Καλοκαίρι στην Ελλάδα. Ο ήλιος καίει, οι παραλίες γεμίζουν και οι πολίτες ετοιμάζονται για τις διακοπές τους. Οχι όμως όλοι με τον ίδιο ενθουσιασμό. Για τους κηδεμόνες ζώων συντροφιάς – και κυρίως μεγαλόσωμων σκύλων – η μετακίνηση με πλοίο ή ΚΤΕΛ είναι ένας μικρός εφιάλτης, παρά τις προβλέψεις της νομοθεσίας.
Τι προβλέπει ο νόμος
Ο Νόμος 4830/2021, και ειδικότερα το άρθρο 18, ορίζει ρητά τις υποχρεώσεις των ακτοπλοϊκών εταιρειών όσον αφορά τη μεταφορά ζώων συντροφιάς. Τα επιβατηγά πλοία υποχρεούνται να διαθέτουν επαρκείς κλωβούς, κατάλληλων μεγεθών, τοποθετημένους σε χώρο προφυλαγμένο από τις καιρικές συνθήκες, ο οποίος να αερίζεται επαρκώς από ανοίγματα στο πλοίο. Επιπλέον, ορίζεται η δυνατότητα ύπαρξης ειδικών καμπινών κατοικιδίων (pet cabins), ενώ τα μικρόσωμα ζώα μέχρι 10 κιλά επιτρέπεται να συνοδεύουν τους ιδιοκτήτες τους σε όλους τους χώρους, εφόσον βρίσκονται σε κλουβί και με τη σύμφωνη γνώμη του πλοιάρχου.
Η μη τήρηση αυτών των υποχρεώσεων επισύρει κυρώσεις που φτάνουν έως και τα 5.000 ευρώ. Ωστόσο, στην πράξη η εφαρμογή του νόμου είναι συχνά ελλιπής.
Οσον αφορά τα ΚΤΕΛ, το ίδιο νομοθέτημα επιτρέπει τη μεταφορά μικρόσωμων ζώων μέσα στο λεωφορείο, με προϋπόθεση τη χρήση κατάλληλου μεταφορικού μέσου (π.χ. κλουβί), ενώ για μεγαλόσωμα ζώα η μεταφορά δεν προβλέπεται.
«Ή στο κατάστρωμα
΄η στη “σκυλιέρα”»
Η πραγματικότητα απέχει δραματικά από το γράμμα του νόμου. Η Ολγα Αμηρίδου, δημιουργός του The Dog Project, περιγράφει στα «ΝΕΑ» την εμπειρία της:
«Ταξίδευα με τον Αρη κρυμμένο κάτω από το τραπέζι, αφού οι pet καμπίνες είναι μόλις δύο και πάντα πιασμένες. Οταν μας είδαν, μας έβγαλαν έξω – ήταν ό,τι χειρότερο. Καύσωνας, κόσμος παντού, καμία σκιά. Σε άλλη περίπτωση, τα κλουβιά ήταν στο γκαράζ, μέσα σε βρωμιά και ούρα. Δεν τον άφησα ούτε λεπτό εκεί – μπήκαμε στην τουαλέτα μαζί».
Ανάλογη είναι η μαρτυρία της Κατερίνας Ν., που είδε «δύο σκυλιά σε σκουριασμένα κλουβιά, μέσα στη βρωμιά, χωρίς νερό και εκτεθειμένα στον ήλιο. Ο υπάλληλος με ειρωνεύτηκε, ο ιδιοκτήτης αδιάφορος».
Αδιαφορία, βρωμιά και κίνδυνος
Η Δάφνη Β. θυμάται πως «στο δρομολόγιο Αθήνα – Χανιά μπήκε νερό στα κλουβιά και τα σκυλιά κινδύνεψαν να πνιγούν». Η Ταμάρα, κηδεμόνας ενός τρίποδου σκύλου, αναφέρει ότι «στο δρομολόγιο Ραφήνα – Τήνος τα κλουβιά ήταν βρώμικα και σπασμένα. Μοναδική λύση, το κατάστρωμα, ό,τι καιρό κι αν έχει».
Για τον Γιώργο Μουράτο, η εικόνα είναι εξίσου αποκαρδιωτική: «Με 43 βαθμούς, από Νεάπολη για Κύθηρα, δεν μας άφησαν σε κλιματιζόμενο χώρο. Τα ίδια και στη γραμμή Ραφήνα – Τήνος».
ΚΤΕΛ: Απαράδεκτες συμπεριφορές
Η κατάσταση στα ΚΤΕΛ δεν είναι καλύτερη. Η Κωνσταντίνα Καβαράτζη καταγγέλλει ότι «οδηγός πέταξε το κλουβί με το σκυλί άλλης επιβάτιδας, το κλουβί έσπασε και το σκυλί έτρεχε πανικόβλητο». Και αυτό, όπως λέει, «επειδή δεν του άρεσε το σκυλί».
Η Χρυσή Γιάννου σχολιάζει: «Είμαστε η μόνη χώρα στην Ευρώπη τόσο εχθρική στα κατοικίδια. Στο εξωτερικό τα ζώα μπαίνουν παντού – από τρένα και τραμ μέχρι εστιατόρια και Uber Taxi».
Η Χριστιάνα Φιλιππίδη προσθέτει: «Στη Βουλγαρία τα σκυλιά επιτρέπονται παντού. Στην Ελλάδα ταξιδεύουμε στα κρυφά».
Ηθικό και πρακτικό ζήτημα
Πέρα από την παραβίαση της νομοθεσίας, πρόκειται για ένα ηθικό ζήτημα. Τα ζώα πλέον αναγνωρίζονται από τον 4830/2021 ως συναισθανόμενα όντα. Το κράτος οφείλει να διασφαλίζει συνθήκες μεταφοράς που να σέβονται την ευζωία τους – και την αξιοπρέπεια των πολιτών που τα συνοδεύουν. Οι προδιαγραφές υπάρχουν εν μέρει. Το ζήτημα είναι η εφαρμογή τους.