2024: πτώση 12% στις πωλήσεις

Πτώση κατά 12% σημείωσε διεθνώς η αγορά τέχνης κατά το 2024, σύμφωνα με τον θεωρούμενο ως πλέον αξιόπιστο δείκτη, την ετήσια έκθεση που φέρει την υπογραφή της μεγαλύτερης φουάρ, της Art Basel και της UBS – έναν από τους μεγαλύτερους διεθνείς χρηματοοικονομικούς οργανισμούς – η οποία και επιχειρεί κάθε χρόνο να καταγράψει τις τάσεις επιχειρώντας στα αδιαφανή νερά της παγκόσμιας αγοράς τέχνης.

Η συνολική αξία των παγκόσμιων πωλήσεων έργων τέχνης για το 2024 εκτιμάται στα 57,5 δισ. δολάρια, βάσει των στοιχείων που δημοσιοποιούνται από τους οίκους δημοπρασιών και τις απαντήσεις που έδωσαν σε σχετικά ερωτηματολόγια περί τους 1.600 εμπόρους τέχνης. Το ποσό αυτό απέχει από το ρεκόρ του 2014 που είχε διαμορφωθεί στα 68,2 δισ. δολάρια, παρά το γεγονός ότι η περιουσία των δισεκατομμυριούχων έχει υπερδιπλασιαστεί τα τελευταία 10 χρόνια, αγγίζοντας το ιστορικό υψηλό των 15,6 τρισ. δολαρίων.

Οι χαμηλές πτήσεις σημειώνονται κυρίως στα ανώτατα κλιμάκια της αγοράς, καθώς οι πωλήσεις έργων σε δημοπρασίες που ξεπέρασαν τα 10 εκατ. δολάρια μειώθηκαν κατά 45%. Αντιστοίχως οι γκαλερί με κύκλο εργασιών άνω των 10 εκατ. δολαρίων είδαν τις πωλήσεις τους να υποχωρούν κατά 9%, γεγονότα που αποδίδονται στις συνεχιζόμενες γεωπολιτικές εντάσεις, την οικονομική αστάθεια και τον κατακερματισμό του εμπορίου, συνθήκες που καθιστούν τους επενδυτές να είναι περισσότερο επιφυλακτικοί απέναντι σε οποιοδήποτε ρίσκο. Η αστάθεια αυτή είχε ως συνέπεια να είναι σκεπτικοί και όσοι ενδιαφέρονταν να διαθέσουν έργα τους στην αγορά, με αποτέλεσμα η επιφυλακτικότητα και των δύο πλευρών να έχει αποτυπωθεί σαφώς στην αγορά. Πτώση κατά 38% καταγράφηκε και στις δημοπρασίες έργων η αξία των οποίων ήταν άνω του 1 εκατ. δολαρίων. Θετικό πρόσημο είχαν μόνο οι έμποροι με τζίρο κάτω από 250.000 δολάρια καθώς οι πωλήσεις τους σημείωσαν άνοδο κατά 17%.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να διατηρούν τον τίτλο της ηγέτιδος δύναμης στην παγκόσμια αγορά τέχνης με το 43% των παγκόσμιων συναλλαγών περί την τέχνη να πραγματοποιούνται επί των εδαφών της, μειωμένες ωστόσο κατά 9% σε σχέση με το 2023 και με τον τζίρο να διαμορφώνεται στα 24,8 δισ. δολάρια, μειωμένος κατά 12% συγκριτικά με τα προ πανδημίας επίπεδα. Στην Κίνα (συμπεριλαμβανομένου του Χονγκ Κονγκ), η πτώση ήταν η μεγαλύτερη – κατά 31% – με τον συνολικό όγκο πωλήσεων να αγγίζει τα 8,4 δισ. δολάρια, ποσό που είναι ιστορικό χαμηλό από το 2009. Η εξέλιξη αυτή στάθηκε ικανή για να την εκτοπίσει από τη δεύτερη θέση στην οποία επανέκαμψε η Βρετανία με τζίρο 10,4 δισ. δολάρια και μείωση μόλις 5%. Η Γαλλία, τέλος, διατήρησε την τέταρτη θέση και το μερίδιό της στη διεθνή αγορά (7%), αλλά όχι και τον τίτλο του «αντικαταστάτη» της Βρετανίας μετά το Brexit, καθώς οι πωλήσεις έργων τέχνης μειώθηκαν κατά 10% με τον τζίρο να είναι χαμηλότερος από το μισό του βρετανικού. Από 3% της παγκόσμιας αγοράς κρατούν η Γερμανία και η Ελβετία.