παύση των δασμών δεν θα αποτελούσε ένδειξη αδυναμίας, αλλά μάλλον μια υπολογισμένη κίνηση για να φέρει τους εμπορικούς εταίρους στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Ο Τραμπ συμφώνησε, και επιστρέφοντας στην Ουάσιγκτον με το Air Force One, εξουσιοδότησε τον Μπέσεντ να ανακοινώσει δημοσίως την πρόθεση της κυβέρνησης να αναζητήσει νέες εμπορικές συμφωνίες.
Η επίσημη ανακοίνωση, ωστόσο, αποτέλεσε έκπληξη ακόμη και για ορισμένους από τους στενότερους συμβούλους του Τραμπ. Ο εμπορικός αντιπρόσωπος των ΗΠΑ Τζέιμισον Γκριρ, ο οποίος κατέθετε εκείνη την περίοδο ενώπιον του Κογκρέσου, έμαθε για την απόφαση μόνο αφού το ανέφεραν οι νομοθέτες.
Αβεβαιότητα
Οι επιχειρηματικοί όμιλοι ανακουφίστηκαν από τη στροφή Τραμπ, αλλά δήλωσαν ότι οι κραδασμοί γύρω από την πορεία των πολιτικών που ακολουθεί δεν έχουν αρθεί.
Οι δασμοί 10% για τις περισσότερες χώρες παραμένουν σε ισχύ, οι ΗΠΑ κλιμακώνουν τον εμπορικό πόλεμο με την Κίνα, τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, και το τοπίο παραμένει θολό σε σχέση με τους πιθανούς δασμούς σε συγκεκριμένους τομείς, όπως τα αυτοκίνητα και τα φαρμακευτικά προϊόντα.
«Αν και αυτή η προσωρινή αναστολή μπορεί να μειώσει τις άμεσες επιπτώσεις, δεν μειώνει την αβεβαιότητα που παραλύει τους υπολογισμούς των εταιρειών για το εμπόριο, τις προμήθειες και τις επενδύσεις», δήλωσε ο Τζέικ Κόλβιν, πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικού Εμπορίου, ενός λόμπι στην Ουάσιγκτον.
«Ενθαρρύνουμε τη διοίκηση να συνεχίσει να αποκλιμακώνει και να προσδιορίζει ανθεκτικούς δρόμους προς τα εμπρός για την εξάλειψη αυτών των δασμών, την ανοικοδόμηση της εμπιστοσύνης και την ελαχιστοποίηση της μελλοντικής αβεβαιότητας με τους οικονομικούς μας εταίρους», πρόσθεσε.
Πηγή: in.gr / Με πληροφορίες από Financial Times