Σάλο προκάλεσε η τροπολογία του υπουργείου Δικαιοσύνης, που κατατέθηκε… νύχτα – αργά το βράδυ της Τρίτης – στη Βουλή, η οποία δίνει τη δυνατότητα σε συζύγους και συγγενείς πρώτου βαθμού πολιτικών προσώπων, ώστε να μπορούν να έχουν εταιρείες ή συμμετοχή σε εταιρείες του εξωτερικού.
Η ρύθμιση αυτή αφορά στην άρση της καθολικής απαγόρευσης που είχε εισάγει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και προσωπικά ο Αλέξης Τσίπρας, που προέβλεπε την οριζόντια απαγόρευση σε συζύγους πολιτικών προσώπων από την συμμετοχή τους σε αλλοδαπές εταιρείες.
Η επίμαχη τροπολογία εντάχθηκε στο νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης για την Εθνική Σχολή Δικαστών, το οποίο, άλλωστε, ψηφίσθηκε με τη θετική ψήφο μόνο της Νέας Δημοκρατίας, επί της Αρχής και στο σύνολό του, το βράδθ της Τετάρτης (14/5).
Ειδικότερα, με τη συγκεκριμένη ρύθμιση επιτρέπεται πλέον η συμμετοχή συζύγων σε κάθε εταιρεία του εξωτερικού, με μοναδική εξαίρεση αυτές που εδρεύουν σε μη συνεργάσιμα φορολογικά κράτη – τους λεγόμενους «φορολογικούς παραδείσους».
Αξίζει να σημειωθεί, μάλιστα, ότι στην τροπολογία αναφέρεται ξεκάθαρα πως «τα ανωτέρω πρόσωπα που απλώς τυγχάνει να συνδέονται προσωπικά με πολιτικά πρόσωπα δεν έχουν επιλέξει τα ίδια μια τέτοια πολιτική δραστηριότητα. Κρίνεται, συνεπώς, αναλογικότερο να απαγορεύεται να συμμετέχουν όχι σε κάθε εταιρεία που εδρεύει εξωτερικό, αλλά μόνο σε όσες εταιρείες έχουν πραγματική ή καταστατική έδρα σε κράτος μη συνεργάσιμο στον φορολογικό τομέα ή σε κράτος, που έχει προνομιακό φορολογικό καθεστώς κατά την έννοια του άρθρου 65 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α’ 167), και εκείνη των υπουργικών αποφάσεων, που εκδίδονται βάσει των ως άνω διατάξεων και ισχύουν κάθε φορά».
«Πυρ ομαδόν» κατά του Φλωρίδη – «Πιο καθαρά τα πράγματα», υποστηρίζει
Στο στόχαστρο της κριτικής των κομμάτων της αντιπολίτευσης βρέθηκε, όπως ήταν αναμενόμενο, ο υπουργός Δικαιοσύνης, Γιώργος Φλωρίδης, ο οποίος υποστήριξε πως «η διάταξη της τροπολογίας σχετικά με τις απαγορεύσεις σε πολιτικά πρόσωπα να συμμετέχουν σε εταιρείες της αλλοδαπής θεσπίζεται προκειμένου να γίνουν πιο καθαρά και πιο σφιχτά τα πράγματα για τους πολιτικούς».
Ο κ. Φλωρίδης, απορρίπτοντας τις διαφωνίες της αντιπολίτευσης, ανέφερε ότι με αυτή τη διάταξη «όλοι οι πολιτικοί, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και οι περιφερειάρχες, οι δήμαρχοι κ.λπ. δεν μπορούν πλέον να έχουν καμία δραστηριότητα σε καμία επιχείρηση της αλλοδαπής» και προσέθεσε πως με αυτό τον τρόπο «μπαίνουν τα πράγματα σε μια σειρά και με καθαρό τρόπο για ολόκληρο το πολιτικό μας σύστημα και όλους τους κρατικούς αξιωματούχους».
ΠΑΣΟΚ: «Νυχτερινές» τροπολογίες και «φωτογραφικές» διατάξεις, σε έναν αδιάκοπο κύκλο πολυνομίας
Έντονη ήταν η αντίδραση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΠΑΣΟΚ, Δημήτρη Μάντζου, ο οποίος έκανε λόγο για «πολυνομία και κακονομία», υπογραμμίζοντας ότι με αυτή τη διάταξη «νομιμοποιείται η συγκάλυψη συμφερόντων πολιτικών προσώπων μέσω τρίτων».
Επισήμανε, μάλιστα, ότι «περιορίζεται η περίπτωση ποινικής δίωξης μόνο όταν υπάρχει άμεση εμπλοκή, ενώ οι οικογενειακές σχέσεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν και ως ‘πλυντήριο’ και να μην διώκονται πλέον οι περιπτώσεις αυτές», σημειώνοντας πως «αδυνατίζει η δήλωση περιουσιακής κατάστασης των πολιτών, καθώς οι συγγενείς δεν θα υποχρεούνται πια να αποκαλύπτουν τη συμμετοχή τους, εφόσον αυτή δεν απαγορεύεται».
