Η αρχαιότητα ως φετίχ

Από την εποχή που η συντρόφισσα Ραλλία Χρηστίδου ισχυριζόταν με πάθος ότι ο αρχαιολόγος Μανόλης Κορρές έπνιγε τον αρχαίο βράχο στο τσιμέντο, η Ακρόπολη παίζει πολύ γερά στον πολιτικό λόγο του ΣΥΡΙΖΑ, των σκόρπιων δυνάμεων που τροφοδοτεί η διάλυσή του και του ΠΑΣΟΚ που θέλει να του μοιάσει. Ιδίως από τη στιγμή που ο πολιτικός λόγος της Αριστεράς συνδέεται με τη συνήθη μιντιακή ευκολία, η αρχαιότητα, κλασική και οποιαδήποτε άλλη, μπήκε στο ρεπερτόριο των επαναστατημένων χωρίς αιτία. Πολλαπλασιάζεται, μάλιστα, από τη στιγμή που ο συγγενικός ΑΝΤΑΡΣΥΑ εκφράζεται δυνατά στον συνδικαλισμό των αρχαιολόγων του Δημοσίου.

Μάλιστα, το brand Acropolis έχει συχνά «δανειστεί» και το ΚΚΕ για να κρεμάσει στον βράχο τα συνθήματά του. Επιπλέον, ένας κόσμος που κινείται στον χώρο του προοδευτικού χυλού το φέρει βαρέως που η Ακρόπολη δεν δόθηκε για γυρίσματα στον σκηνοθέτη Γιώργο Λάνθιμο – πήρε προσωπικά την απόρριψη του αιτήματος της εταιρείας παραγωγής του.

Κάπως έτσι ξέσπασε η αριστερή ιερά οργή του περασμένου Σαββάτου, όταν κάποιοι είδαν φωτογραφίες με ένα παπούτσι γνωστής εταιρείας αθλητικών ειδών πάνω από την Ακρόπολη. Οπως διευκρινίστηκε γρήγορα, δεν ήταν πάνω από την Ακρόπολη, ήταν στο Ζάππειο, αλλά αυτά είναι λεπτομέρειες – σημασία έχει ακόμα ένας πολιτιστικός πόλεμος, ιδίως τώρα που τελείωσαν τα ξυλόλια. Το ότι τσίμπησαν η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και κατόπιν ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, το ότι έβγαλαν ανακοινώσεις και ζήτησαν λογοδοσίες (ενώ απλώς μπορούσαν να ερευνήσουν λίγο και να έχουν πλήρη εικόνα, τουλάχιστον για το νόμιμο πλαίσιο μέσω του οποίου διεξήχθη η διαφημιστική καμπάνια), δείχνει τη δυναμική που έχει σήμερα μια οποιαδήποτε φήμη στο Διαδίκτυο: ιδίως ένα παπούτσι πάνω απ’ την Ακρόπολη, όπως παρουσιάστηκε. Θα αναρωτιέστε, βέβαια, από πότε η Ακρόπολη και οι αρχαιότητες συγκινούν την Αριστερά – αφού η Αριστερά είναι εναντίον της εθνικής ιδεολογίας, έχει αντιταχθεί στην ιδεολογική χρήση της αρχαιότητας και της συνέχειας του έθνους και δεν γουστάρει τον Παπαρρηγόπουλο;

Αυτά, παλιά. Σήμερα και παλαιοχριστιανοί θα γίνονταν για να ρίξουν τον Μητσοτάκη. Γι’ αυτό, πολύ συχνά έχουν δηλώσει θεματοφύλακες της αρχαιότητας. Μήπως μέσω της αρχαιότητας δεν προσπαθούσαν να καθυστερήσουν τον σταθμό Βενιζέλου του μετρό Θεσσαλονίκης; Ή μήπως τα ανύπαρκτα αρχαία του παλαιού αεροδρομίου στο Ελληνικό δεν ήταν το «επιχείρημα» για να μην ξεκινήσει το σημαντικό αναπτυξιακό έργο στην Αττική; Για την Αριστερά, στο κάτω κάτω, οι αναπτυξιακές υποδομές φτιάχνουν «καθεδρικές της ερήμου» ή άβατα πλουσίων.

Η κουλτούρα της εύκολης και ατεκμηρίωτης καταγγελίας, με κίνητρο τα αρχαία φετίχ, έπληξε και το ΠΑΣΟΚ. Ο μεν Παύλος Γερουλάνος πρόλαβε να δηλώσει ότι δεν θα φορέσει ξανά τα παπούτσια της συγκεκριμένης εταιρείας. Αλλοι πασόκοι ξεκίνησαν τον δικό τους πολιτιστικό πόλεμο: είδαν στο Διαδίκτυο μια φωτογραφία της πεσμένης και θρυμματισμένης από τον δυνατό αέρα τοιχογραφίας των δελφινιών στην Κνωσό και κατέθεσαν ερώτηση στη Βουλή, με ένα δραματικό κείμενο σύμφωνα με το οποίο κατέρρευσε «ένα εμβληματικό έργο της μινωικής τέχνης» (στη συνέχεια, τους μιμήθηκε και ο ΣΥΡΙΖΑ). Ενώ κατέρρευσε ένα όχι ακριβές αντίγραφό του, που είχε κατασκευαστεί το 1960, καθόσον τα πρωτότυπα βρίσκονται σε ασφάλεια στο Μουσείο Ηρακλείου. Ωρα βέβαια να φτιαχτεί (με τις δυνατότητες της ψηφιακής τεχνολογίας) ένα ακριβές αντίγραφο.

Ολα αυτά τα γράφω για να δείξω τι σημαίνει σήμερα πολιτική: άγνοια, προχειρότητα, επιφάνεια, σπασμωδικές αντιδράσεις, γκρίνια – και μιντιακή στόχευση. Θα πείτε, εδώ φάγαμε κατακέφαλα τα ξυλόλια, η Ακρόπολη και η Κνωσός θα γλίτωναν;