Ενας ενιαίος κι ανοιχτός δημόσιος χώρος, στον οποίο θα κυριαρχεί το πράσινο, θα στοχεύει στην άρση της περιθωριοποίησης και θα δημιουργεί έναν ελκυστικό και αναζωογονητικό χώρο για κατοίκους και επισκέπτες: Αυτή θα είναι η νέα Πλατεία Αριστοτέλους, στην «καρδιά» της Θεσσαλονίκης, μετά την υλοποίηση του έργου ανάπλασης.
Το 2021 ο Δήμος Θεσσαλονίκης διενήργησε διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό προσχεδίων για την ανάπλαση της πλατείας και του άξονα της Αριστοτέλους, από τη Λεωφόρο Νίκης έως την οδό Εγνατία. Στόχος ήταν η ποιοτική και περιβαλλοντική αναβάθμιση του δημόσιου χώρου του άξονα της Αριστοτέλους, συμπεριλαμβανομένης της ομώνυμης πλατείας, των πεζοδρομημένων τμημάτων της οδού και της ορθογωνικής διαπλάτυνσης του άξονα στη συμβολή με την οδό Εγνατία.
Αίτημα χρηματοδότησης
Εχοντας εξασφαλίσει χρηματοδότηση για την ανάθεση της πλήρους μελέτης από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του υπουργείου Τουρισμού, ο Δήμος προέβη σε διαδικασία διαπραγμάτευσης με τη μελετητική ομάδα, η οποία ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 2023 με την υπογραφή σύμβασης που βρίσκεται σε στάδιο ολοκλήρωσης. Στο μεταξύ, ο Δήμος Θεσσαλονίκης έχει υποβάλει αίτημα χρηματοδότησης του έργου από πόρους του ΕΣΠΑ – ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας. Αξίζει να σημειωθεί πως οι μελέτες περιλαμβάνουν ειδική αρχιτεκτονική μελέτη, στατική μελέτη, ηλεκτρομηχανολογική μελέτη, κυκλοφοριακή και φυτοτεχνική μελέτη.
Τέσσερα χρόνια μετά, λοιπόν, από την αρχική απόφαση, η ανάπλαση φαίνεται πως μπαίνει σε τροχιά υλοποίησης, καθώς στα τέλη Ιουνίου, το αργότερο στα αρχές Ιουλίου, πρόκειται να παραδοθεί η μελέτη.
Οπως επισημαίνει στα «ΝΕΑ» ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Εργων και Βιώσιμης Κινητικότητας στον Δήμο Θεσσαλονίκης, Πρόδρομος Νικηφορίδης, τον Σεπτέμβριο αναμένεται να δημοπρατηθεί το έργο. «Βέβαια το πότε θα έχουμε ανάδοχο είναι μια μεγάλη και τραυματική εμπειρία. Αρκεί να υπενθυμίσω πως για την ανάπλαση της Πλατείας Ελευθερίας εδώ στη Θεσσαλονίκη, η δημοπράτηση έγινε στις αρχές Φεβρουαρίου του 2024, ο ανάδοχος βρέθηκε τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς κι από τότε έχει ξεκινήσει ένας… μαραθώνιος προσφυγών, με αποτέλεσμα να μην έχει ξεκινήσει ακόμη το έργο. Είναι γεγονός, λοιπόν, πως τα έργα «ταλαιπωρούνται» από τις συνεχείς προσφυγές». Μάλιστα, όπως εξηγεί ο κ. Νικηφορίδης, από τη στιγμή που τα έργα ξεκινήσουν στον άξονα της Αριστοτέλους, έχει υπολογιστεί πως θα χρειαστούν συνολικά δύο χρόνια για να ολοκληρωθούν. «Αλλωστε, οι εργασίες θα γίνονται τμηματικά».
Αρση της περιθωριοποίησης
Πώς, όμως, θα διαμορφωθεί ο άξονας και η Πλατεία Αριστοτέλους, μια πλατεία στην οποία πραγματοποιούνται τουλάχιστον οι μισές δημόσιες εκδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα στη Θεσσαλονίκη; Σύμφωνα με τον κ. Νικηφορίδη, με την υλοποίηση του έργου, εκτός από τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση του δημόσιου χώρου στον πλέον εμβληματικό άξονα της πόλης, ανακτάται ο ρόλος πλατείας και στην άνω απόληξη του άξονα προς την οδό Εγνατία, καθώς σήμερα η περιοχή είναι αποκομμένη λειτουργικά λόγω της διέλευσης των αστικών λεωφορείων από το λεγόμενο «πέταλο».
«Η ανάπλαση της Νέας Παραλίας έδωσε τεράστια ώθηση στο τι μπορούμε να πετύχουμε με τις αναπλάσεις. Μια τέτοια ανάπλαση στην Αριστοτέλους μπορεί να δώσει «φτερά» στους ανθρώπους γιατί μπορούν να περπατούν σε χώρους που τους προστατεύουν από τις μεγάλες αστικές οχλήσεις, όπως είναι τα αυτοκίνητα, τα τραπεζοκαθίσματα, οι πινακίδες», προσθέτει. Σκοπός, άλλωστε, της ανάπλασης στον άξονα της Αριστοτέλους είναι η ανάδειξη της ταυτότητας του τόπου, η αναζωογόνηση του δημόσιου χώρου με τις αρχές του σύγχρονου αστικού σχεδιασμού και σεβασμού στην ιστορικότητά του, η ελκυστικότητα του χώρου και η τόνωση της επισκεψιμότητας.
Σε ό,τι αφορά το πράσινο, από τις μελέτες προβλέπονται πολλές φυτεύσεις στην πλατεία ενώ οι φοίνικες, που αρχικά είχαν επιλεγεί, τελικά θα αντικατασταθούν από άλλα είδη. «Τα τελευταία χρόνια έχουν φυτευτεί μανόλιες και έχουμε διαπιστώσει πως ευδοκιμούν. Οπότε αποφασίστηκε πως όχι μόνο δεν θα απομακρυνθούν αλλά θα αυξηθεί ο αριθμός τους. Ταυτόχρονα, έχουν προβλεφθεί στην πλατεία πολλά παρτέρια», σημειώνει ο αντιδήμαρχος. Υπογραμμίζει δε, πως ένας από τους βασικούς στόχους που θέλει να επιτύχει η ανάπλαση του άξονα της Αριστοτέλους είναι η άρση της περιθωριοποίησης.