Η ολομέτωπη επίθεση του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στο παγκόσμιο σύστημα εμπορίου μέσω των δασμών έχει προκαλέσει σοκ και στο δολάριο, υπονομεύοντας την πίστη των αγορών ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι η πηγή των ασφαλέστερων χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων στον κόσμο –κυρίως των αμερικανικών ομολόγων αναφοράς (Treasuries).
Το τελευταίο δεκαήμερο του Απριλίου ξέσπασε μεγάλη αναταραχή στην αγορά, αφού επενδυτές από όλον τον κόσμο πούλησαν ταυτόχρονα το δολάριο ΗΠΑ, τις αμερικανικές μετοχές και τους τίτλους του αμερικανικού Δημοσίου. Η κατάσταση σταθεροποιήθηκε μόνο όταν ο Τραμπ απέσυρε τις απειλές του να διώξει τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, Τζερόμ Χ. Πάουελ, και όταν ο υπουργός Οικονομικών, Σκοτ Μπέσεντ, προσπάθησε να καθησυχάσει τους ξένους αξιωματούχους ότι θα συναφθούν εμπορικές συμφωνίες.
Η αβεβαιότητα των κινήσεων Τραμπ σε συνδυασμό με το μεγάλο χρέος των ΗΠΑ και την απειλή των δασμών που μπορεί να φέρει ακόμα και ύφεση έχουν αρχίσει να δημιουργούν τις πρώτες ανησυχίες για τη βασιλεία του δολαρίου ως του παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος, το οποίο αποτελεί περίπου το 59% όλων των συναλλαγματικών αποθεμάτων. Το ευρώ έρχεται δεύτερο με 20%. Επίσης το 64% του παγκόσμιου χρέους αποτιμάται σε δολάρια, ενώ πάνω από το 50% των παγκόσμιων πληρωμών γίνεται σε αυτό. Επιπλέον το 54% των εμπορικών τιμολογίων σε όλον τον κόσμο ήταν τα τελευταία χρόνια σε δολάρια, σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Brookings.
Μια μαζική φυγή από το δολάριο θα εκτόξευε στα ύψη το κόστος δανεισμού παγκοσμίως, θα προκαλούσε προϋποθέσεις για μεγάλη χρηματιστηριακή κρίση και θα δημιουργούσε μεγάλα προβλήματα σε όλες τις κεντρικές τράπεζες, αφού θα μεταβάλλονταν δραστικά οι ισοτιμίες με άμεσες επιπτώσεις σε κόστος συναλλάγματος και ανταγωνιστικότητα προϊόντων εξαγωγέων και εισαγωγέων.
ΤΟ ΕΥΡΩ.
Το σοκ Τραμπ τώρα οδήγησε το ευρώ σε υψηλά τριετίας έναντι του αμερικανικού δολαρίου, με τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Λουίς ντε Γκίντος, να βλέπει το ευρώ σε καλή θέση ακόμα και για να γίνει εναλλακτικό του δολαρίου ως βασικό αποθεματικό νόμισμα, εάν η Ευρώπη παίξει καλά τα χαρτιά της.
Η απειλή που δέχεται το δολάριο από τις πολιτικές Τραμπ είναι υπαρκτή, αφού το ενιαίο νόμισμα ενισχύθηκε πάνω από 10% έναντι του αμερικανικού από τις αρχές του τρέχοντος έτους, με την ισοτιμία να φτάνει σε υψηλά τριετίας πριν από λίγες ημέρες, πάνω από τα 1,15 δολάρια. Το χαμηλότερο επίπεδο του ευρώ το τελευταίο δωδεκάμηνο ήταν τα 1,014 δολάρια και το υψηλότερο τα 1,157 δολάρια, ισοτιμία που καταγράφηκε στις 21 Απριλίου εν μέσω της αβεβαιότητας για τον πόλεμο δασμών. Αναλυτές και οικονομολόγοι κάνουν πλέον λόγο για συνεχιζόμενη άνοδο του ευρώ φέτος στο 1,20 έναντι του δολαρίου.
Την ίδια στιγμή οι αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων 10ετούς διάρκειας παραμένουν σταθερά πάνω από το 4,20%, με τάσεις να κινηθούν αρκετά υψηλότερα κάθε φορά που ο Λευκός Οίκος αυξάνει την επιθετική ρητορική του.
Ολα αυτά τη στιγμή που οικονομολόγοι αναμένουν ότι ο εμπορικός πόλεμος θα βλάψει περαιτέρω το δολάριο, αλλά και τις αγορές αμερικανικών μετοχών και ομολόγων. Ηδη η UBS σε νέα έκθεσή της προβλέπει συνεχιζόμενη αδυναμία του αμερικανικού νομίσματος και στροφή επενδυτών, κυβερνήσεων και κεντρικών τραπεζών σε περισσότερο χρυσό.
Κάθε άνοδος 5% από το ευρώ και από άλλα νομίσματα έναντι του δολαρίου μειώνει κατά 1,5 έως 2 ποσοστιαίες μονάδες την αύξηση των κερδών στον δείκτη MSCI Europe, εκτιμούν οι στρατηγικοί αναλυτές της Morgan Stanley, περιγράφοντας τις μεγάλες κινήσεις των νομισμάτων ως ευρείας βάσης πλήγμα για τις αγορές και επιχειρήσεις.