Η ελληνική δημοσιογραφία, κατά καιρούς, έχει ιερά τοτέμ που, ακόμα και αν κάνεις αυτό το επάγγελμα, απαγορεύεται να τα αγγίξεις. Την πενταετία 2010-2015, το βασικό ταμπού ήταν το αντιμνημόνιο. Αλίμονο αν έγραφες ότι όσα διατείνονταν ο Τσίπρας, ο Βαρουφάκης, ο Καμμένος, η Ζωή Κωνσταντοπούλου και τ’ άλλα παιδιά ήταν απλώς ρητορική για την άνοδό τους στην εξουσία. Γινόσουν βορά του διαδικτυακού όχλου και, αν είχε κέφι, του περίφημου Πειθαρχικού της ΕΣΗΕΑ, το οποίο σε δίκαζε στο άψε σβήσε διότι κατέλυσες τα ταμπού της μητέρας αντιμνημονιακότητος που τότε λατρευόταν σαν θεός. Αρκεί να θυμίσω ότι, τον Μάιο του 2012, η ΕΣΗΕΑ ήταν ανάμεσα στα διάφορα σωματεία στα οποία ο Αλέξης Τσίπρας περιέφερε επί τριήμερο την κυβερνητική εντολή που του είχε δοθεί για να κάνει πρόβα πρωθυπουργίας.
Και το 2015, στο δημοψήφισμα, το περίφημο Πειθαρχικό της ΕΣΗΕΑ έσυρε στο εδώλιο και καταδίκασε δημοσιογράφους επειδή υποστήριξαν δημοσίως το ΝΑΙ, επειδή δηλαδή διέβλεψαν αυτό που φαινόταν διά γυμνού οφθαλμού, ότι η Ελλάδα πήγαινε στον γκρεμό – αλλά τα πλήθη δεν ήθελαν να το δουν διότι «είμαστε λαός αντιστασιακός».
Ναι, κάνουμε αντίσταση στη λογική.
Χθες μάθαμε ότι το περίφημο Πειθαρχικό της ΕΣΗΕΑ με τις τόσες επιτυχίες συντάχθηκε με την κοινωνία, ανακοινώνοντας τη λατρεία του για το ιερό τοτέμ της σύγχρονης εποχής, που είναι η Μαρία Καρυστιανού. Μητέρα θύματος των Τεμπών, πρόσωπο δηλαδή που υπέστη το σοκ και την οδύνη του δυστυχήματος, αλλά και δημόσιο πρόσωπο, εφόσον καθημερινά παρεμβαίνει στη δημόσια σφαίρα, υιοθετεί με διαβλητά όπως αποδεικνύεται τεκμήρια διάφορες φήμες με τις οποίες έχει παγιωθεί η δημοφιλής πεποίθηση ότι το δυστύχημα είναι έγκλημα κι ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη έκανε ό,τι μπορούσε για να το συγκαλύψει. Στέλνει εξώδικα στη Βουλή ενώ, σε πρόσφατο που απευθυνόταν στην Προανακριτική Επιτροπή, κάνει λόγο για «τον αρουραίο που υποδύεται τον Πρωθυπουργό» και αποκαλεί τον Χρήστο Τριαντόπουλο «ηθικό παχύδερμο». Κάπου ώπα.
Παρ’ όλα αυτά, παρά τέτοιες και άλλες ακρότητες, που προσβάλλουν βάναυσα και μάλιστα χωρίς αποδείξεις τα πρόσωπα και τους θεσμούς της δημοκρατίας μας, ο δημόσιος λόγος ήταν επιεικής μαζί της. Οσο όμως αποκαλύπτονται τα ψέματα με τα οποία επενδύθηκαν τα συλλαλητήρια για να δημιουργηθεί νέο κίνημα Αγανάκτησης, είναι αυτονόητη η επίκριση και αυτής της φρασεολογίας και της προσπάθειας να υποκατασταθούν οι θεσμοί από τη χειραγωγητική ορμή της αγέλης. Μοιραία, μέρος των κατά βάση πολιτικών επικρίσεων είναι εύλογο να κατευθυνθούν στη Μαρία Καρυστιανού – όχι στην πονεμένη μητέρα αλλά σε ένα πρόσωπο που συμμετέχει σε πολιτικές πρακτικές οι οποίες ερμηνεύονται ως επίθεση στη δημοκρατία. Κάτω τα τοτέμ.
Και τότε, έρχεται ένα διαβλητού κύρους όργανο του δημοσιογραφικού συνδικαλισμού να ελέγξει πειθαρχικά τον εύλογο, στο σημείο που φτάσαμε, δημοσιογραφικό λόγο και την ευπρεπή κριτική. Ανοησία, ας τους πάρουμε στην πλάκα. Αλλά αν το καταπιούμε κι αυτό ως πλάκα θα έχουμε χαρίσει μια νίκη σε αυτόκλητους λογοκριτές που θα μας πουν τι να γράφουμε και πώς να σκεφτόμαστε.
Το Πειθαρχικό, ακούω να λένε, δεν είναι η διοίκηση του δημοσιογραφικού σωματείου. Οι πρώτοι που έπρεπε να αποδοκιμάσουν τη δίωξη της δημοσιογράφου Σοφίας Γιαννακά από το Πειθαρχικό είναι το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ – μαζί και κατά μόνας. Υπερασπίζοντας το αυτονόητο: το δικαίωμα του δημοσιογράφου στην τεκμηριωμένη γνώμη και στην κριτική, σε όποιον κι αν απευθύνεται. Ζούμε σε δημοκρατία, κι είναι δημοκρατική παρεκτροπή να μη σέβεται την ελευθερία του λόγου το συνδικάτο των δημοσιογράφων.