«Άρα, αποδυναμώνεται σοβαρά ο μηχανισμός ελέγχου της περιουσιακής κατάστασης, ο μηχανισμός διαφάνειας και λογοδοσίας των πολιτικών προσώπων, σε μία περίοδο στην οποία το πολιτικό σύστημα βάλλεται πανταχόθεν, δικαίως και αδίκως, από την κοινωνία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μάντζος, προσθέτοντας πως «ανοίγει ένα επικίνδυνο παραθυράκι για να έχουν συμφέροντα μέσω τρίτων χωρίς νομικές συνέπειες κάποιοι. Δεν αντισταθμίζεται αυτή η ρύθμιση από πρόσθετους μηχανισμούς ελέγχου. Δεν ενισχύονται οι δηλώσεις ‘πόθεν έσχες’ και τα εποπτικά εργαλεία. Πρόκειται, κοντολογίς, για μία σοβαρή και σημαντική υποχώρηση στον τομέα της διαφάνειας και της πρόληψης της διαφθοράς».
ΣΥΡΙΖΑ: Πάλι ψέματα κ. Φλωρίδη;
Τον υπουργό Δικαιοσύνης εγκαλεί ο ΣΥΡΙΖΑ, με ανακοίνωσή του, υποστηρίζοντας ότι «λέει ψέματα».
«Ο κ. Φλωρίδης, απαντώντας σήμερα στην ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ για την αιφνιδιαστική νυχτερινή τροπολογία του, με την οποία αίρεται ο οριζόντιος περιορισμός για τη συμμετοχή συγγενικών προσώπων πολιτικών σε εταιρείες του εξωτερικού, λέει ότι δεν ισχύουν αυτά που είπε χθες», σημειώνει η Κουμουνδούρου και ρωτάει ευθέως τον υπουργό:
«Με την τροπολογία που φέρατε, επιτρέπεται πλέον η συμμετοχή συγγενικών προσώπων πολιτικών σε κάποιες εξωχώριες εταιρείες που μέχρι σήμερα απαγορευόταν ρητά και οριζόντια, ναι ή όχι; Ανοίγει έτσι ο δρόμος για τη δυνατότητα χρησιμοποίησης συγγενών πολιτικών ως μεσολαβητών, για τη συγκάλυψη περιουσιακών στοιχείων μέσω των αλυσίδων εταιρειών που μπορεί να κρύβουν τον τελικό δικαιούχο, ναι ή όχι;».
Εν τω μεταξύ, στη Βουλή, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, Χρήστος Γιαννούλης, επισήμανε ότι «η απαγόρευση συμμετοχής πολιτικών προσώπων σε offshore εταιρείες υπάρχει από το 2003. Ποια ήταν η ανάγκη να έρθει αυτή η διάταξη στην νυχτερινή τροπολογία που έχει κατατεθεί για ψήφιση;».
«Δεν μπορώ επίσης να κατανοήσω και την ταξική διαφορά που εισάγεται και γιατί, από τη μια, απελευθερώνεται η δυνατότητα της συζύγου ενός πολιτικού να συμμετέχει σε τέτοιου είδους επιχειρηματικές δραστηριότητες, αλλά αυτή η απαγόρευση να μην ισχύει για έναν δημοσιογράφο ή τον δικαστή ή έναν δικηγόρο»
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, αφού είπε ότι δεν θέλει να είναι κινδυνολόγος ή να σπιλώσει την υπόληψη ή την δράση κανενός, τόνισε χαρακτηριστικά πως «η ‘φωτογράφιση’ προσώπων, δραστηριοτήτων, προθέσεων σχεδίων και οικογενειών δεν είναι και κανένας δύσκολος γρίφος που δεν μπορεί να τον λύσει κανείς – δέκα εκατομμύρια πολίτες είμαστε στην χώρα και γνωριζόμαστε όλοι μεταξύ μας», ενώ επέμεινε να πει ο Γιώργος Φλωρίδης «ποια είναι η αναγκαιότητα που κατατέθηκε αυτή η διάταξη».
ΚΚΕ: Ανοίγετε τους ασκούς του Αιόλου για τη μεγαλύτερη διασύνδεση της πολιτικής εξουσίας με τα συμφέροντα
Από την πλευρά του, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ, Νίκος Καραθανασόπουλος, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι έφερε αυτή την τροπολογία «για τους συγγενείς πρώτου βαθμού και τις συζύγους των πολιτικών προσώπων, που μπορούν πλέον να συμμετέχουν σε ανώνυμες εταιρείες του εξωτερικού, αρκεί να μην είναι σε φορολογικούς παραδείσους», ενώ αναρωτήθηκε αν « αυτό αφορά συγκεκριμένα πολιτικά πρόσωπα, τα οποία θα μπορούσαν να καλύψουν τη συμμετοχή τους σε τέτοιες εταιρείες;».
«Και δεύτερον, πώς διασφαλίζετε ότι αυτές οι εταιρείες που είναι στην αλλοδαπή, ακόμη κι αν είναι σε χώρες που είναι φορολογικά συμμορφωμένες με βάση τον κατάλογο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν έχουν μετοχές ή δεν συμμετέχουν σε άλλες εταιρείες, που έχουν την έδρα τους σε φορολογικούς παραδείσους;», τόνισε προσθέτοντας πως «δεν μπορεί να αποκλειστεί μια εταιρεία που δεν βρίσκεται σε φορολογικό παράδεισο αλλοδαπής να έχει μετοχές ή να συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο μιας άλλης εταιρείας, που βρίσκεται σε φορολογικό παράδεισο».
Για να καταλήξει ότι «είναι δώρον άδωρον αυτό που λέτε. Αντίθετα, ανοίγετε επί της ουσίας τους ασκούς του Αιόλου όχι για τη διαφάνεια, αλλά για τη μεγαλύτερη διασύνδεση της πολιτικής εξουσίας με τα οικονομικά συμφέροντα».