Μπορεί κάποτε η διαδρομή Ιταλία – ΗΠΑ να ήταν το όνειρο μεταναστών, όμως πλέον γίνεται και το μονοπάτι νέων μπασκετικών ταλέντων που βλέπουν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού την ευκαιρία να ανοίξουν φτερά. Η σεζόν 2024-25 κατέγραψε κάτι πρωτοφανές για την ιταλική καλαθοσφαίριση: 25 ιταλοί παίκτες συμμετείχαν στο NCAA, με αρκετούς να διακρίνονται, να τραβούν βλέμματα και να κάνουν τον δρόμο προς το ΝΒΑ πιο ανοιχτό από ποτέ.
Δεν πρόκειται για μεμονωμένα παραδείγματα ή ασυνήθιστες εξαιρέσεις, αλλά για ένα κύμα που φουσκώνει, αποκαλύπτοντας τις βαθιές μεταβολές στο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο μπασκετικό οικοσύστημα.
Τα hot ονόματα
Το παράδειγμα του Ντάμε Σαρ, του 18χρονου από το Οντερτσο, είναι ενδεικτικό: ύστερα από σπουδαία εμφάνιση στο Nike Hoop Summit με την Team World (17 πόντοι), αποχώρησε από την Μπαρτσελόνα και βρίσκεται κοντά σε συμφωνία με κορυφαία αμερικανικά προγράμματα όπως το Κεντάκι και το Ιλινόις. Η συμμετοχή του στην εθνική U17 και η εντυπωσιακή του ωριμότητα με την μπάλα στα χέρια έχουν κάνει πολλούς να τον χαρακτηρίσουν ως τον «Ιταλό Shai Gilgeous-Alexander».
Στο ίδιο πνεύμα και ο Achille Lonati, που άφησε την Ολίμπια Μιλάνο για να υπογράψει στους St. Bonaventure Bonnies. Εχοντας κάνει ντεμπούτο στην EuroLeague, ο γεννημένος το 2007 γκαρντ στοχεύει σε βελτίωση της δημιουργίας του και του παιχνιδιού με την μπάλα, ώστε να κερδίσει τη θέση του στο μελλοντικό Draft.
Και βέβαια ο Luigi Suigo, ο «μοντέρνος ψηλός» με ύψος 2,20 μ. και τρομερή ευχέρεια στο σουτ από μακριά, θεωρείται ο πιο «φανταστικός» από όλους. Εχει ήδη προσελκύσει το ενδιαφέρον κολεγίων όπως το BYU και το Κεντάκι και αναμένεται να ταξιδέψει στις ΗΠΑ μόλις ολοκληρώσει τις υποχρεώσεις του στο σχολείο.
Πρωταγωνιστές
Αυτοί είναι απλώς οι πρωτοπόροι ενός κύματος. Οι Niccolò Moretti, Abramo Canka, Emmanuel Innocenti, Leonardo Bettiol και άλλοι παίζουν ήδη στις ΗΠΑ, σε πανεπιστήμια όπως το Florida Atlantic, η Gonzaga, η Abilene Christian και η Stetson. Οι στατιστικές τους ενίοτε εντυπωσιάζουν – με τον Pozzato (Evansville) να σημειώνει 15 πόντους κατά μέσο όρο και τον Moretti να ανεβάζει τις επιδόσεις του μετά τη μεταγραφή του.
Πρόκειται για μια πολυφωνική ορχήστρα που αναδιαμορφώνει την εικόνα του ιταλού παίκτη στο NCAA: όχι μόνο ως ρολίστα, αλλά και ως πρωταγωνιστή.
Γιατί τώρα; Υπάρχουν λόγοι τόσο αγωνιστικοί όσο και θεσμικοί. Πρώτον, η δικαστική μάχη House v. NCAA οδήγησε στην έγκριση, από τη σεζόν 2025-26, αποζημιώσεων έως και 20 εκατ. δολάρια από κάθε κολέγιο προς τους αθλητές του. Συνδυασμένο με τις ήδη υπάρχουσες συμφωνίες NIL (Name, Image, Likeness), αυτό μετατρέπει την αμερικανική κολλεγιακή εμπειρία σε όχι απλώς ανταγωνιστική, αλλά ελκυστική επαγγελματική επιλογή.
Πιο «πλατύ» σκάουτινγκ
Δεύτερον, το διεθνές σκάουτινγκ έχει διευρυνθεί και εξελιχθεί όσο ποτέ. Οι ευκαιρίες που παλαιότερα προορίζονταν για 5-6 χώρες, σήμερα μοιράζονται σε περισσότερα κράτη – και η Ιταλία, με ισχυρή υποδομή (όπως η Ακαδημία του Μιλάνου ή η Orange1 Bassano), παράγει ταλέντο με προετοιμασία για υψηλό επίπεδο.
Αν στο παρελθόν ο Davide Moretti (Texas Tech) και ο Daniel Hackett (USC) ήταν η εξαίρεση, τώρα η «αποικία» Ιταλών στο NCAA είναι μια μαζική πραγματικότητα. Και με τους Sarr, Lonati και Suigo να αποτελούν ήδη υποψήφιους για το Draft του 2026 ή 2027, όλα δείχνουν ότι η Ιταλία μπορεί σύντομα να δει παίκτες της να καθιερώνονται στο ΝΒΑ μέσω του αμερικανικού δρόμου.
Δεν είναι μόνο το όνειρο της Αμερικής που ζωντανεύει. Είναι και η επανατοποθέτηση του ιταλικού μπάσκετ σε μια παγκόσμια σκακιέρα που αλλάζει – και οι νεαροί αυτοί παίκτες κρατούν τον βασιλιά σε θέση επίθεσης.